NGUYỄN XUÂN QUANG

ĐÊM TRĂNG XUÂN UỐNG RƯỢU
TRÊN VẠN LÝ TRƯỜNG THÀNH


                                                                                             Tặng Mai Thảo



Ra đến phi trường Bắc Kinh, Nguyễn và đám du khách đồng hành bật ngữa người ra. Phi cơ bọn chàng đi Hồng Kông đã cất cánh từ hồi sáng rồi. Nhân viên Nha Trung Hoa Quốc Tế Du Lịch Vụ CITS ( China International Travel Service) cho biết bọn chàng bị "mắc cạn" lại Bắc Kinh ít nhất là một ngày. Chuyến bay sắp tới sớm nhất ngày mai mới có. Bọn chàng có thể sẽ phải xé lẻ ra đi từng nhóm nhỏ. Hy vọng có đủ chuyến bay để cả bọn đi được hết ngày hôm sau. Mấy tên Mỹ mặt vốn đã được dân da đỏ con cháu Mông Cổ gọi là bọn mặt "bệch" (pale face) bây giờ trông lại càng thấy nhợt nhạt thêm hơn giữa đám dân da vàng con cháu họ hàng Mông cổ ở đây.
Nha Trung Hoa Quốc Tế Du Lịch Vụ nhận lỗi rất quân tử Tàu. Họ thú lỗi là do nhân viên đảm trách đọc lộn giờ bay. Phát ngôn viên không nói dối quanh, không đổ thừa vì thời tiết nên không có chuyến bay. Ông ta lịch sự, nhã nhặn xin lỗi vì sự sơ xuất ngoài ý muốn này và bảo rằng trong cái xui biết đâu chẳng có cái may. Ông ta xổ nho "Khổng Tử viết" và diện dẫn điển tích Trung Hoa chuyện "Tái ông thất mã" để an ủi mọi người . Ông nói biết đâu trong những giờ kẹt lại Bắc Kinh quý vị lại có dịp được thấy thêm những cái thực, những cái đẹp hiếm có của Trung Quốc mà những du khách khác không bao giờ được thưởng ngoạn. Nha du lịch hứa giúp đám du khách Nguyễn sẽ được hưởng những  tiện nghi và giải trí thỏa đáng theo ý thích trong những giờ bị kẹt lại Bắc Kinh.

Về lại khách sạn, bọn Nguyễn được hứa sẽ cho đi xem thành phố tránh bom nguyên tử nằm ngầm dưới đất thủ đô Bắc Kinh. Đây là chỗ ít ai được viếng thăm ngoại trừ những đặc khách như các vị nguyên thủ quốc gia. Cựu tổng thống Mỹ Richard Nixon và hiện tổng thống Bush đã từng là hai du khách xuống thăm thành phố ngầm ít ai được đặt chân đến này.
Còn những ai không muốn đi, tối nay được tự do làm những điều mình thích...
Thú thật, họ nói lỡ tàu bay vì nhân viên sở du lịch đọc nhầm chữ Trung Hoa, chữ tác đánh chữ tộ thì Nguyễn cũng cố tin. Nhưng lo vẫn lắng trong đầu. Lo lắng. Không chừng lại một vụ Hậu Thiên An Môn nữa xảy ra. Không chừng.

Nguyễn tìm Martin, người bạn đồng hành Mỹ gốc Pháp đã mất gia phả. Thấy Nguyễn, Martin giơ tay lên trời:
- Oh Mon Dieu ! Oh Me, oh My...ông có tin là họ đọc lộn ngày giờ chuyến bay không ?
Hắn vẫn khoái đá dăm ba câu tiếng Pháp nói theo giọng hamburger Mỹ chẳng ông Tây nào hiểu cả.
- Tin một nửa thôi. Bán tín bán nghi. Không lẽ họ bỏ quên cả hai chục hành khách ?
- Ông biết máy bay đâu có chờ hành khách. Hiếm gì người đi theo danh sách chờ. Tôi nghi chắc có chính biến gì đây.
- Dám lắm. Ông nói làm tôi cũng đâm lo. Tôi muốn ra khỏi đây sớm chừng nào hay chừng ấy.
- Làm gì còn chuyến bay nào khác nữa mà đi. Ông gọi toà Đại sứ Hoa Kỳ hỏi thăm xem sao ?
- Đúng đấy.
Martin đi gọi điện thoại. Trở lại, hắn cho Nguyễn biết quả thật chuyến bay của bọn chàng dự trù đi đã cất cánh từ bảy giờ sáng. Nhân viên ngoại giao nói không có tin tức gì về một chính biến nào cả. Martin vui sống trở lại, hồn nhiên như một đứa trẻ.

- Ông Nguyễn đi xem thành phố ngầm tránh bom nguyên tử dưới thành phố này chứ ?
- Tôi nghĩ nó cũng như những thành phố metro khác.
- Họ nói thành phố ngầm này có thể chứa đến nửa triệu người. Giúp nửa triệu người sống còn qua một cuộc chiến tranh nguyên tử.
- Không hiểu sao tôi thích đi chơi chỗ khác.
- Thế ông có mục đích gì tối nay chưa ?
Nguyễn rủ:
- Nếu ông đi với tôi, chúng mình đến Vạn Lý Trường Thành đêm nay.
- Tụi mình đã lên đó rồi.
- Chúng mình lên đó ban ngày. Tối nay có trăng, tôi muốn lên Vạn Lý Trường Thành ngắm trăng. Chỉ có trăng và chúng mình trên Vạn Lý Trường Thành đêm nay thôi.
- Có vẻ hấp dẫn đấy. Không biết họ có chịu không ?
- Thử xem. Họ đã hứa là thỏa mãn những yêu cầu của mình mà.

Hai người tìm Tony, anh chàng hướng dẫn viên Trung Hoa. Tony đổi tên Mỹ cho người ngoại quốc dễ gọi. Hắn vốn là giáo sư đại học dạy Anh văn. Khi nghe thấy hai người bày tỏ ý định, hắn nói duỗi ra:
- Hai ông nên đi thăm thành phố ngầm dưới thủ đô Bắc Kinh này. Đây là một kỳ quan của Trung Quốc hiện đại. Kỳ công này đọ ngang hàng với Vạn Lý Trường Thành ngày xưa. Thành phố ngầm này là một mạng nhện xa lộ đường hầm rộng khoảng bảy mét rưởi, từ trung tâm công trường Thiên An Môn tỏa ra khắp ngả ngoại ô Bắc Kinh. Trong chín mươi miệng hầm có tới 45 miệng hầm là những trung tâm thương mại, những thương xá nằm chung quanh Thiên An Môn. Mỗi khi tiếng còi báo động hụ lên, miệng hầm mở ra, hàng chục ngàn khách hàng và nhân viên có thể xuống đó trú ẩn. Thời gian chỉ mất tổng cộng có sáu phút. Dưới đó có đủ tiện nghi ăn ở. Lương khô được tích trữ đủ dùng cho cả tháng. Tôi nghĩ đây là dịp hiếm có các ông mới được viếng thăm thành phố ngầm này bỏ qua rất uổng.
- Tôi đã từng sống dưới hầm nhiều rồi. Tôi cũng đã từng đi qua nhiều phố metro trên thế giới rồi.
Hắn gãi đầu.
 Là người Á Châu Nguyễn hiểu rõ thứ ngôn ngữ gãi đầu, gãi tai này, Nguyễn bắt tay móc ngoéo. Tony cười hề hề bỏ đi.

Một lúc sau Tony trở lại cho biết ban đêm không có phương tiện chuyên chở cung cấp cho Nguyễn và Martin đến Vạn Lý Trường Thành. Nguyễn nghĩ đây là một lời từ chối khéo của cơ quan du lịch nhà nước Trung Quốc. Đây cũng có thể là một cách móc túi du khách. Họ muốn chàng và Martin phải trả tiền phương tiện di chuyển. Và đây cũng có thể là đồng làm ăn của Tony. Hắn cố làm ra vẻ khó khăn để moi tiền bỏ túi hoặc chia chác cho bè nhóm.
Nghe thấy không có phương tiện miễn phí Martin muốn rút lui. Nguyễn đề nghị trả tiền taxi. Tony cười hở...hơn mười cái răng. Những cái răng của người Bắc Kinh ( Peking -man) cổ thời. Miệng hắn, một cái bảo tàng viện sống trưng bày răng lợi.

Cuối cùng mọi chuyện cũng được dàn xếp xong. Nguyễn trả tiền bao xe chuyên chở. Chàng cũng phải trả luôn tiền vé lên thăm Vạn Lý Trường Thành. Trả tiền vé loại đặc biệt đi thăm ban đêm. Phải trả cả tiền công người "bạn đường" escort. Chỉ một phần số tiền được ghi vào hoá đơn khách sạn, phần còn lại phải trả tiền mặt. Dĩ nhiên không thể quên tiền bắt tay trà nước.
Lúc chia tay hẹn giờ khởi hành, Nguyễn dặn Martin:
- Nhớ mua hộ nước uống đem lên Trường Thành, giữ hoá đơn tôi sẽ hoàn tiền lại.
- Xong ngay. Yên chí đi.
Hắn cười hề hề.
Lúc khởi hành, chiếc xe chở bọn Nguyễn không phải là taxi nhà nước mà là một loại công xa. Người "bạn đường" không phải là một người đẹp Tô Châu hay người đẹp Tây Thi . Không ai khác hơn là Tony.
Từ Bắc Kinh đến Vạn Lý Trường Thành,  đường đêm thênh thang. Cả hai chiều thỉnh thoảng mới thấy chạy qua chạy lại một vài chiếc xe. Ban đêm chỉ mất hơn nửa giờ lái xe.

Martin, Tony và Nguyễn thong thả leo lên Trường Thành. Trăng đang nằm ở đỉnh tháp canh Trường Thành trên ngọn núi cao. Ánh trăng vàng lụa óng mướt. Gió thổi lồng lộng tươi mát. Đêm nay chỉ có ba người.
Ban ngày, Vạn Lý Trường Thành đông nghẹt người. Người chen lấn người. Nêm cứng. Mùi mồ hôi ngũ vị hương, mùi hơi thở thuốc Bắc nồng nặc cả Vạn Lý Trường Thành. Ban ngày Trường Thành, một dòng sông người. Sóng đầu người lớp lớp nhấp nhô.
Ban đêm leo Trường Thành thoải mái, ít mệt.
- Ông đổ chút năng lượng lấy sức.
Martin đưa cái bình bằng da bò kiểu cao bồi Texas cho Nguyễn. Chàng ngữa cổ uống một ngụm lớn. Martin lúc nào đi đâu cũng mang bình nước chăn bò Texas theo bên mình. Hắn từ chối uống những loại nước "ô trọc" khác. Hắn thường bào chữa, phân bua với mọi người, hắn chỉ uống thứ nước riêng mang theo để tránh chứng tiêu chảy du lịch. Nước hắn uống là thứ nước sát trùng. Đi thăm viếng những vùng còn nhiều dịch bệnh như Trung Quốc phải ăn uống cẩn thận. Tiêu chảy du lịch là chứng thường thấy và làm hại du khách nhất. Ở mỗi quốc gia, chứng tiêu chảy du lịch này có một biệt danh rất hấp dẫn. Đi chơi Trung Quốc coi chừng bị "Thiên An Môn hận". Đi Trung Nam Mỹ châu phải đề phòng chứng "Montezuma báo thù" (Montezuma revenge). Đi Ấn Độ phải ngừa cái "bụng Dehli" (Dehli, thủ đô Ấn Độ, đồng âm với deli, những món ăn mỹ vị. Bụng Dehli cũng có nghĩa là bụng deli, bụng mỹ vị). Đi Nga phải đề cao cảnh giác chứng "Trotsky". Đi Việt Nam phải coi chừng bị chứng...

Tony đánh hơi, hít hít gió:
- Mùi gì thơm quá ?
Martin mời:
- Ông muốn uống thứ " nước cứng" này không ?
Tony cười tít mắt đưa tay đỡ cái bình.
- Tôi hơi khát nước, lúc nãy quên ghé vào quán mua mấy chai nước uống.
Nốc một ngụm lớn, hắn vội vã giựt cái bình ra khỏi miệng để tránh sặc. Hắn cười rũ rượi.
- Ái chà chà ! Rượu ! Rượu ! Rượu !
Cười xong, Tony lại ngửa cổ uống. Lần này hắn uống trang trọng theo phong thái của một kẻ uống rượu quý.
- Uống rượu này phải có đồ nhậu.
Tony không chống đối việc uống rượu trên Trường Thành mà lại có vẻ tán đồng, khuyến khích.

Ba người thả bộ trên nền lát gạch ướt ánh trăng Vạn Lý Trường Thành. Đến một cái tháp canh, Tony đứng lọt vào lổ châu mai, chỉ xuống vùng trời đất mông lung, hắn lại ngứa ngáy nghề nghiệp, giảng giải:
- Hai ông biết không, Trường Thành chạy từ Đông sang Tây dài trên vạn lý, khoảng hơn sáu ngàn cây số ngàn. Trường Thành khởi đầu từ Chiêu Đông ngay biên giới phía Tây Đại Hàn chấm dứt ở Lâm Thao phía cực Tây.
Tony lấy tay vẽ lên mặt thành:
- Trường Thành gồm ba khúc chính. Nó bắt đầu từ phía Đông, khởi điểm là Sơn Hải Quan, sát bờ nước Hoàng Hải, cách tỉnh Chiêu Đông chừng ba dặm. Khúc đầu chạy tới Hoàng Hà, băng qua núi nên xây bằng đá và gạch. Khúc thứ hai là những chiến lũy đắp bằng cây, gỗ và hoàng thổ. Khúc này thoạt đầu phát xuất từ nhánh sông phía đông Hoàng Hà chạy tới đầu tận cùng phía tây của uốn khúc lớn dòng sông rồi từ giao điểm với Hoàng Hà chạy tới Lưỡng Châu. Đây là vòng thành hoàng thổ Ordos và vòng thành sa mạc. Cuối cùng, phía tây, Kia Yu Kuan ( Địa Vũ Quan ?) cửa quan này còn gọi là Ngọc Môn Quan, cửa ngõ của những lam ngọc Ba Tư và ngọc thạch Miến Điện du nhập vào Trung Quốc.

Tony lại chìa tay xin bình rượu. Ngữa cổ, hắn nốc một ngụm.
- Khúc thành phía Đông chúng ta đang đứng đây làm bằng đá và gạch. Móng và chân hai bờ thành xây bằng đá tảng vuông, mỗi cạnh dài một mét hai. Trên móng, xây tường gạch dầy bốn tấc rưỡi, cao chừng tám mét. Khoảng giữa hai vách thành rộng chừng sáu mét, nền đất sét hay đất thịt. Lao công nèn bằng chân hay vồ. Sau đó trên nền thành lát gạch làm đường cho quân lính vận chuyển, cưỡi ngựa. Thành rộng thênh thang, một đội quân xếp hàng mười, hay một hàng kỵ binh năm ngựa có thể duyệt binh thong thả trên mặt thành.

Martin và Nguyễn tản bộ trên Trường Thành nhìn ra khoảng trời rừng núi đêm trăng quanh Trường Thành, im lặng nhấp rượu nghe Tony nói.

- Như hôm trước tôi đã nói, tướng Mông Điềm đã hoàn tất Trường Thành vào năm 214 trước Tây Lịch, sau hơn bảy năm xây cất và nối những đoạn thành đã xây từ những đời trước đó lại thành Vạn Lý Trường Thành.
Theo sử gia Tư Mã Thiên, tướng Mông Điềm chỉ dùng có ba trăm ngàn lao công, gồm những kẻ chiến bại, tù binh, phu mộ, tội phạm...nhưng theo một tài liệu khác thì ông ta đã dùng trên một triệu nhân công.

Ba người dừng lại chỗ cái tháp trên đỉnh núi cao nhất. Từ đó có thể nhìn thấy toàn cảnh Trường Thành. Tony vỗ tay vào thành tháp:

- Trường Thành có đến 2500 tháp canh như thế này. Khoảng cách hai tháp canh bằng chiều dài hai tầm tên bắn. Vì thế chỗ nào trên mặt thành cũng ở trong tầm tên bắn của lính canh, không một chỗ nào an toàn cho giặc leo lên thành.
Các ông thấy không? Tháp canh còn xây rộng ra xa ngoài thành một khoảng để những lính canh có thể bắn được kẻ địch dưới chân thành mà không cần phải nhoài người ra ngoài tháp canh, có thể nguy hại đến tính mạng.

Tony lại xin uống rượu.
- Cứ cách vài tháp canh lại có một tháp trại làm chỗ đồn trú,  đóng quân cho những đội ngũ quân lính phòng thủ. Ngoài ra còn có khoảng chừng trên 1500 những tháp báo hiệu xây cách xa hẳn Trường Thành nằm về phía Bắc thành. Những "đụn khói" này đặt ở những nơi hiểm yếu: trên đỉnh đồi, nơi cổ họng thung lũng, cửa sông, sườn đèo, khe núi...Khi có giặc tới, lính thám báo ở những tháp này ban ngày thì hun khói, ban đêm đốt lửa báo động.
Các ông thấy cái đụn khói kia không ? Tony đưa tay chỉ.

Martin ngồi bệt xuống nền thành dựa lưng vào vách nghỉ thở. Hắn có vẻ như bắt đầu hà tiện rượu. Hắn không còn mời Tony và Nguyễn hào sảng như trước. Hắn biết bình rượu đã cạn.
- Hai ông ngồi đây, tôi chạy xuống dưới kia tìm món nhậu.
Nguyễn tìm chọn một lổ quan sát trên bờ thành khả dĩ từ chỗ đó có thể thấy rõ hết phần Trường Thành còn lại.
Trăng đã lên cao. Mù sa như bị đè xuống khe lũng. Cảnh vật càng hiện rõ thêm. Dòng sông trăng Trường Thành chảy qua đồi, qua lũng, lúc cheo leo trên sườn núi, lúc trườn lên đỉnh cao vời vợi, lúc len lỏi giữa khe đèo, lúc uốn mình rắn ôm dòng nước, lúc bổ nhào xuống vực thẳm. Trường Thành trườn tới, lượn quanh, lộn ngược nương theo thế đất trời. Một con rồng vàng tung bay giữa trời đất đêm trăng xuân.
Tony trở lên đem theo một hủ rượu sành và một món nhậu.
- Tụi chúng cũng đang nhậu dưới kia. Tôi giựt đỡ được hủ rượu và nửa con gà nướng.
Tony trãi rượu thịt trên lá chuối, chỗ trăng sáng nhất. Hắn rót rượu ra những bát sành uống rượu, loại bát những người nông dân Trung Hoa thường dùng.
- Xin mời quý vị.
- Uống cho trăng Vạn Lý Trường Thành đêm nay.
Cả ba nâng cao ly mời trăng trên cao.
- Thịt gà ngon quá!
Martin khen.
- Gà nướng Cái Bang, Beggar's chicken đó.
Nguyễn nhấp một hớp rượu. Rượu cháy dữ dội và nổ bùng trong họng.
- Chà thứ này là nhiên liệu lỏng đốt hỏa tiển "Con Tằm", Silk Worm Trung Quốc đây.
Tony cười khoái chí:
- Thứ Đế này có từ hơn hai ngàn năm vẫn còn lưu truyền lại. Rượu này do một người lao công xây Vạn Lý Trường Thành hồi đó nấu từ những thổ sản địa phương. Một thứ rượu ưa chuộng của những lao công khổ sai cũng như quan quân trấn giữ Trường Thành. Dân dã gọi rượu này là Trường Thành Huyết Lệ Tửu. Phải uống rượu này mới thấu hiểu nỗi lòng người lao công khổ sai xây Trường Thành và thấu hiểu tâm sự người lính thú trấn thủ lưu đồn ngoài biên ải Trường Thành.
- Chắc họ ngâm cả rắn rết, chuột bọ trong này.
- Dĩ nhiên, cái gì ngâm rượu được họ đâu có từ.
Martin trợn mắt, hắn mở chai nước trị tiêu chảy du lịch của mình.
- Nhường hai ông uống đó.
Hắn cố tình xí phần rượu còn lại trong bình da bò Texas.
- Nói đến chuột tôi lại nhớ tới một thứ thuốc cao làm bằng vữa cậy ra từ Vạn Lý Trường Thành rất lưu dụng trong dân gian.  Người ta cạy vữa ra đem tán nhỏ cùng với thai chuột làm thuốc cao. Nếu không tìm ra thai chuột có thể thay bằng dầu. Thuốc cao dùng trị đứt chân, đứt tay, lở lói và phỏng. Bột vữa tán đó, cũng dùng làm thuốc trị đau bụng. Đau bụng vừa phải uống một hoàn bằng hột sen...
Martin lắc đầu. Tony cười hì hì.
Nguyễn nói tránh  chuyện chuột bọ, làm mất khẩu vị :
- Nói tới vữa tôi lại nhớ tới gạch Trường Thành. Có người chơi cổ ngoạn khoe rằng họ có một cái nghiên mực làm bằng gạch Vạn Lý Trường Thành cổ trên hai nghìn năm.
Tony gật gù:
- Đúng đấy. Bọn quan lại phong kiến ngày trước lấy cả gạch Trường Thành làm nồi dọc tẩu thuốc phiện.

Tony uống rượu mềm môi. Rượu làm hắn lì lợm. Cái mặt nạ nghề nghiệp khéo léo xã giao không còn thấy trên mặt Tony. Hắn kể những hoang thoại về Trường Thành. Nào chuyện lúc xây Trường Thành trên trời xuất hiện 18 mặt trời. Nào chuyện con Bạch Mã thần của Tần Thuỷ Hoàng chạy cứ mỗi dậm nó lại dậm chân ba cái, mỗi chỗ nó dậm chân như thế, một cái tháp canh mọc lên. Con Bạch Mã chạy tới đâu các kiến trúc sư cứ theo đường ngựa chạy xây thành. Có một đoạn bụi đất tung bay mất dấu chân ngựa, các kiến trúc sư không để ý tiếp tục xây nên xây nhầm mười dậm mới biết ngựa chạy hướng khác. Hiện nay đoạn tường xây nhầm lạc hướng đó vẫn còn. Đây là bằng chứng cụ thể cho câu truyện trên. Nào chuyện cây gậy thần của Tần Thuỷ Hoàng có thể xẻ núi, chuyển sông, biến đất thành đá để xây Trường Thành. Nào chuyện chỗ Trường Thành xây mãi vẫn bị sập, các pháp sư tâu lên Tần Thuỷ Hoàng xin cho chôn sống một vạn người tế thần linh. Tần Thuỷ Hoàng động lòng từ tâm không muốn đem chôn sống cả vạn người. Về sau quân sư nghĩ ra một kế sai quân đi lùng tìm trong nhân gian bắt một người tên Vạn đem chôn sống tế thần thay cho vạn người...

Martin nhìn Nguyễn cười trong mắt.
Tony đang sống thực với cái hạnh phúc riêng mình. Chẳng còn cần ai nữa. Mặc kệ. Trong ba người, hắn là người hạnh phúc nhất đêm nay.
- Các ông biết không, những lao công khổ sai xây thành đất cát đầy đầu. Dầm mưa, đội sương, cỏ mọc xanh um trên đầu. Những cái đầu xanh cỏ. Một rừng cỏ biết đi...Hơn bốn trăm ngàn người đã bỏ mạng khi xây thành. Xác họ ném vào lòng Trường Thành.
- Có người nói " Vạn Lý Trường Thành, một cái nghĩa địa dài nhất thế giới".

Tony nhai xương gà rau ráu. Martin thấy Tony cắn gẩy cái xương chân gà, rồi mút tủy xương, hắn cau mày đứng dậy.
Martin từ từ cởi áo khoác ngoài. Hắn lắc lư múa mông, cởi bỏ áo sơ mi. Cuối cùng cởi luôn áo lót. Mình trần, ngực đầy lông lá.
Tony há hốc mồm. Miếng xương gà nằm vắt vẻo nửa trong nửa ngoài miệng.
Martin tụt quần dài, chỉ còn cái quần cụt.
- Ông tính thoát y vũ à ?
- Các ông cho phép không ?
Tony xua tay:
- Không được đâu, nhà nước Trung Quốc cho ông vào tù đó.
- Đùa vậy thôi. Các ông tiếp tục nhậu đi. Trường Thành đêm nay trăng đẹp quá. Tôi phải jogging mới được. Đẹp chịu không nổi. Không thể ngồi yên mãi được. Ngồi yên chịu không nổi.
 - Chạy bộ thì chạy nhưng ông phải để lại cái bình nước chăn bò.
Nguyễn đòi uống thứ nước Cognac đựng trong đó.
- Đâu có được. Không có bình nhiên liệu này chạy gì nổi.
- Ông nhớ đừng có chạy quá cái tháp cao trên đỉnh núi kia đó.
Martin chạy lúp xúp đổ dốc.
- Chạy thế kia thì cả năm cũng chưa chạy hết Vạn Lý Trường Thành. Tony cười, rót thêm rượu cho Nguyễn.
- Ông uống thêm rượu đi. Chẳng mấy khi được ngồi uống rượu dưới trăng xuân trên Trường Thành. Ngay tôi cũng không ngờ là đêm nay được ngồi đây uống rượu. Cám ơn các ông đã cho tôi dịp này.
Nguyễn đưa tay bảo ngưng rót rượu:
- Từ từ. Tôi không muốn quá chén, uổng đêm trăng này.
- Để tôi hát cho ông nghe bài truyện ca nàng " Mêng Chiang Nu" .
Bài hát kể chuyện như thế này.

Chồng nàng là một nho sinh bị bắt đi xây Trường Thành. Một đêm kia nàng nằm mơ thấy chồng đói rách, thân tàn ma dại trở về. Chàng báo cho nàng biết vì kiệt sức chàng trượt chân rơi xuống lòng thành nên bị chôn sống. 
Nàng Mêng không tin chồng đã chết. Nàng bỏ nhà mang theo lương thực, quần áo mùa đông đi thăm nuôi chồng. Sau bao năm tháng băng rừng, trèo núi, lội sông, nàng đến được Trường Thành tìm chồng. Những lao công xây thành biết chồng nàng, chỉ chỗ chàng bị chôn sống. Nàng than khóc, cào tường thành tìm nắm xương  chồng. Giông bão nổi lên. Sét đánh sập chỗ tường thành đó. Hàng ngàn bộ xương người hiện ra. Làm sao biết xương nào của chồng mình ? Nàng cắn đầu ngón tay, nhỏ máu xuống đống xương người. Chỉ có xương chồng nhuộm thắm máu nàng. Còn những xương khác không biến đổi. Nàng gói xương chồng định đem về chôn cất.
Ngay lúc ấy Tần Thuỷ Hoàng giá lâm thăm Trường Thành, được tâu cho biết sự việc. Hoàng đế ra lệnh bắt nàng xử trảm vì tội làm sập khúc Trường Thành. Khi gặp nàng, Tần Thuỷ Hoàng ngơ ngẩn vì nhan sắc nàng nên tha chết, nhưng bắt nàng phải làm cung phi.
Nàng chấp thuận, chỉ xin được một trăm ngày để mai táng và để tang chồng. Nàng xin Tần Hoàng Đế tổ chức quốc táng cho chồng bên bờ biển Đông. Ngày chôn cất chồng nàng, Tần Thuỷ Hoàng có mặt. Khi chôn cất xong nàng nhảy xuống biển tự tử.
Tần Thuỷ Hoàng giận tái mặt nhưng cũng phải thốt ra: " Sống trọn kiếp cho tình yêu thật là hiếm có trên cõi đời này. Ngày nay khó có thể tìm được những người chung tình như nàng" .

Ông biết không ? Vì tin dị đoan, chỗ Trường Thành bị sét đánh sụp đổ đó không bao giờ xây kín lại. Đường xe lửa Bắc Kinh- Kalgan sau này chạy xuyên qua Trường Thành tại chỗ đó.
Tony hát. Hắn hát cho hắn. Hắn hát cho những oan hồn uổng tử còn vất vưởng nơi Trường Thành. Hắn hát cho quê hương Trung Quốc. Hắn hát cho trăng xuân Trường Thành đêm nay...hắn hát cho chiến chinh tang tóc ngàn đời ngàn kiếp vô cùng vô tận của loài người.
Hết hát hắn lại ngâm thơ. Tony giờ không còn dịch sang Anh ngữ giảng giải cho Nguyễn nữa. Hắn sống với đêm trăng xuân Trường Thành riêng hắn.
Tony uống say mềm người. Đêm nay hắn là người say nhất trong bọn. Rồi một lúc hắn nằm vật xuống mặt thành. Tony ôm hôn nền Trường Thành. Sau đó hắn ôm mặt khóc. Nức nở. Những giọt nước mắt lóng lánh trăng vàng.

Martin có lẽ đã tấp vào một chỗ nào trên Trường Thành đang ôm hôn bầu rượu.
Nguyễn rót đầy bát rượu, lặng lẽ đứng dậy. Chàng cũng muốn sống một mình với đêm trăng xuân trên Vạn Lý Trường Thành này.
Nguyễn thả bộ trên Trường Thành lênh láng ánh trăng. Dòng trăng Trường Thành tròng trành. Tiếng côn trùng rả rích. Than van. Một vài cụm mây màu máu lênh đênh, bồng bềnh trên tháp canh đỉnh núi xa xa. Mùi hoa thoang thoảng trong gió. Mùi dạ lý hương quê xa.
Bỗng dưng Nguyễn thấy cô đơn lạ lùng. Một thân một mình trên Trường Thành đêm trăng xuân, quê hương xa vạn dậm còn cách ngăn. Chàng móc túi lấy giấy bút.
Chàng đếm bước trên nền Trường Thành. Chắc chàng đã đếm bước hơn vạn lý trên Trường Thành mới làm xong được bốn câu thơ:

Vạn Lý Trường Thành , nguyệt dạ xuân,
Trường Thành Vạn Lý, tuý Tần Vân (1)
Lý hương (2) Vạn Lý Trường Thành ẩm (3),
Vạn Lý Trường Thành, vạn lý thân.

Nguyễn vò viên mãnh giấy viết bài thơ. Chàng lấy hết sức ném xuống dưới Trường Thành. Có tiếng chim vỗ cánh dưới khe lũng. Con chim hốt hoảng giật mình thức giấc đêm trăng. Một lúc sau có tiếng chim hót vút cao. Cành cây lay động. Đầu cành, một nụ hoa xuân mở mắt cười nụ với trăng xuân Trường Thành. Dòng sông trăng xuân Trường Thành sóng sánh...
Nguyễn đổ hết phần rượu còn lại trong bát xuống lõm đá nhỏ trên mặt Trường Thành. Lõm chén thời gian đã hai ngàn năm dư. Chàng cúi xuống uống vũng trăng rượu Trường Thành...

Rượu làm máu trong người sủi tăm. Chao đảo. Những đám mây Tần say lênh đênh. Tuý Tần Vân. Tiếng reo hò vang dậy. Chàng có cảm tưởng mình đang đứng giữa bãi chiến trường ngày nào. Tiếng trống trận vang dội. Ánh trăng Trường Thành lung lay...

"Trống Trường Thành lung lay bóng nguyệt" ...(4)



Nguyễn Xuân Quang


Ghi chú: 

(1) Tần Vân: 
      Mây Tần : mây trên Vạn Lý Trường Thành của Tần Thuỷ Hoàng. Mồ hôi nước mắt và máu của 
      những kẻ bị khổ sai xây Trường Thành hợp cùng với sơn lam chướng khí bốc lên tụ lại thành mây 
      Tần.
      Mây Tần: Nhớ quê hương.
      Tuý: say.
      Tuý Tần Vân
      Mây Tần say

     Mây Tần lênh đênh say trên Vạn Lý Trường Thành.
     Nhìn mây Tần bay thấy chao đảo say say.
     Say rượu mây Tần.
     Uống rượu say tít cung mây Tần.

     Tuý : màu tuý hồng; màu máu bò (sang de boeuf).
     Mây ráng màu máu biểu tượng cho máu đổ thịt rơi, chinh chiến.
     
     Áo chàng đỏ tựa ráng pha
     Ngựa chàng sắc trắng như là tuyết in
     ( Chinh phụ ngâm)

     Tuý Tần Vân:
      Mây Tần màu máu pha làm gợi nhớ đến chiến tranh
      Mây Tần phía quê hương lìa xa kia hãy còn nhuốm màu máu
      Máu và nước mắt còn chảy trên quê hương xa cách

(2) Lý hương: 
      Làng xóm, quê hương
      Hoa dạ lý hương

(3) Trường thành ẩm: 
      Uống rượu trên trường thành
      Uống rượu triền miên dằng dặc như Trường Thành. Uống một giòng Trường Thành rượu.

(4) Đoàn Thị Điểm, Chinh Phụ Ngâm.



-------------------------------
Nguồn: VĂN, Giai phẩm xuân Quý Dậu
              Số 126-127, tháng 12-1992 và tháng 1-1993