TÚ XƯƠNG

  120 NĂM SINH TÚ XƯƠNG
  (1870-1990)

  NHÀ THƠ ĐẦU TIÊN CỦA THẾ KỶ



                                                                    NGUYỄN HƯNG QUỐC



Trần Tế Xương nguyên tên là Trần Duy Uyên, tự Mặc Trai, hiệu là Mộng Tích, khi thi Hương lấy tên là Tế Xương, sau đổi thành Cao Xương. Thi, bao nhiêu lần đi thi, vẫn chỉ đậu Tú Tài. Thiên hạ quen gọi ông là ông Tú: Tú Xương.

Tú Xương sanh ngày 10  tháng 8 năm Canh Ngọ, tức là ngày 5 tháng 9 năm 1870, ở làng Vị Xuyên, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định.
Năm 1907, lúc về quê ngoại tại làng Địa Tứ, cũng thuộc huyện Mỹ Lộc ăn giỗ, gặp mưa, Tú Xương bị cảm rồi mất ngày 20 tháng giêng, thọ 37 tuổi.

Trong quyển CÁC NHÀ THƠ CỔ ĐIỂN VIỆT NAM  xuất bản năm 1982, Xuân Diệu xếp Tú Xương vào danh sách năm nhà thơ lớn nhất trong lịch sử văn học cổ điển Việt Nam , sau Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương và Đoàn Thị Điểm (nếu Đoàn Thị Điểm quả là dịch giả của bản Chinh Phụ Ngâm Khúc hiện hành) .

Trước Xuân Diệu, nhiều người đã bày tỏ lòng khâm  phục vô hạn của mình trước tài thơ kiệt xuất của Tú Xương. Tú Mỡ nuôi tham vọng làm một người học trò của Tú Xương. Tản Đà thú nhận với Nguyễn Công Hoan là ông chỉ đuổi kịp tài dùng chữ tuyệt vời của Tú Xương có một lần duy nhất, trong câu "Vèo trông lá rụng đầy sân " (1).
Trước đó, Nguyễn Khuyến, lớn hơn Tú Xương 35 tuổi, ba lần đỗ đầu các khoa thi, nỗi tiếng là một nhà nho uyên thâm, và một nhà thơ xuất sắc, có lần nói: "Kế được ta sau này may ra có Tú Xương" (Kế dư chi hậu kỳ Xương hồ).
Tú Xương mất, Nguyễn Khuyến làm hai câu điếu:

Kìa ai chín suối Xương không nát
Có lẽ nghìn thu tiếng vẫn còn

Nguyễn Khuyến còn dè dặt: ông dùng chữ "có lẽ" . Đã gần một thế kỷ trôi qua, thời gian càng xác định giá trị thơ Tú Xương, nên có người quả quyết:

Ông Nghè, ông Thám vô mây khói
Đứng lại văn chương một Tú Tài

Căn cứ vào năm sinh, năm mất cũng như hình thức văn tự (chữ Nôm) của Tú Xương, giới nghiên cứu ở miền Nam lẫn miền Bắc đều coi Tú Xương là nhà thơ cuối cùng của thế kỷ 19.

Trong bài Xuân nhớ Tú Xương  đăng trên tạp chí Thời Tập số xuân Giáp Dần (1974) , Thanh Tâm Tuyền đưa ra nhận định mới mẻ và tôi nghĩ, chính xác hơn:

  "Thực chất, ông là nhà thơ mở đầu thế kỷ hai mươi. Ngôn ngữ của ông là ngôn ngữ của thế kỷ này. Vô luân phi luân là Tú Xương. Dấy loạn, tuyệt vọng là Tú Xương. Hiện thực xã hội, hiện sinh chủ nghĩa và cả mối lặng lẽ thâm nghiêm cùng cực nhất cũng đã ở Tú Xương"  (tr. 55) .


Tú Xương đã đem đến cho thi ca Việt Nam nhiều sự cách tân cực kỳ quan trọng. Cách tân về giọng điệu: lần đầu tiên thơ trào phúng được nâng lên thành một dòng riêng biệt. Cách tân về đề tài: lần đầu tiên cuộc sống thành thị được thể hiện trong thơ. Cách tân về chất liệu: lần đầu tiên trong thơ, người ta thấy những con người , những cảnh vật bình thường, thậm chí, tầm thường, ngỡ như không hề có chút thi vị nào cả. Cách tân về ngôn ngữ: lần đầu tiên những chữ dùng, những cách nói hằng ngày nườm nượp ùa vào thơ, diễn hành và hòa nhạc trong thơ. Cách tân về tư tưởng nghệ thuật: thơ không phải để "chở đạo" để "nói chí" mà, trước hết, là để nói về mình, về cái "tôi" vừa nghênh ngang dữ dội, lại vừa lơ láo tủi nhục của mình.

Trừ hình thức chữ viết, ở tất cả mọi phương diện còn lại, thơ Tú Xương đều gần gũi với Tản Đà hơn là với Nguyễn Khuyến, người mất sau ông hai năm.

Trước nay, nhiều người cho là, do thi cử lận đận "tám khoa chưa khỏi phạm trường quy" , do cuộc sống cùng quẫn bế tắc "van nợ lắm khi trào nước mắt" , cho nên Tú Xương đâm ra phẫn thế, dùng thơ văn để giải tỏa những hậm hực, những uất ức, những cay đắng chất chứa trong lòng mình. Thơ văn của ông, do đó, không có giá trị cao (2).

Tôi nghĩ là không đúng.
Ý kiến trên thật ra chỉ là một lời giải thích hơn là một sự đánh giá. Giải thích như vậy chưa chắc đã chính xác. Biến một nhận định thiên về giải thích thành một nhận định có tính chất đánh giá lại càng sai lầm về phương pháp luận.
Vấn đề quan trọng nhất là tiếng chửi của Tú Xương có giá trị văn học hay không, chứ không phải là tại sao Tú Xương lại chửi đời.

Tú Xương chửi ai ?
Chửi Tây: "Lọng cắm rợp trời quan sứ đến" 
Chửi Đầm :"Váy lê quét đất mụ đầm ra" 
Chửi những kẻ vô lại:
"Lắng tai non nước nghe chừng nặng
Chớp mắt trăng hoa giả cách nhèm"  (3)
Chửi những đứa hãnh tiến nhí nhố trong xã hội:
Chí cha chí chát khua giày dép
Đen thủi đen thui cũng lượt là

Tú Xương chửi ai nữa ? Ông chửi chính ông:

Vị xuyên có Tú Xương
Dở dở lại ương ương
Cao lâu thường ăn quỵt
Thổ đĩ lại chơi lường.

Giả dụ, thơ Tú Xương chỉ toàn là những tiếng chửi rủa như vậy, tầm vóc của ông chắc chắn sẽ kém đi. Nhưng đóng góp của ông không phải không có. Thơ ông, về phương diện này, đã khắc họa hình ảnh một thời kỳ biến động sâu sắc trong xã hội Việt Nam. Thời kỳ những giá trị cũ đang phôi pha dần, những giá trị mới vừa nứt rễ, chưa thành hình dáng. Khiến nhiều kẻ hời hợt vội vã đoạn tuyệt với quá khứ, nhưng lại chưa biết về đâu đến đâu, thành ra đua đòi làm những chuyện nhố nhăng bỉ ổi.

Nhưng thơ Tú Xương không phải chỉ là một tiếng chửi. Phần lớn, đằng sau những lời lẽ hằn học, chua cay kia, giọng của Tú Xương man mác bao nhiêu nỗi buồn, bao nhiêu nỗi đau.
Ông thương cho nền Hán học sắp tàn. Ông thương cho nền văn hoá ngàn đời của dân tộc trước nguy cơ bị tàn phá. Ông thương cả những dòng sông bị lấp trong quá trình đô thị hoá, đang khởi sự ngay trên chính quê hương ông: Nam định.

Chính những nỗi buồn, nỗi đau ấy làm cho tiếng chửi của Tú Xương càng thêm thắm thía. Có cảm tưởng sau khi chửi rủa một cách xối xả và độc địa như vậy, ông về nhà ngồi lặng lẽ khóc. Nghĩ coi, ở đời, hiếm gì người làm thơ trào phúng, thế mà, đến nay, còn lại ngân nga mãi, buốt nhói mãi, chỉ có mỗi tiếng thơ Tú Xương thôi.

Nếu Nguyễn Khuyến tự ví mình với Mẹ Mốc thì Tú Xương  ví mình chú Mán:

Hổ sinh ra lúc thời này
An thân mệnh thế, giấu tay anh hùng
Không danh cho dễ vẫy vùng
Mình không phú quý, mắt không vương hầu
Khi để chỏm, lúc cạo đầu
Nghêu ngao câu hát nửa tàu nửa ta...

Thơ Tú Xương, nghĩ cho cùng, là những tiếng hát "nửa tàu nữa ta" . Đó là một sự phá phách. Và sự phá phách ấy chỉ là một phản ứng chống lại xã hội. Cái xã hội đã bị tha hoá, mọi người ùn ùn chạy đi tìm những quyền lợi ích kỷ và phù phiếm.
Trong hầu hết những bài thơ trữ tình, người ta thấy Tú Xương bao giờ cũng lẻ lỏi và buồn bã. Lúc thì ông đứng bên dòng sông lấp. Lúc thì ông ngơ ngác giữa đường. Lúc thì ông trằn trọc trong đêm khuya khoắt.
Nỗi buồn mênh mông, dằng đặc, tưởng như không bao giờ dứt :

Trời không chớp bể, chẳng mưa nguồn
Đêm nảo đêm nao tớ cũng buồn
Bối rối tình duyên cơn gió thoảng
Nhạt nhèo quang cảnh bóng trăng suông...

Những bài thơ hay nhất, cảm động nhất của Tú Xương là những bài thơ có âm điệu buồn buồn, "Đêm nảo đêm nao tớ cũng buồn" . Nhiều lúc Tú Xương cười mà nụ cười cứ như mếu. Như bài thơ dưới đây, ngỡ như có nước mắt ràn rụa trong những vần "i" rền rền, não nuột.

Tấp tễnh người đi tớ cũng đi
Cũng lều cũng chõng cũng đi thi
Tiễn chân cô mất ba đồng lẻ
Sờ bụng thầy không một chữ gì

Thi xong, biết mình hỏng, lại càng buồn ê chề :

Bụng buồn còn biết nói năng chi
Đệ nhất buồn là cái hỏng thi
Một việc văn chương thôi cũng nhảm
Trăm năm nhân thế có ra gì

Thơ Tú Xương hay ở sự thành thật. Có lẽ, trước thế kỷ hai mươi, chưa có nhà thơ nào thành thật như Tú Xương. Nói về mình, viết về mình, Tú Xương không hề màu mè son phấn. Ông thản nhiên đem hết tất cả những khuyết điểm, nhược điểm của mình phơi bày trên trang giấy.
Không có ai mà cuộc sống đọng lại trong thơ văn nhiều và rõ nét như Tú Xương. Chỉ cần đọc thơ văn  Tú Xương, người ta cũng dễ dàng hình dung được con người Tú Xương, vợ con Tú Xương, cũng như cả cái thành phố Nam Định, quê hương của Tú Xương, vào những năm cuối cùng của thế kỷ trước và những năm đầu tiên của thế kỷ này.

Thơ Tú Xương còn hay ở chỗ giản dị. Ít có người nào làm thơ giản dị như Tú Xương. Không có bài thơ nào mảy may có vết tích sự đẽo gọt, trau chuốt. Dường như Tú Xưong mở miệng đọc ra thơ. Vậy mà, đọc, vẫn thấy hay. Lạ.

Tú Xương là người mang chữ tàu, chữ tây vào thơ:

Hẩu lố, khách đà ba bảy chú
Mét xì, tây cũng bốn năm ông

Trước Tú Xương, đã có ai dám dùng những chữ như thế này chưa ?

Sao dám khinh mình, thầy đâu, thầy bậy, thầy bạ! 
Chẳng biết trọng đạo, cô gì, cô lốc, cô lô!

Hai câu này, trong bài Phú Thầy đồ dạy học, nghe như những tiếng chửi, những tiếng chửi đùa của những kẻ thân yêu nhau đang sống trong một cảnh ngộ nhỡ nhàng, oái oăm.

Khi Tú Xương đùa, ông thật có duyên:

Một trà, một rượu, một đàn bà
Ba thứ lăng nhăng nó quấy ta
Chừa được thứ nào hay thứ ấy
Có chăng chừa rượu với chừa trà

Khi Tú Xương đằm thắm, giọng thơ ông ngọt ngào lạ lùng.

Ta nhớ người xa cách núi sông
Người xa xa lắm nhớ ta không ? 

Nhắc đến Tú Xương, không thể không nhắc bài Sông Lấp.
Trong bài tiểu luận Thời và thơ Tú Xương đăng trên báo Văn Nghệ  năm 1961, sau in lại
trong tập Chuyện Nghề (1986) , Nguyễn Tuân quan niệm:
"Dẫn thơ Tú Xương mà vô tình hoặc cố ý đánh rớt bài Sông Lấp, tức là bước lên đầu tháp, mở cửa tầng này tầng kia mà quên mất cái chuông trên vọng lâu vậy!"

Bài thơ Sông Lấp như sau:

Sông kia rày đã nên đồng
Chỗ trồng nhà cửa, chỗ trồng ngô khoai
Đêm nghe tiếng ếch bên tai
Giật mình còn tưởng tiếng ai gọi đò

Ba câu đầu chỉ là ba câu tả cảnh không có gì đặc sắc. Ai làm cũng được...thế nhưng đến câu
cuối:

Giật mình còn tưởng tiếng ai gọi đò

Thì mọi sự đổi khác hẳn. Cánh đồng dường như biến mất. Nhà cửa và ngô khoai cũng dường như biến mất. Còn lại buồn tênh những tiếng ếch kêu. Rồi ngay cả tiếng ếch kêu cũng biến mất.
Còn lại, chỉ còn lại ngân nga man mác trong tâm hồn nhà thơ những tiếng gọi đò năm xưa .
Chao ôi, những tiếng gọi đò. Tiếng gọi đò vang vang trong tâm tưởng. Tiếng gọi đò vang vang trong đêm khuya. Tiếng gọi đò vang vang lạnh buốt một vùng Nam Định đang trở mình thay đổi.
Tiếng gọi đò cứ chơi vơi, cứ khắc khoải, cứ lồng lộng ngân dội suốt mấy chục năm trời, trãi qua bao nhiêu cuộc biển dâu, đọng lại trong chúng ta thành những niềm nhớ không khuây về những gì đã vĩnh viễn không còn nữa, trong cuộc đời này.

Thơ Tú Xương là chứng tích của những đỗ vỡ, đồng thời là một sự hoài niệm về một quá khứ xa xôi, ở cái thuở trên quê hương cũng như trong tâm hồn mỗi người còn có một dòng sông Vị Hoàng êm ả ngày lấp lánh sắc trời, đêm long lanh bóng trăng, cả ngày lẫn đêm đều có mây bay trong đáy nước.


NGUYỄN HƯNG QUỐC



Chú thích:

1) Xuân Diệu trong quyển " Các nhà thơ cổ điển Việt Nam" tập 2 , HN 1982, có dẫn lại đoạn hồi ký này của Nguyễn Công Hoan, trang 267-268.

2) Tiêu biểu cho quan điểm này là Phạm Thế Ngữ trong quyển " Việt Nam văn học giản ước tân biên" , tập 3.

3) Ý nói: Nghe chuyện nước nhà thì giả bộ nặng tai để lảng tránh. Gặp phụ nữ đẹp thì giả bộ mắt kém để nhìn thật sát.

---------------------
Nguồn: VĂN số 93, tháng 3-1990

TIẾNG CHUÔNG

Bác sĩ cho biết Thanh đã bị bệnh ung thư. Chàng cố giữ bình tĩnh, bước ra phòng đợi chờ lấy giấy giới thiệu sang bệnh viện lớn điều trị.
Trên đường lái xe về nhà, chàng cố tự an ủi. Sống chết do trời. Đến số chết phải chết, làm sao cãi được. Thanh cố làm ra vẻ bình thường như chẳng có gì. Ta sẽ nói với mọi người, ta bị bệnh ung thư, thì đã sao.
Thanh tìm chỗ đậu xe, hôm nay thứ Bảy, nhà có khách. Chỗ nhà chàng ở trọ, tổ chức ăn nhậu gì đó. Chàng định bụng khi bước vào nhà, sẽ nói với mọi người, "tôi bị bệnh ung thư rồi". Chàng muốn nói ra liền, một cách bình tĩnh, một cách bình thường, điều mà chàng chờ đợi một tuần nay.
Trong nhà đông quá, tiếng cười nói ồn ào, con nít chạy giỡn lăng xăng. Thanh chào hỏi mọi người, chàng bước đến lấy một lon bia, nhập vào bọn đàn ông đang tán gẫu. Người ta đang hào hứng nói về chuyện nhà cửa. Giá nhà sẽ tăng bao nhiêu phần trăm từ nay đến cuối năm. Làm sao đầu tư cho có lợi. Thanh không thích đề tài này nữa. Trước đây chàng luôn hăng say tranh luận về chuyện địa ốc. Nhưng hôm nay, có một chuyện mà chàng muốn nói hơn hết. Bệnh ung thư.

Nhưng chàng không có dịp. Người ta đang hăng say nói về chuyện kinh tế. Chiến tranh lạnh đang thay bằng một cuộc chiến tranh kinh tế. Nghe mấy chuyện này chàng chán ngấy. Nếu nước Mỹ thua trận thì mấy ông làm gì ? Chúng ta sẽ nghèo vì nước Mỹ đang nghèo dần ? Thanh chợt cười thầm với ý nghĩ đó. Nghèo cỡ nào thì khổ ? Và trên đời này có gì khổ hơn nghèo nữa không.
Thanh nhớ đến chứng bệnh của mình. Chàng bước đến lấy thêm bia. Thanh tìm một xó nào đó ngồi một mình. Chàng cố gắng không nghĩ đến. Tự nhủ lòng, hãy quên mọi việc trên cõi đời này đi.
 
Giữa khuya Thanh thức giấc. Chàng mở tivi, nhưng chỉ xem được một lúc, thấy chán nản tắt đèn ngủ tiếp. Nhưng chàng không sao ngủ được, cứ trằn trọc mãi. Thanh nhìn ra bên ngoài cửa sổ, ánh trăng mờ mờ, gió nhẹ lay mấy hàng cây trúc đào. Chàng chợt nhớ đến thời kỳ thơ ấu.
Thời còn trẻ, mỗi khi bệnh, chàng được cha mẹ săn sóc tận tình. Cha chàng nay đã qua đời, mẹ còn ở Việt Nam. Chàng ở Mỹ một thân một mình. Không vợ con, không thân nhân quyến thuộc. Nay tuổi ngoài bốn mươi, mang bệnh nặng, Thanh chợt thèm, được có mẹ ân cần săn sóc, được cha âu yếm sờ tay lên trán xem đã bớt sốt hay chưa...như ngày xưa chỉ mới lên mười.

Lúc làm hồ sơ nhập viện, chàng khai có đạo Thiên Chúa. Có lẽ vì đây là một bệnh viện Công Giáo, nên trước khi giải phẩu, có một ông Cha đến làm phép lành cho chàng.
Thanh cảm thấy được an ủi rất nhiều. Chàng cảm ơn vị linh mục và bình tâm chờ đợi.
Mười năm trước đây, khi trốn khỏi Việt Nam trên một con thuyền nhỏ xíu, cứ đêm đến là gặp mưa giông. Giữa biển Đông mênh mông, con thuyền chông chênh trong cơn sóng dữ, Thanh nghĩ con thuyền thế nào cũng chìm. Và chàng đã một lần ...chờ chết.
Trong cơn nguy biến, Thanh cầu nguyện, nếu còn sống sót, chàng sẽ theo đạo Thiên Chúa.
Và chàng đã được cứu vớt. Chàng đến được trại tỵ nạn an toàn. Kể từ ngày ấy, chàng trở thành một tín đồ Công Giáo.

Lúc Thanh tỉnh giấc, cô y tá đến vỗ về, cho biết cuộc giải phẩu đã xong một cách tốt đẹp. Người ta đưa chàng về phòng. Thuốc mê tan dần. Một cơn đau nhức bắt đầu tăng lên. Và một nỗi đau đớn khác trong lòng đang dâng lên...đau đớn không cách gì diễn tả nỗi.
Chưa bao giờ Thanh nghĩ mình sẽ chết trẻ như thế này. Suốt cuộc đời chàng, từ lúc mới sinh cho đến nay đã ngoài bốn mươi. Thanh chưa lần nào bị bệnh nặng, khả dĩ gọi là thập tử nhất sinh. Chàng cũng chưa hề bị tai nạn lớn phải vào bệnh viện. Nói chung tình trạng sức khỏe của Thanh ...tốt.
Thanh thầm nghĩ và tự an ủi lấy chính mình. Đâu phải lúc nào bị ung thư cũng kể như đi vào nhị tỳ đâu. Chàng cố tự trấn an. Thiếu khối gì người bị ung thư...được chữa khỏi.
Với ý nghĩ ấy Thanh cảm thấy bình an trong tâm hồn. Chàng thiếp vào giấc ngủ.
   
Những ngày sau đó Thanh đi làm trở lại...như bình thường. Sức khỏe của chàng không mấy suy giảm.  Nhưng tinh thần chàng sa sút trầm trọng. Chàng cứ nghĩ đến cái chết. Chàng bị cái chết ám ảnh một cách kinh khiếp.
Đối với Thanh, chết dần mòn là điều kinh khủng nhất trên cõi đời này. Chàng luôn ước ao, được chết bất đắc kỳ tử. Đùng một cái, chết. Nghĩa là trước đó năm mười phút, mình không hề biết mình sẽ chết.

Một buổi chiều cuối tuần, Thanh cảm thấy thật mệt. Nỗi lo âu đã đến tột cùng. Chàng nghĩ mình sắp
chết đến nơi.
Tiếng chuông nhà thờ đổ ngân nga. Chàng cảm thấy buồn vô hạn. Thanh đi bách bộ đến ngôi giáo đường gần chỗ chàng ở trọ. Thanh bước vào nhà nguyện. Chàng cầu xin Thiên Chúa ban cho chàng một điều. Luôn luôn được bình an trong tâm hồn.

Buổi lễ chiều chấm dứt. Người ta lần lượt ra về. Chàng lén bước đến gần bàn thờ, núp dưới chân tượng ảnh, trốn trong đó. Không ai để ý đến chàng. Người ta khoá cửa nhà nguyện. Tắt đèn. Chỉ để lại một ngọn đèn nhỏ mờ mờ trên bàn thờ.
Thanh cảm thấy yên tâm...nằm chết nơi đó. Chàng nghĩ đêm nay chàng sẽ chết. Nếu được, có hai điều mà chàng ao ước. Thứ nhất, được chết nơi quê nhà. Lúc gần nhắm mắt lìa đời, được nằm trong căn nhà ngày xưa của cha mẹ, được nghe tiếng chim hót ban trưa, được nghe tiếng mưa rơi ban chiều, được nghe tiếng rao hàng lãnh lót, và nhất là được nghe tiếng bà mẹ đang hát ru con.
Thứ nhì, chàng thường ước ao, lúc gần chết được nghe tiếng chuông nhà thờ đổ liên hồi.
Nghĩ đến điều đó Thanh muốn được chết đêm nay. Chết dưới chân bàn thờ Thiên Chúa. Chàng móc túi lấy mãnh giấy nhỏ và cây viết. "Tôi có bảo hiểm nhân thọ năm mươi ngàn. Khi nào tôi chết, dành một phần lo chôn cất, còn lại bao nhiêu, xin vui lòng gởi về cho gia đình tôi ở Việt Nam".

Chàng khóc. Như một đứa trẻ thơ.

Tiếng chuông nhà thờ ban sáng đổ liên hồi. Thanh tỉnh giấc, chợt nhận ra mình vẫn còn sống. Tín đồ bắt đầu vào nhà nguyện đọc kinh buổi sớm. Chàng bối rối không biết tính sao. Không thể ở lại chỗ này mãi được. Thanh đứng dậy, rón rén bước ra ngoài

Thanh lầm lũi trở về nhà. Tiếng chuông nhà thờ đổ ngân nga.



Ý NGÔN







----------------------------------------------------
Biên tập lại truyện ngắn cùng tên. Đăng lần đầu trên VĂN số 88 - tháng 10/1989

ĐI BIỂN MỘT MÌNH

Mùa hè năm ấy tôi được nhà trường đề cử đọc diễn văn trong dịp lễ phát phần thưởng cuối niên học. Vừa bước lên sân khấu, tôi đã thấy một cặp mắt ngó mình châm bẫm. Lúc bước xuống người ấy còn dõi theo và đôi môi chợt cười mĩm. Tối hôm đó, trước khi ngủ tôi có nhớ đến đôi mắt và nụ cười nửa miệng của người đàn ông ngồi ở hàng ghế đầu đó một chút xíu. Nhưng tôi quên không để ý cấp bậc trên bâu áo nhà binh của chàng.

Mấy hôm sau trong khi tôi và Kim Hoàng, bạn đồng nghiệp cũng là bạn ở trọ chung nhà, sửa soạn hành lý về quê nghỉ hè thì chàng đến. Người tài xế thắng gấp, chiếc xe lê bánh trên sân cát kêu ken két. Chàng mặc đồ dân sự, trông có vẻ...hiền hơn. Tôi làm bộ mải mê xếp quần áo không để ý. Chàng bước xuống xe, tiến về phía cửa sổ chỗ tôi đang đứng. Chàng nói chào người đẹp. Tôi chưng hửng với lối ăn nói này. Tôi chưa kịp có phản ứng gì thì chàng nói thêm, hôm đó cô Thuý Vân nói chuyện hay quá. Tôi ngạc nhiên hỏi...sao ông biết tên tui. Chàng nói tại vì tôi muốn biết. Cái kiểu nhún vai của chàng thật dễ ghét làm sao. Tôi không biết tên ông là gì, cứ gọi ông và xưng tui cũng được chứ ?
Chàng rút bao thuốc lá trong túi, lấy một điếu châm lửa hút. Chàng nói ở đây ai cũng gọi tôi bằng ông. Chàng nhìn thẳng vào mặt tôi và xuống giọng một cách tình tứ. Nhưng tôi thích Thuý Vân gọi tôi bằng anh hơn. Hàm răng trắng đều. Cái miệng chàng đẹp làm sao.

Kim Hoàng tằng hắng một tiếng, như nhắc chừng trong nhà này còn có sự hiện diện của cô ta. Con nhỏ làm bộ hỏi Thuý Vân có thấy hộp phấn của mình để đâu không. Tôi chắc chắn một trăm phần trăm tự nảy giờ con nhỏ nghe hết lời đối thoại giữa tôi với chàng. Coi bộ nó cũng muốn nhảy vào vòng chiến.
Chàng không nói, nhìn quanh quất trước sân nhà. Chàng nhìn mấy buội hoa ở hàng hiên. Chàng nhìn mấy con chim đang hót ríu rít trên cành như đang rủ nhau về tổ ấm tối rồi. Kim Hoàng nói chẳng lẽ ông cứ đứng bên ngoài khung cửa hoài sao. Con nhỏ tự động mở cửa mời chàng vào. Nó tự giới thiệu, tôi tên Kim Hoàng, mời ông ngồi ghế. Con nhỏ tài lanh dữ. Tôi ghét ai gọi tôi chỉ Hoàng không không, nghe giống tên con trai. Tôi cũng chúa ghét ai viết tên tôi thiếu chữ G . Chàng bật cười, đàn bà có nhiều chi tiết lỉnh kỉnh quá nhỉ. Tôi tên Nguyễn Văn Tuấn, nhưng thường bỏ bớt chữ Văn, cứ gọi Nguyễn Tuấn cho nó tiện. Con nhỏ bỗng cười hăng hắc, tôi cũng bắt chước cười theo nó, một cách gượng gạo.
Chàng không chịu ngồi ghế  mà bước đến nhìn bức ảnh tôi treo trên tường. Tấm hình này tôi chụp mấy năm về trước. Tay chống cằm, đôi mắt mơ màng theo sự chỉ dẫn của ông thợ chụp hình. Kim Hoàng thường trêu ghẹo, người đẹp hôm ấy chắc bị đau răng.
Kim Hoàng đi xuống bếp pha nước chanh mời chàng. Coi bộ con nhỏ chịu chàng dữ. Chàng nói Thuý Vân có giọng nói thật truyền cảm, chắc là dạy môn Văn. Tôi mà làm học trò chắc là chết mê chết mệt cô giáo. Kim Hoàng từ dưới bếp bước lên tay bưng ly nước . Thuý Vân dạy Lý Hoá, còn em mới dạy Việt Văn. Trời ơi con nhỏ xưng em với chàng cái miệng ngọt sớt.

Bỗng dưng chàng mời đi ăn cơm tối. Thật bất ngờ. Kim Hoàng ra dấu bảo nhận lời . Tôi nói ông mời thật đúng lúc, hai đứa tôi chưa ăn cơm.
Tôi trang điểm qua loa sợ chàng chờ lâu. Tôi mặc áo gấm lá tre màu xanh da trời, đôi hoa tai rất to màu trắng, chuỗi ngọc trai và xách bóp đầm màu trắng. Vừa bước ra, chàng nhìn như thể tôi vừa lột xác. Chàng bảo người tài xế ra băng sau ngồi, để chàng tự lái. Chàng đưa chúng tôi đến một quán ăn cạnh bờ sông. Trên đường đi tôi có cảm tưởng thiên hạ nhìn ngắm mình dữ lắm. Chàng lựa một bàn cạnh cửa sổ. Gió ban đêm dìu dịu thật dễ chịu. Chàng đưa thực đơn, bảo tôi chọn món. Tôi trả lại nói ông chọn món gì cũng được. Chàng ghé sát nói đừng gọi tôi bằng ông. Giọng chàng tình dữ, làm như tôi là bồ của chàng không bằng. Chàng hỏi hai cô có muốn uống bia không. Kim Hoàng hào hứng, hai người cụng ly.
Trong suốt bữa ăn , chàng chỉ nói chút ít và hình như chàng có điều lo nghĩ. Chàng kể lại một vài trận đánh lớn trong đời. Giọng chàng có lúc hăng say, có lúc hơi tếu. Chàng có nhắc sơ qua về thời thơ  ấu ở Vĩnh Long. Tôi nói quê tôi ở Sa Đéc, khít một bên vách với quê chàng đó.
Trên đường về, chàng hỏi hai đứa tôi ăn có ngon không. Có muốn tuần sau trở lại ăn một lần nữa không. Tôi nói ngày mai tôi về quê nghỉ hè rồi. À ra thế, chàng hỏi khi nào thì Thuý Vân trở qua đây lại. Tôi nói tháng sau trở qua gác thi tú tài.
Chàng chỉ ngồi trên xe không bước xuống đưa tôi tận cửa như tôi muốn. Tôi đứng tựa cửa nhìn chàng de xe cho tới khi đi khuất.

Kim Hoàng nói lúc bồ ngồi xe Jeep, trông bồ sang như một bà tướng. Tôi nói thiệt vậy sao nhỏ. Tôi bước đến trước gương lớn, ỏng ẹo ngắm dung nhan. Tôi xoay người qua, trở người lại ngắm nghía chính mình. Cô Thuý Vân đẹp nhất trường tỉnh lỵ Mỹ Tho chớ bộ. Kim Hoàng nói nhưng dáng bồ hơi gầy, mông nhỏ mà bộ ngực lại to quá cỡ thợ mộc. Mũi cao nhưng cánh mũi hơi thô một chút. Tôi nói vừa thôi chớ nhỏ. Bồ tả người đẹp mà đọc lên chỉ toàn điểm xấu.
Kim Hoàng nói bồ đẹp thật sự chớ. Ai cũng công nhận bồ đẹp. Thầy Huân nói cặp môi bồ đỏ thẫm lại ươn ướt, tình lắm đó nhe. Quỷ thần ơi, bộ mấy người đem nhan sắc của tôi ra bình phẩm hả ? Con nhỏ chối bai bãi đâu có đâu có.
Tôi vào phòng tắm rửa mặt và thay đồ ngủ. Lúc lên giường  nằm tôi nói chàng coi vậy mà hiền queo. Kim Hoàng nói coi chừng lầm đó nhe em. Chàng nổi tiếng đào hoa ở đây ai mà không biết. Bồ cũng biết chàng nữa sao, tôi hỏi. Tui thương thầm trộm nhớ ổng từ lâu rồi, con nhỏ pha một chút hài hước, bỗng dưng tối nay thằng chả đem xác lại nộp cho bà. Nghe vậy tôi không nhịn được cười. Thôi để nhường lại cho bồ đó. Con nhỏ giận lẫy, không thèm nữa đâu.

Mấy hôm hè chẳng có gì thú vị. Nhà ba má tôi vắng hoe. Ngày nào tôi cũng trông thư, nhưng chẳng ma nào gởi cho tôi cả. Tôi có nhớ chàng một chút, thỉnh thoảng. Đôi lúc tôi nghĩ sao chàng đến tìm mình. Chàng đào hoa lắm kia mà. Giờ này chàng đang làm gì. Chàng có nhớ đến mình không hay là đang cặp kè một ả nào đó, rồi cũng đưa vào quán, rồi ăn rồi uống. Rồi gì nữa nhỉ. Tôi chấm dứt suy nghĩ ngay chỗ đó. Tự nghĩ mình với chàng đã là gì đâu.
Trở lại Mỹ Tho buổi trưa, buổi chiều đã thấy mặt chàng. Kim Hoàng trêu ghẹo, coi bộ hai người mê nhau rồi nhe. Chàng đưa tôi lại quán ăn cũ, cũng những thức ăn lần trước do chàng tự chọn. Nhưng thái độ chàng thân mật hơn, chàng kể tôi nghe nhiều chuyện lý thú. Tôi chợt thấy mình đã xưng em và gọi chàng bằng anh.

Chàng thường đến gặp tôi vào cuối tuần, lúc đi ăn lúc đi xem chớp bóng. Có lúc chàng đưa tôi về vùng quê câu cá. Đôi khi chúng tôi chỉ ngồi trên xe chạy loanh quanh thành phố, không ghé lại một chỗ nào cả, rồi về. Một hôm, chàng bất ngờ ngõ lời cầu hôn. Tôi thật bối rối. Tôi không bao giờ nghĩ đến chuyện này cả.
Tôi hỏi ý kiến Kim Hoàng. Con nhỏ làm ra vẻ thầy đời. Chúng mình đã hai mươi bốn rồi còn gì nữa. Lấn bấn mà già tới nơi. Bồ chưa  quyết định là vì bồ chưa cảm thấy yêu anh Tuấn lắm phải không. Không hẳn vậy, mình cũng không hiểu rõ mình. Lập gia đình lúc này, còn hơi sớm. Nhưng ông bà già cứ mong mình lấy chồng. Ai cũng được. Miễn là lấy chồng. Má mình sao cứ sợ cho cái tuổi Dần của mình. Biết vậy, hồi trước bà đẻ mình sớm một chút hoặc trễ một chút có hơn không. Đừng nói nhảm nữa bà ơi. Kim Hoàng nói, đàn ông hay đàn bà , ở một cái tuổi nào đó, cần lập gia đình, đôi bên thấy nhau tạm được thì cứ lấy nhau. Rồi đâu cũng vào đó. Rồi thành chồng thành vợ. Rồi sinh con đẻ cái. Tôi chận lời, thôi đủ rồi nhỏ. Ngày mai mình sẽ cho chàng biết mình nhận lời.

Hai tuần sau  chúng tôi làm lễ hỏi. Bà chị tôi kề tai hỏi nhỏ, bộ kẹt rồi hả cưng. Cái điệu tôi làm đám cưới gấp còn hơn ma rượt ông vải, ai mà không nghĩ tôi mang bầu.
Trước ngày cưới hai tuần, chàng đưa tôi lên Sài Gòn mua sắm đồ cưới cùng nhiều món linh tinh khác. Chúng tôi dự định mướn khách sạn ngủ lại đêm. Buổi chiều khi ăn cơm xong, chàng hỏi em có còn trinh tiết không. Tôi có hơi bất ngờ với câu hỏi này, mặc dù đối với tôi điều này không có nghĩa gì cả. Tự dưng tôi muốn về ngay Mỹ Tho. Tôi cứ nằng nặc đòi về cho bằng được. Suốt đoạn đường chàng cứ càu nhàu, em thật kỳ quặc, anh chẳng hiểu gì cả.
Từ hôm đó tôi cảm thấy có điều gì hụt hẫng  trong tôi, mà chính tôi cũng không hiểu được. Càng gần đến ngày cưới, tôi bỗng có ý định đình hoãn cuộc hôn lễ. Tôi đem việc này nói với Kim Hoàng. Con nhỏ la bài hãi. Bộ bồ điên rồi hả. Biết bao cô gái mơ được lấy ông Tuấn, sao tự dưng giở chứng vậy. Tôi cười trừ. Giỡn một chút cho vui vậy thôi. Đồ quỷ. Rồi tôi và nó ôm nhau cười.

Tôi về nhà cha mẹ làm lễ cưới. Tôi không cảm thấy nôn nao, cũng không hồi hộp, cũng không  vui không buồn. Kim Hoàng là cô dâu phụ, theo nhắc tôi từng chút một. Ngày hôm ấy tôi như một diễn viên, làm đúng những gì đạo diễn chỉ bảo. Duy có lúc bước ra khỏi nhà lên xe hoa. Giây phút ấy tôi thấy cảm động làm sao. Má tôi khóc tấm tức. Lúc nhìn Dì Năm, vú nuôi tôi từ nhỏ khóc mếu máo, tôi không nhịn được bật cười khúc khích.
Chiều hôm ấy, một buổi tiệc cưới thật lớn, quan khách là các người có tiền bạc và quyền thế trong thị xã. Tôi thay đổi xiêm y  ba lần. Ai cũng trầm trồ cô dâu đẹp quá. Có nhiều người còn kéo tôi đến gần, nhìn ngắm vòng chuỗi kim cương sáng lấp lánh trên ngực.
Sau tiệc cưới họ hàng nhà gái trở về ngay. Lúc sắp sửa lên xe, ba má tôi dặn dò, thôi ba má về, hai con ở lại thương yêu đùm bọc nhau. Tôi cảm động ứa nước mắt. Thương cha mẹ quá chừng.

Tiệc tàn, chúng tôi đưa nhau trở về nhà. Tôi cảm thấy hơi cô đơn một chút. Vừa bước vào phòng chàng ôm chầm lấy tôi hôn lấy hôn để. Người chàng nồng nặc mùi rượu. Tối nay chàng quá vui, uống rất nhiều. Tôi cởi giày chàng ra, rồi áp mặt vào ngực chàng. Chàng siết cứng lấy tôi. Hôn như mưa vào tóc vào mặt. Tôi cảm thấy người nóng ran, với tay định tắt đèn, chàng bảo đừng, cứ để vậy.
Tôi cúi xuống hôn lên ngực chàng. Dưới ánh đèn, thân hình chàng thật quyến rũ. Chốc sau, chàng ngủ vùi, hơi thở nồng mùi rượu.
 Tôi đứng dậy bước đến ngồi bên bàn phấn.  chải lại mái tóc đầy keo. Lấy gòn chùi những vết phấn trên mặt. Tôi có cảm tưởng bứt rứt, muốn đi tắm. Nước lạnh làm tôi tỉnh người, tôi thấy thật dễ chịu.
Lọ hoa hồng vẫn còn sắc thắm, tỏa hương thơm dìu dịu. Hai chữ song hỷ bằng đồng, treo nơi cửa, gió nhẹ thổi kêu leng keng. Tôi chưa muốn ngủ, tò mò mở những món quà xem họ tặng những gì. Nhưng không thấy thú vị, đành thôi. Tôi nghĩ từ hôm nay mình không còn là con gái nữa. Mình đã có gia đình. Từ nay cuộc đời mình sẽ trói buộc suốt đời vào người đàn ông đang nằm ngủ say vùi đằng kia. Tôi chợt khóc, tôi cũng chẳng hiểu vì sao.

Nhà có một anh tài xế, một anh tà lọt sai việc vặt và một chị bếp. Nhưng chàng thích tự tay tôi nấu nướng hơn. Nhưng tôi ghét chàng hay chê mặn chê ngọt, trong lúc chàng chẳng một lời với chị bếp, dù đôi khi chị nấu dở khẹc.
Một hôm đi dạy cả ngày, tôi mệt đừ. Hôm đó tôi làm món cá chiên tươi dầm nước mắm. Tôi nghĩ rất tuyệt. Ngờ đâu cũng bị chàng chê mùi hơi tanh. Tôi tức mình chạy lại tủ lạnh đứng khóc. Chàng không nói lấy xe bỏ đi mất. Tôi buồn quá định đến rủ Kim Hoàng đi xem bói, nhưng ngại trời mưa lớn nên thôi. Chị bếp không biết có nên dọn mâm cơm đem cất, hay cứ để vậy. Đứng xớ rớ rồi bỏ lên võng nằm ca vọng cổ. Trời mưa hoài làm tôi buồn muốn thúi ruột.

Chàng trở về bảo chị bếp sao không dọn mâm cơm đi. Rồi tỉnh bơ đọc báo làm như chẳng có việc gì xảy ra. Tôi tức điên người trằn trọc không ngủ được. Tôi lấy cái gối chận phía giữa làm ranh giới phân hai chàng và tôi. Lúc gần sáng chợt nhận ra chàng đang ôm cứng. Tôi cố đẩy chàng ra nhưng không được, đành buông xuôi để chàng một mình độc diễn.
Buổi sáng chàng không đưa tôi thẳng đến trường mà lại đưa vào một quán ăn. Còn giận chàng nên định bụng đóng vai câm điếc . Chàng hỏi muốn ăn gì, tôi chẳng thèm trả lời. Chàng tự động gọi cho tôi cơm tấm bì sườn ( chắc muốn đền bữa cơm chiều qua ) . Tôi nói với người hầu bàn, không, cho tôi một tô phở tái. Chàng cười cười. Tôi tức muốn cành hông. Muốn cắn muốn nhéo chàng cho hả giận. Tô phở nóng bốc mùi thơm phức. Tôi ăn một cách ngon lành, tôi tự nhiên bưng tô lên húp nước lèo. Đôi lúc tôi thích như vậy. Thấy thoải mái.
Chàng nói nhìn em ăn mà phát thèm. Lần sau nếu có giận nhớ ăn cơm no rồi hãy khóc. Chàng không xin lỗi mà cứ trêu tức tôi hoài. Tôi trở lại vai tuồng câm điếc. Chàng huýt gió một điệu nhạc nghe lạ hoắc.
Tôi đến trường trễ gần mười  phút. Học trò được dịp phá phách ồn ào như cái chợ. Tôi gọi hai đứa lên trả bài. Không đứa nào thuộc. Tôi nói mấy em làm cô chán quá, nhưng tôi tha không cho điểm xấu vào sổ đầu bài.

Tôi mang thai vào lúc chiến sự trở nên sôi động. Khi cái bụng của tôi mấp mô thì cộng sản về thành. Chúng bắt chàng dẫn đi mất, tôi ra khỏi nhà không kịp lấy quần áo.
Tôi trở về nhà cha mẹ, lòng hoang mang không biết chàng sống chết ra sao. Những ngày sau đó là những ngày buồn bã nhất trong đời của tôi. Tôi cứ khóc hoài. Má tôi theo an ủi, mày mang thai mà cứ khóc, mai mốt sanh con mặt mày buồn thiu.

Một buổi sáng tôi thấy đau bụng và có triệu chứng khác lạ. Tôi cho mẹ tôi hay. Bà lẳng lặng xếp vào giỏ xách cái bình thủy đựng nước nóng, một cái ly, một cái muỗng , một hộp sữa, tả lót và vài món linh tinh khác. Rồi bà đưa tôi đến nhà bảo sanh, không xa nhà tôi lắm.
Tôi nhớ lúc còn bé, có lần nghe mẹ hát ru con. Đàn ông đi biển có đôi. Đàn bà đi biển mồ côi một mình. Tôi không hiểu hỏi vì sao. Mẹ tôi vỗ đầu cười nói. Con nhỏ này dốt quá. Người ta ví đàn bà lúc sanh đẻ, cũng nguy hiểm như đàn ông lúc đi biển vậy. Giờ tôi sắp đi biển. Tôi không sợ nguy hiểm, nhưng tôi sợ phải đi biển một mình.
Tôi ước gì có chàng ở đây. Để tôi nhìn vẻ mặt lo âu của chàng. Để tôi được nắm cánh tay rắn chắc của chàng mà yên tâm hơn. Tuấn ơi ! Giờ này anh đang ở đâu. Anh có biết anh sắp làm cha.
Tôi úp mặt xuống gối, cố dấu giọt nước mắt vừa trào ra.

Mẹ tôi ra phía trước bệnh viện mua một ít quà bánh . Tôi không đói nhưng cố ăn một chút cho bà vui. Trời tối mẹ tôi về nhà vì bệnh xá không còn chỗ cho thân nhân thăm nuôi nghỉ ngơi. Nhìn bà cầm nón lá bước ra về, lòng tôi như se thắt lại.

Bên cạnh giường tôi là một thiếu phụ còn rất trẻ. Vẻ mặt hai vợ chồng non choẹt. Tôi đoán chừng hai mươi. Họ nói chuyện ồn ào về mùa lúa, mùa dưa. Rồi hội hè đình đám. Cả bên nội bên ngoại đứa trẻ đều đến thăm. Một người đàn bà, mà tôi đoán là bà ngoại đứa trẻ, nói với thiếu phụ. Con nhỏ này tuổi Mẹo, sinh giờ Hợi, tốt lắm đó.
Tôi không biết giờ Hợi là giờ nào. Nhìn khắp phòng xem mấy giờ rồi, nhưng ở đây người ta không có treo đồng hồ.
Tôi nhớ ba tôi ngày trước, mỗi khi anh em chúng tôi ra đời, ông đều giữ tấm lịch ngày hôm đó. Có ghi rõ ngày tây ngày ta, giờ tốt giờ xấu. Những việc nên làm, những điều nên tránh. Bất chợt tôi muốn biết hôm nay là ngày mấy. Nhưng trong nhà thương không có treo lịch Tam Tông Miếu.
Tôi không tin dị đoan nhưng cũng có lần theo Kim Hoàng đi lấy số tử vi. Thầy bói nói mệnh tôi vô chính diệu, nhưng nhờ cách tam không, phú quý khả kỳ. Giờ nghĩ lại thấy có phần đúng. Tôi có bao giờ nghĩ rằng cuộc đời phú quý của tôi chỉ trong một sớm một chiều đâu.

Người đàn ông đứng kế giường tôi bắt đầu nựng con. Anh ta nói với vợ, cái mặt con nhỏ giống y chang em, nhưng cái  miệng giống anh, bàn tay bàn chân giống anh. Rồi anh ta chu cái miệng nói đã đớt. Con mèo con, con mèo mày kêu...meo meo.
Tôi bỗng thèm khát thật sự cái hạnh phúc ở sát cạnh tôi, mà tôi không có được. Tôi thèm được có chàng ở đây. Để tôi nói, anh ơi lấy dùm em ly nước, để tôi nói anh ơi đuổi muỗi cho con, để tôi nói anh ơi thay tả con dùm em đi.

Tuấn ơi khi nào anh mới về để nói với em con mình nó giống ai.

Tôi đau bụng nhiều khi có y tá trực đến thăm. Người ta đưa tôi lên phòng sanh. Tôi kêu đau quá, cô mụ an ủi rán một chút nữa đi cô. Tôi cảm thấy đau đến chết được  khi cô đỡ la lên con trai con trai.

Nước mắt tôi chợt trào cùng với tiếng khóc chào đời của thằng bé.



Ý NGÔN








------------------------------------------------------------------------
Biên tập lại truyện ngắn cùng tên, đăng lần đầu trên VĂN  số 50  tháng 8-1986

GIÓ NGƯỢC CHIỀU

Tôi quen Lợi khi mới vào college. Tôi học chung với nó hai lớp. Lợi đến làm quen với tôi trước. Nó tìm cách ngồi cạnh tôi. Sau này có lần nó nói thấy tôi có vẻ hiền lành dễ thương.

Lợi cũng khá đẹp trai. Mũi cao, trán rộng, môi son. Cặp mắt sáng với đôi kính cận làm tăng vẻ con nhà học thức. Chiều cao trung bình, đối với tôi, ngoại hình như vậy quá ổn, dù tướng đi của nó hơi xấu.

Từ khi mới lớn, tôi cũng được nhiều người khen đẹp trai. Nhưng tôi hơi ốm so với chiều cao. Nét mặt nhìn kỹ có nhiều chỗ thô tháp. Giọng nói thì dở quá. Tôi thường có mặc cảm không tốt với giọng nói tiếng cười của mình. Có lẽ vì vậy tôi thường có cảm tình với người nào có giọng nói ấm áp truyền cảm, dù đôi khi người đó rất xấu.

Lợi thường đến đón tôi đi học. Tôi cũng có xe riêng nhưng thường đi chung với nó. Tôi thích được đưa đón. Lợi trái lại, thích đưa đón người khác. Thật ra nó là người năng động. Nó làm gì cũng hăng say lẹ làng. Lợi bằng tuổi tôi, nhưng lúc nào cũng có vẻ từng trãi. Thỉnh thoảng nó chê tôi hiền quá. Sao bạn không nói thẳng là tôi khù khờ. Nó cười trừ.

Trong cuộc đời học sinh, tôi chưa bao giờ đứng hạng nhất. Dù rằng tôi không phải là đứa ngu si đần độn gì cả. Ngược lại, đôi khi tôi cũng tự hào về mình. Tôi nhớ lúc lên mười , tôi đã ham đọc truyện thiếu nhi và bắt đầu mê kiếm hiệp. Mười lăm tuổi tôi đã bắt đầu viết lách lai rai gởi bài đăng ở mấy tạp chí con nít.

Nhưng khi vào Trung học, tôi chỉ là một học sinh tầm thường. Tôi học không đều, những môn nào tôi thích, tôi học khá. Môn nào tôi không thích, tôi chỉ học thờ ơ cho có lệ. Lý do tôi học dở, một phần cũng vì tôi hay buồn bất tử. Những khi buồn tôi không còn thiết tha đến gì cả.

Tôi bắt đầu biết đến khoái cảm nhục dục khi học lớp Bảy. Thuở ấy tôi vừa mười ba. Một buổi tối nghe mấy chú lính nói chuyện với nhau, họ nói chuyện tục, họ kể về mấy chuyện làm tình. Tôi còn nhớ rõ, buổi tối hôm ấy, lần đầu tiên biết được người đàn ông làm tình với người đàn bà như thế nào. Tâm trạng của tôi lúc đó rất kỳ cục. Tôi có cảm giác nhơ nhớp, ghê tởm.

Người yêu tôi đầu tiên có lẽ là Trương, thằng bạn học ngồi kế cận năm lớp Bảy. Người yêu tôi chớ không phải người tôi yêu. Tình yêu của nó chỉ một chiều. Trương lớn hơn tôi hai tuổi, nó si mê tôi một cách say đắm lạ lùng. Sau này, mãi về sau này tôi vẫn không hiểu sao nó mê tôi đến như vậy. Nó là một đứa con trai bình thường . Ý tôi muốn nói, nó không phải là người đồng tính luyến ái hay gì cả. Không, không phải như vậy.

Trong khi Trương càng lúc càng tỏ ra quyến luyến tôi hơn, thì tôi có cảm giác ...sợ nó. Tôi dần tránh xa Trương. Nó buồn bã khi thấy tôi thay đổi. Có nhiều buổi tối, Trương và mấy đứa bạn cùng lớp đến  đứng trước cổng nhà tôi. Tôi nghe tụi nó nói chuyện huyện thiên, nhưng tôi tránh không gặp mặt.
Sắp đến hè năm đó, tôi không còn nhớ tôi có cử chỉ như thế nào. Trương nhìn tôi bằng một cặp mắt hết sức buồn bã. Nó viết vào một mãnh giấy nhỏ và dùng dây thun ném về chỗ tôi ngồi. Trương nói sắp chia tay rồi sao có hành động như vậy.

Mùa tựu trường đến, tôi và Trương không còn đi chơi với nhau nữa. Nó đã quên tôi rồi. Nó trở về đời sống bình thường. Năm lớp Mười một, Trương cặp bồ với một đứa con gái cùng lớp.
Sau này nó lấy vợ, nó lấy một người nào đó, không phải cô bồ năm xưa.

Chắc nó không còn nhớ đến tôi. Nhưng không hiểu sao, tôi vẫn thỉnh thoảng nhớ về nó. Tôi không yêu Trương. Tôi chưa bao giờ yêu Trương. Nhưng kỷ niệm về một người yêu mình say đắm làm tôi khó quên. Tôi sung sướng được có một đứa con trai yêu mình.

 Trong khi Trương trở về đời sống bình thường, thì tôi lớn lên trong một đời sống...bất bình thường. Mười lăm tuổi, tôi bắt đầu mê mấy anh chàng tài tử đẹp trai. Năm mười bảy, tôi mê một tên bạn cùng lớp. Năm mười tám, tôi thất tình một thằng bạn học khác. Thuở ấy, tôi gần phát khùng. Tôi giữ kín các mối tình một chiều đó tận đáy lòng. Tôi cố gắng kềm hãm cảm xúc. Nhưng càng đè nén bao nhiêu, tôi càng khổ sở bấy nhiêu.

Đó là lý do của những cơn buồn khơi khơi của tôi. Đó là lý do khiến tôi thờ ơ với việc học hành thi cử. Đó là lý do khiến tôi càng ngày càng đâm ra thờ ơ với tất cả mọi việc trên cõi đời này.

Lợi học rất giỏi, nó rất ham học. Nó mê học hơn mê gái. Mộng của nó là theo đuổi ngành Luật, dù sang đây tuổi của nó có hơi muộn màng. Lợi thường nói, trong khi nó không đủ thời giờ học bài, thì tôi lại có quá nhiều giờ rỗi rãnh. Tôi cũng thường theo Lợi vào thư viện, nhưng chỉ học bài làm bài vừa đủ. Còn thì ưa đọc sách báo vớ vẩn. Có nhiều buổi chiều, tôi ngồi dưới mấy gốc cây trong sân trường, ngó ông đi qua bà đi lại hằng giờ không biết chán.

Ngoài giờ học, tôi và Lợi có làm thêm ở phòng ăn của trường. Nơi đây tôi quen Thuý. Nàng có vẻ chịu tôi dữ. Nàng thường quanh quẩn những nơi có sự hiện diện của tôi, thư viện, cafeteria chẳng hạn. Nhưng tôi đáp lại tình nàng bằng một thái độ lạnh nhạt. Tôi không hiểu sao Thuý lại thích tôi, trong khi tôi lạnh như nước đá cục.

Phượng là bạn thân của Thuý, ăn nói rất bạo dạn. Có lần Phượng hỏi Lợi, trước mặt tôi, có phải anh Lợi không giống mấy người khác phải không. Tôi ngượng đến đỏ mặt, Lợi tỉnh bơ. Nó chẳng hiểu lời ám chỉ xa xôi của con bé. Nghĩ cho cùng, nó thản nhiên vì nó đâu có phải như vậy.

Một hôm, sau khi thi final xong, Lợi muốn đi chơi xa  sau bao ngày học hành miệt mài. Tôi đề nghị đi casino ở Reno. Lợi đồng ý, dù hai đứa chẳng mấy thích các trò chơi đen đỏ.

Qua khỏi Sacramento khoảng ba mươi phút lái xe, đường bị kẹt vì tuyết xuống. Lần đầu tiên nhìn tuyết rơi, tôi reo vui nói với Lợi. Những hạt tuyết nhỏ bé rơi rơi có hình cánh hoa y chang trong hình vẽ. Lợi bước ra ngoài xem xét tình hình. Sau đó nó trở về xe, tôi tựa đầu lên vai Lợi, nghe niềm vui đang xôn xao dậy sóng trong lòng.
Sau khi xe cào tuyết dẹp  đường, chúng tôi tiếp tục cuộc hành trình. Đến Reno lúc nửa đêm, chúng tôi tìm mướn khách sạn. Sau khi ăn tối, tôi giả vờ mệt mỏi và than buồn ngủ. Tôi chỉ muốn kéo Lợi về phòng trọ.

Phòng chúng tôi có hai giường, nhưng tôi nhào vào giường của Lợi ngủ chung với nó. Lợi ngủ để mình trần. Nhìn nó mà tôi thèm muốn phát khùng. Trước  đây tôi đã nhiều lần ngắm lén nó rồi, những khi tụi tôi tắm chung với nhau.

Hai đứa nói chuyện bâng quơ. Lợi sẽ chuyển qua một trường khác để hoàn tất chương trình cử nhân. Nó chọn một trường lớn, danh tiếng ở một thành phố khác. Nó thuyết phục tôi tiếp tục việc học. Tôi trả lời ởm ờ, để xem, cái đó cũng còn tuỳ hoàn cảnh.

Tôi bắt đầu đưa tay xoa nhẹ lưng của Lợi. Nó uốn éo thân mình khi tôi đưa mũi cọ vào gáy của nó. Lợi kể tôi nghe về đứa con gái nó vừa quen. Nó nói cô nàng cũng khá thông minh . Nó kể tôi nghe những lần nó và cô gái đó đi chơi. Nó nói nàng thật tuyệt vời trong phòng the. Tôi cảm thấy đau đớn. Tôi ghen tức với đứa con gái tôi chưa từng gặp mặt.

Lợi ngồi dậy bật đèn, lôi từ trong ví của nó hình con bé đó cho tôi xem. Tôi đau khổ thú thật tôi yêu nó từ bao lâu nay. Lợi có vẻ hơi bất ngờ khi bị tôi tỏ tình. Nó nói không, không, Giang yêu Thuý lắm kia mà. Giang có người yêu, Thuý đó, Thuý đó.

Lợi nằm im quay mặt sang hướng khác. Chốc sau nó nhảy sang giường bên cạnh ngủ một mình. Tôi nhìn ra bên ngoài, tuyết rơi nhẹ nhàng bay bay trắng xoá. Lòng tôi buồn và lạnh như mùa đông.

Buổi sáng  lúc thức dậy, Lợi có vẻ ngượng. Tôi làm tỉnh. Sau khi tắm rửa xong, hai đứa dẫn nhau đi ăn sáng. Rồi chúng tôi lên xe trở về, không đánh bài đánh bạc gì cả. Tôi để Lợi lái xe, tôi kéo ghế thấp xuống, cố dỗ giấc ngủ.

Tuần sau tôi gọi điện thoại, Lợi trả lời nhát gừng. Sau đó nó có đến nhà đưa mấy tấm hình chụp hôm đi chơi ở  Reno. Lúc ấy tôi đi vắng. Sau này tôi nghĩ nó cố ý tránh mặt. Tôi có trở lại nhà Lợi một lần rủ nó đi xem chớp bóng. Nó từ chối, viện cớ loanh quanh. Tôi nói, tôi hiểu. Tôi cũng hiểu tình bạn giữa hai chúng tôi coi như đã hết.

Khoá học mùa xuân trở lại, Lợi chuyển sang một trường khác. Tôi vẫn còn ở lại ngôi trường cũ...đau đớn biết mình đã xa một người bạn. Tôi cố gắng lấy mấy lớp sau cùng để hoàn tất chương trình hai năm. Hôm tốt nghiệp, Lợi có dự. Nó nhìn tôi và có vẻ muốn nói một điều gì đó. Tôi làm bộ tảng lờ nói chuyện với Thuý. Tôi cố làm ra vẻ vui cười ngoài mặt mà trong lòng thì héo queo như một đóa hoa tàn.

Kể từ đó, tôi không còn gặp lại Lợi nữa.




NGUYỄN THẠCH GIANG

1987

NHƯ DẠO ẤY, NHƯ BÂY GIỜ

Mẹ tôi nhỏ hơn cha tôi mười bốn tuổi. Thuở nhỏ, tôi nghĩ khoảng cách ấy quá lớn, quá xa. Giờ đây, nhìn một cô dâu mười tám, chú rể ba mươi hai, tôi thấy không có gì quá đáng.

Nếu đem ra chấm điểm từng món trên gương mặt của mẹ tôi, bà không được một điểm nào cả. Nhưng nhìn chung, bà rất duyên dáng. Bà có nụ cười rất tươi, rất hiền. Đôi mắt có vẻ hơi buồn. Và dáng điệu lúc nào cũng có vẻ buồn buồn. Hình như bà thường chất chứa nỗi buồn. Tích lũy từng nỗi buồn này đến nỗi buồn khác.

Cha tôi làm việc tại Ty Giáo Dục Long An. Mẹ tôi chỉ ở nhà, lo cơm nước và săn sóc con cái.  Tôi ra đời lúc tổng thống Ngô Đình Diệm  vừa lên nắm chánh quyền. Cha mẹ tôi có năm người con. Anh Luân, chị Hằng, tôi và hai em Minh, Lâm.
Khi tôi lên mười, cha tôi đổi về làm việc ở Cần Thơ, cũng là quê ngoại.
Mẹ tôi cất nhà trên đất vườn của bà ngoại. Ông ngoại tôi qua đời khi cha mẹ tôi chưa lấy nhau. Ông vốn là Hương Cả trong làng. Nhà ông ngoại xưa cổ, nhưng rất lớn. Nhà có tủ cẩn xa cừ, có bàn ghế bằng gỗ quý. Có bộ ngựa gõ rất dầy, có lu mái đầm bự, có cối xay bột bằng đá, có liểng cẩn ốc xa cừ với hàng chữ nho.

Ông bà ngoại có hai người con. Cậu Hai và mẹ. Cậu Hai chết sớm. Cậu chết lúc sắp sửa cưới vợ. Nhân tình của cậu lúc đó mang thai ba tháng. Lúc sanh ra chị Diệu, con gái cậu Hai, mẹ chị Diệu giao cho bà ngoại nuôi. Ngoại đặt tên Diệu, ngoại nói con gái thì phải dịu, dịu dàng. Bà ngoại của tôi là bà nội chị Diệu. Mẹ chị Diệu bỏ đi mất biệt. Không trở lại. Không ai biết mẹ chị Diệu ở đâu. Cũng không ai đi tìm.
Bà ngoại nuôi chị Diệu như mẹ nuôi con. Thuở nhỏ, chị Diệu hay gọi bà nội ...má. Mẹ tôi thấy vậy rầy, không cho gọi như vậy. Bà ngoại nói kệ nó con. Tội nghiệp con Diệu, nó không có mẹ có cha.

Nhà của bà ngoại cất hướng mặt về con sông ở trước vườn. Lúc cất nhà, cha tôi lại muốn hướng mặt tiền về phía con đường cái ở sau vườn. Thành ra nhà của ba má tôi đâu đít với căn nhà bà ngoại. Từ căn bếp nhà tôi sẽ trông thấy căn bếp nhà bà ngoại. Hai nhà cách nhau một vuông đất nhỏ.

Chị Diệu lớn hơn tôi sáu tuổi. Lúc tôi về ở quê ngoại, chị Diệu học lớp Đệ Tứ trường tư thục. Nhà bà ngoại không có đồng hồ, đúng ra, có một cái rất xưa, từ thời ông ngoại còn sống. Cái đồng hồ ấy đã hư, vẫn còn treo trên tường. Chỉ để trang trí, không phải để xem giờ.
Chị Diệu xem giờ bằng cách xem bóng nắng. Buổi sáng, hễ nắng rọi đến bộ trường kỹ thì chị đi học. Buổi chiều, hễ nắng rọi đến thềm đá trước nhà thì chị đi là vừa. Tôi phục lắm, về nhà khoe với cha. Ba ơi! Nhà bà ngoại không có đồng hồ, chị Diệu xem giờ bằng cách xem bóng nắng. Cha tôi đố lại, Ba đố con, hôm nào trời mưa không có nắng, làm sao chị Diệu biết giờ mà đi học.
Tôi suy nghĩ hoài mà không biết câu trả lời. Tôi chạy đi hỏi chị Diệu. Chị không nói. Chị lại...đố em đó. Chị Diệu làm tôi tức ghê nơi.

Buổi chiều tôi thường chạy sang nhà bà ngoại. Lẩn quẩn dưới bếp, chơi với chị Diệu. Hễ chị lặt rau, tôi lặt rau tiếp chị. Chị Diệu nấu cơm, tôi đi xúc gạo.  Chị Diệu làm cá, tôi đi rửa nồi.  Tôi thường ăn cơm chiều ở nhà bà ngoại. Tôi chạy về khoe, chị Diệu nấu cơm khéo. Ba tôi nhạo, tại con đi ăn chực, nên thấy ngon.
Mỗi khi vo gạo, chị Diệu thường lấy nước cơm vo rửa mặt. Chị nói, để cho da mặt được mịn, được trắng...như nước cơm vo. Thỉnh thoảng, chị lấy trứng gà luộc, bóc vỏ, lăn da mặt để hút mụn.
Tôi chạy về nhà hỏi mẹ. Má ơi! Trứng gà luộc trị được mụn phải không má. Mẹ tôi nói, con Diệu bắt đầu biết xí xọn rồi đó.
Nhà bà ngoại chụm củi.  Mỗi khi nấu ăn xong, chị Diệu thường gắp than cháy đỏ, bỏ vào cái nồi đất nhốt lại. Hôm sau đem ra dùng lại được. Buổi chiều, trong khi nấu ăn, mẹ tôi thường ngắm khói bếp nhà ngoại chầm chậm bay lên. Mẹ tôi biết chị Diệu cũng đang nấu cơm. Khi nào có món gì ngon, từ căn bếp bên này, mẹ tôi gọi vọng sang căn bếp nhà ngoại, Diệu ơi! Qua đây bưng cái này về cho nội nè.
Có lẽ, cứ nhìn sang nhà ngoại trở thành một thói quen. Cho nên, hôm nào không thấy khói từ bếp nhà ngoại tỏa ra, mẹ tôi như thấy thiếu thốn một cái gì đó. Và nếu tôi nói hôm nay nhà ngoại ăn cơm nguội, mẹ tôi cũng không thấy yên tâm. Thế nào bà cũng bước sang xem xét sự tình.

Chị Diệu có một tấm hình của cha và mẹ chị chụp chung. Có lần, chị cho tôi xem. Chị hỏi, em thấy chị giống ai. Chị giống mẹ chị nhiều hơn phải không. Tấm hình nhỏ xíu. Tôi không nhìn rõ mặt cậu Hai và mặt mẹ chị Diệu. Tôi hỏi mẹ, chị Diệu nói chỉ giống mẹ chỉ hệt khuôn phải không má. Nó giống cậu Hai chớ, bà ngoại nuôi nó mà. Hễ ai nuôi thì giống người đó.
Tôi chạy sang nói với chị Diệu, má em nói chị giống cậu Hai nhiều hơn. Chị Diệu gõ đầu tôi, cái con nhỏ này, chuyện gì cũng chạy về học lại với cô Ba. Em Nguyệt mà còn nhiều chuyện, chị nghỉ chơi với em luôn. Sợ chị Diệu buồn, tôi không dám nói cho mẹ tôi nghe chị Diệu có bồ. Anh Khanh là người yêu của chị Diệu. Mỗi tối anh Khanh thường đến chơi. Anh Khanh biết đàn mandoline. Anh Khanh dạy chị Diệu hát bài Sơn Nữ Ca. Hai người thường nói chuyện tâm tình dưới gốc cây mận, trước nhà bà ngoại.

Khi chị Diệu thi đậu Trung Học Đệ Nhất Cấp, có hai đám đến dạm hỏi. Chỗ quen biết với ba. Nhưng chị Diệu chỉ thương anh Khanh mà thôi, chị nói với bà ngoại, dạ thưa nội, con còn nhỏ, con chưa muốn lập gia đình.
Anh Khanh nghe tin chị Diệu được nhiều chỗ ngắm nghía, anh nhờ người lớn tuổi đến nhà hỏi bà ngoại cưới chị Diệu. Bà ngoại vô tình, cứ tưởng chị Diệu chưa muốn lấy chồng. Ngoại thoái thác, cháu tôi còn nhỏ, nó còn đi học. Chị Diệu từ trong buồng bước ra, dạ thưa nội, con thương anh Khanh, con muốn lấy chồng.
Năm đó chị Diệu vừa mười tám. Hôm đám cưới, mẹ ở trong bếp giả giọng chị Diệu, dạ thưa nội, con muốn lấy chồng. Ai cũng cười, nhưng chị Diệu không mắc cở.
Bà ngoại gã chị Diệu, nhưng giao điều kiện, bắt rể. Ngoại sợ chị Diệu còn nhỏ dại, không biết làm dâu.
Chị Diệu mang thai ba tháng thì anh Khanh nhập ngũ. Lúc chị Diệu sanh con đầu lòng, anh Khanh đổi ra miền Trung. Con chị Diệu đầy tháng, anh  về dẫn chị Diệu đi theo. Bà ngoại nhớ lắm, nhưng sao giữ chị lại được. Ngoại nói với mẹ, nuôi nó từ lúc mới đẻ, giờ vắng nó thấy nhớ lắm.

Chị Diệu theo chồng, nhà bà ngoại vắng vẻ chi lạ. Mẹ bảo anh Luân sang ngủ nhà ngoại. Mẹ sợ, ngoại lớn tuổi ở một mình, rủi có chuyện gì đêm hôm không ai biết. Chiều nào, mẹ cũng sang nhà ngoại chơi tới tối mới về.
Một hôm trời mưa gió, ngoại ra vườn cắt lá chuối, không may bị trợt té. Ngoại nằm liệt giường mấy tháng. Mẹ buồn lo. Mẹ săn sóc thuốc thang. Nhưng mẹ không giữ được ngoại ở lại với đời. Tôi chịu tang bà  ngoại năm ấy lúc  mới vừa mười bốn.

Mấy tháng sau đó, mẹ tôi cho mấy anh học trò trong quê thuê ở trọ căn nhà của ngoại. Trong số ấy, có anh Tài tuy là dân ở ruộng nhưng mặt mày tướng bộ tao nhã. Anh lại biết đàn ca. Chị Hằng của tôi có vẻ thích anh Tài lắm.
Chị Hằng nay đã mười bảy tuổi rồi. Đã là một cô thiếu nữ nhiều mộng mơ. Đã thích trang điểm, quần áo lượt là. Chị lại thích đàn ca múa hát.
Dạo đó, thành phố tôi ở có hai tiệm chụp hình nỗi tiếng. Tiệm Phương Đông và tiệm Phương Nam. Chị Hằng là thân chủ của hai tiệm trên. Chị rất mê chụp hình. Chị chụp đủ kiểu. Tháng nào cũng đi chụp hình. Có bao nhiêu tiền đều đi chụp hình.
Tiệm Phương Đông có chụp cho chị một tấm hình rất đẹp. Hình chị ôm cây đàn ghi ta, rọi lớn chưng trước cửa tiệm. Một hôm cha tôi đi ngang trông thấy. Ông vào bảo chủ tiệm cất tấm hình đó đi. Ông không thích thiên hạ, đi ngang qua lại nhìn hình con gái ông như vậy. Lúc tôi và chị Hằng đến, ông thợ than ông già khó tánh quá trời. Cũng may, cha tôi không nhìn thấy tấm hình nhỏ của tôi chưng ở trong. Hình tôi giả làm cô gái Nhật Bản, mặc áo kimono và che dù. Còn chị Hằng thì giả làm cô gái miền sơn cước, vận xà rông, búi tóc và mang kiềng.

Chị Hằng yêu anh Tài lúc nào tôi chẳng biết. Hễ có dịp là chị chạy sang nhà ngoại tò tí với anh Tài. Chị Hằng là cô gái trẻ mới lớn, lại rất bạo dạn. Cho nên dù cha mẹ tôi có nghiêm khắc cách mấy, chị cứ tìm cách đi chơi với anh Tài hoài.
Mỗi lần chị Hằng vắng nhà tôi rất khổ tâm. Mẹ tôi cứ ra vào trông ngóng. Cha thì cứ hậm hừ, hậm hực. Không khí trong nhà thật khó thở. Một hôm chị đi chơi đến khuya vẫn chưa về. Mẹ tôi không ngủ được, bà cầm cây roi mây nhịp lên bàn phát sợ.
Chị Hằng mở cửa rón rén bước vào. Mẹ tôi lớn tiếng, Hằng lại đây biểu, đi đâu giờ này mới về. Chị Hằng làm ra vẻ tự nhiên, dạ con đi xem chớp bóng với bạn con. Cha tôi hỏi đi xem gì mà tới giờ này mới về. Chị nói dạ...hai tuồng nhập một. Cha tôi cầm cái gáo dừa gõ lên bàn một cái bốp. Cái gáo dừa  bể làm hai. Bả tỉnh bơ. Thiệt tình tôi chưa thấy ai to gan như bà chị của tôi.

Một buổi trưa trời mưa lất phất. Tôi may áo nhưng không biết cách ráp cổ. Vừa định nhờ chị Hằng làm giúp, thì chị lại chạy sang nhà ngoại. Tôi làm hoài không được, tức mình chạy đi tìm chị Hằng. Nhà ngoại vắng te. Mấy anh học trò đi chơi đâu cả. Tôi rón rén bước vào. Chợt nghe tiếng chị Hằng khóc thút thít trong buồng. Tôi nhẹ đến gần, ghé mắt nhìn trộm. Anh Tài đang dỗ ngon, dỗ ngọt chị Hằng. Cả hai vừa mới ân ái xong, thân thể còn để trần, chưa kịp mặc quần áo.
Tôi chạy một mạch về nhà. Trống ngực đánh thình thịch. Chị Hằng đã đi quá xa. Chị đang trong cơn mê, không còn giữ gìn gì nữa. Suốt cả buổi chiều hôm ấy, tôi thật bàng hoàng lo sợ. Tôi sợ cha mẹ biết được thì thật là khổ . Tôi sợ rủi chị Hằng mang bầu thì biết làm sao đây.

Chắc là cha mẹ tôi cũng nhìn thấy hở một chút là chị Hằng chạy sang nhà ngoại. Ông bà lấy nhà lại, không cho mấy anh học trò ở trọ nữa. Hôm anh Tài dọn đi, chị Hằng có vẻ hơi buồn. Chị lặng thinh không nói gì cả.
Nhưng đâu ai ngờ đôi trai gái kia toan tính điều gì. Chị Hằng thật là gan. Một buổi chiều kia, cha tôi đi làm về hay tin chị Hằng bỏ nhà đi theo anh Tài. Chị để lại một bức thư. Không biết chị viết gì. Mẹ tôi đọc chỉ biết kêu trời.
Tôi không nhớ chiều hôm ấy cha tôi có ăn cơm không. Tôi chỉ còn nhớ, lúc ấy trời chạng vạng tối, cha tôi ngồi hút thuốc. Mưa ngoài trời lất phất. Cóc nhái ểnh ương xúm nhau kêu vang rầu thúi ruột.
Tôi nghĩ cha tôi khóc, tôi chờ đợi cha tôi khóc.
Không. Cha tôi không khóc. Nhưng nhìn vào gương mặt của người, một nỗi đau đớn không gì diễn tả được.

Anh Luân thi rớt vào đại học, nhập ngũ khoá 3/69 Thủ Đức. Anh Tài cũng bị lệnh động viên chi phối, nhập ngũ cùng khoá với anh Luân. Chị Hằng ôm gói trở về nhà. Và dĩ nhiên, cha mẹ tôi tha thứ. Và chị em tôi lại sống vui vẻ với nhau như chẳng có gì xảy ra.
Anh Luân ra trường, được đổi về miền Trung. Mỗi năm anh đi phép một lần. Và một chiều kia, cũng trời mưa lất phất. Có một người lính đến nhà mang theo điện tín báo tin anh Luân tử trận. Năm ấy anh vừa mới hai mươi ba tuổi đời. Hai năm tuổi lính.

Cha tôi khóc. Đây là lần thứ nhất trong đời , tôi thấy cha tôi khóc.

***

Thấm thoát mà tôi xa quê đã mười năm. Ngày tôi đi mẹ vừa sáu mươi. Lúc đó mẹ vẫn còn khỏe mạnh, vẫn còn làm công chuyện nhà lắc xắc. Mẹ nay đã bảy mươi. Em Lâm gửi thư qua cho biết, mẹ vẫn còn làm công chuyện nhà lắc xắc như dạo nào.

Vợ chồng em Minh của tôi đã sang Mỹ, do gia đình bên vợ bảo lãnh. Hôm nó qua, chị Hằng ở Úc có sang thăm.  Gặp nhau mấy chị em mừng quá trời. Thằng Minh kể, hôm tiễn nó ra phi trường, má tôi khóc, thằng Lâm khóc như mưa. Nghe nó kể, tôi không cầm được nước mắt. Lúc cha tôi bệnh nặng, chỉ một mình em Lâm gần gũi. Tội nghiệp, em hết lòng lo lắng, ân cần săn sóc người.

Mẹ ơi! Những năm sống xa quê, con nhớ nhiều nhất là khói bếp nhà ngoại chầm chậm bay lên trong chiều mưa lất phất. Con nhớ lời mẹ nói, con Diệu làm gì mà giờ này chưa chịu bắt nồi cơm.
Nếu cha tôi còn sống, tôi sẽ khoe với cha, tôi đã biết làm sao chị Diệu biết giờ đi học những hôm trời mưa. Dễ ợt như vậy mà sao ngày xưa tôi không nghĩ ra.
Và khi nào gặp lại chị Diệu, tôi sẽ hỏi chị có còn giữ tấm hình của cha và mẹ chị không.
Hỏi thì hỏi vậy. Chớ tôi biết chắc rằng, chị Diệu luôn giữ tấm hình đó.

Như dạo ấy, như bây giờ.




Ý NGÔN








----------------------------------------------------------------------

Biên tập lại từ một truyện ngắn cùng tên, đăng lần đầu trên VĂN  số 87 tháng 9-1989

CHIM XA RỪNG

Ý Ngôn



Chim xa rừng thương cây nhớ cội 
Người xa người tội lắm người ơi
Ca dao

Cơn mưa muộn bỗng đâu kéo về thành phố. Cái xứ này mưa nắng thật bất thường. Kim Anh bị cảm, lổ mũi nghẹt cứng thật khó chịu. Nàng ngồi trên giường ôm cái gối vào lòng, ngó ra ngoài thầm trù ẻo rủa xả cơn mưa bất tử. Nàng nói tại cơn mưa ngoài tầm dự báo thời tiết nên nàng lãnh đủ. Thu Cúc từ ngoài bước vào, nói một câu trật chìa trật bàn đạp trật đường rầy xe lửa. Trời mưa dễ thương ghê. Mình thích buổi chiều ngồi ngắm mưa rơi lất phất ngoài trời. Buồn buồn làm sao. Nhớ nhà dễ sợ. Nhớ Việt Nam dễ sợ.

Thu Cúc khoe băng nhạc nàng vừa mua. Hay không thể tưởng tượng. Lời mở đầu thật tuyệt, để mình hát thử bồ nghe. Nàng để tape nhạc vào máy, gương mặt mơ mộng theo điệu nhạc mở đầu. Cô ca sĩ nói nhõng nhẽo:

" ...Nước mắt em lặng lẽ rơi theo những giọt mưa ngoài song cửa. Chúng ta đã qua một đoạn đời, và anh sẽ chẳng bao giờ còn trở lại nơi này. Chỉ còn em với những buội hoa dại bên đường. Và đêm. Đêm một mình. Đêm dài như không bao giờ qua..." 

Kim Anh cắt ngang. Thôi chị ơi. Có hát thì hát. Nói lãi nhãi nghe mệt óc.
Thu Cúc hờn dỗi tắt máy. Lời mở đầu hay như vậy, bồ không biết thưởng thức. Tại bồ chưa trãi qua tâm trạng đó . Tui vái cho một ngày kia bồ thất tình, bồ sẽ cảm thấy hay. Nhớ lời tui nói nhe, khi nào thất tình, nghe lại lời nói đầu của cuộn băng nhạc này, sẽ thấy thấm thía tận xương tủy. Ừa, mà bồ cũng trùng tên với ca sĩ hát băng nhạc này đó. Kim Anh, Mùa Thu Lá Bay.
Kim Anh trề môi. Ai đời như bồ, mua băng nhạc thích lời giới thiệu .
Kệ tui.
Mua sách, lựa hình bìa in màu đẹp, cách trình bày đẹp.
Kệ tui.
Ai đời như bồ, ăn cá thích ăn cái đầu, ăn gà ưa gậm cái cẳng.
Kệ tui. Vậy mà cũng có người thương thì thôi.
Kim Anh chới với. Nàng tấn công ba chiêu. Thu Cúc chẳng hề hấn gì. Địch thủ giở tuyệt chiêu, nàng cứng họng.
Kim Anh đánh trống lãng. Thiệt là ghét cái chứng sổ mũi. Nàng đứng dậy ra phòng khách rót nước uống thuốc. Lúc trở vào nằm vật xuống giường rên hừ hừ. Kim Anh nói Thu Cúc ơi khi bịnh tui thích được rên hừ hừ. Thấy nhẹ nỗi đau chút đỉnh. Thu Cúc ơi khi bịnh tui thích tui mê tui ghiền được có người ngồi bên mép giường nói chuyện với tui. Tui cần, tui thiệt là cần bồ ngồi đây nắm tay tui, sờ trán tui, bóp tay bóp chân cho tui. Tui thèm được nhõng nhẽo lắm bồ ơi.
Thu Cúc đứng dậy nói để mình đi lấy muổng cạo gió nhe. Kim Anh uốn éo thân mình khi Thu Cúc đưa cái muổng thiếc cạo cạo lưng nàng, như người ta cạo nhớt con cá trê. Nàng nhõng nhẽo, nhẹ nhẹ tay một chút đi bồ. Thu Cúc nói cạo mạnh mới ra gió. Kim Anh nói đau quá thôi không cạo nữa đâu. Bồ đấm lưng cho tui đi. Nàng nghĩ đến đôi bàn tay của con nhỏ có những ngón thon dài, mềm dịu  có móng nhọn lú lú xinh xinh.
Kim Anh nói Thu Cúc à, bồ đẹp ngầm bồ có biết không.
Đẹp ngầm là đẹp làm sao. Thu Cúc hỏi vặn lại.
Một người đẹp ngầm là vẻ đẹp bị che khuất. Chẳng hạn cái vẻ đẹp bị quần áo rườm rà che phủ. Chẳng hạn như bồ nhìn phớt qua chẳng thấy . Nhưng bồ có một vẻ đẹp ngầm. Bàn tay bàn chân thật đẹp. Làn da trắng mịn, thân mình mát rượi. Bồ thiệt là đẹp khi không bận quần áo.
Thu Cúc dãy nãy. Thôi đừng có ăn nói khùng điên.
Kim Anh nỗi hứng ẩu, nói nữa. Da thịt bồ không một vết sẹo, dù là vết sẹo nhỏ.
Thu Cúc mím môi. Thịt mình hiền lắm, vết cắt mau kéo da non chẳng hề có thẹo.
Kim Anh nói ờ ờ thịt  bồ hiền lắm, hiền như thịt Đường Tăng. Thịt mình dữ như quỷ, mình chỉ là loài yêu quái. Lúc nào cũng muốn ăn thịt bồ. Ăn được một miếng thịt của người đẹp, sống được một ngàn năm.
Thu Cúc la ré. Ăn nói khùng điên hoài.

Gần nhà bà Ba có một căn nhà chỉ toàn đàn ông con trai. Ông nào cũng đến tuổi muốn vợ. Hôm nào đi bộ ngang, Thu Cúc luống cuống như sắp sửa bị bắt cóc. Kim Anh chì hơn, nàng coi đàn ông như pha. Nàng chẳng bao giờ để ý ai trong "căn nhà màu tím" đó. Nhưng nàng được ( hay bị) một anh chàng thầm thương trộm nhớ. Thu Cúc cũng được một anh khác chớp đèn. Thế là bà Ba có dịp bắt nhịp cầu thông cảm. Theo sự sắp xếp trước, chiều thứ bảy bà Ba sẽ dẫn hai ông nhà trai đến ra mắt hai cô tiểu thư nhà này.
Thu Cúc có vẻ ngượng nghịu. Nàng ngồi làm thinh, cắn cắn móng tay (cái tật lâu đời của nàng) . Nàng ngó trộm người đàn ông ngồi trước mặt. Nàng có hơi bối rối khi nghĩ rằng người này muốn hỏi cưới mình làm vợ. Cái người đàn ông này nàng vẫn thường gặp mỗi khi đi bộ ngang nhà. Lần nào nhìn nàng anh ta cũng khẽ gật đầu chào miệng cười mĩm.

Thu Cúc ăn cơm qua loa và lên giường ngủ sớm. Nàng buồn buồn trong bụng. Con nhỏ Kim Anh chiều này ăn nói nhiều câu thật lố bịch. Nàng mở nhạc nho nhỏ. Đầu óc nghĩ miên man chuyện khác. Dưng không bà Ba mang đến cho nàng một người đàn ông. Rồi đây nàng sẽ lấy chồng. Chẳng lẽ sống như vầy hoài sao. Tuổi thanh xuân ngày một trôi qua. Mới ngày nào mà giờ đây...già khú đế.
Nàng nghĩ đến người đàn ông ban chiều. Hắn mặc áo bỏ lơi một nút không cài. Bờ ngực trắng ngần có đeo một sợi dây chuyền . Nàng chợt thở dài, không biết người chồng của mình sau này ra sao.
Kim Anh bước vào phòng mang theo ly nước. Nàng thường đem nước uống thức ăn vào phòng ngủ. Thu Cúc rất ghét điều đó.
Kim Anh bước đến nhìn Thu Cúc. Ủa ngủ sớm vậy nhỏ. Hay là mơ tới cái ông hồi chiều. Coi ổng cũng được chớ. Ổng cũng đáng mặt theo xách giỏ cho bồ đi chợ. Kim Anh nói rồi cười ngặt nghẻo một mình.

***

Hùng là cháu gọi bà Ba bằng dì. Một hôm chàng đến tìm bà Ba, gặp lúc bà đang chơi bài với Thu Cúc. Hôm ấy Kim Anh đi vắng. Thu Cúc chơi một mình. Hùng ngồi cạnh nàng, chỉ nàng nhiều cây bài cao. Hai người có vẻ hợp. Gặp nhau lần đầu, họ chịu ngay. Sau đó hai người chơi chung một tụ. Nàng để chàng cầm bài, ra ngồi bên cạnh.
Kim Anh bước vô nhà, vừa đi vừa nói nhức đầu quá nhức đầu gần chết. Thấy Thu Cúc đang ngồi bên cạnh một người đàn ông xa lạ, lăng xăng xếp bài chia bài, chung tiền thối tiền. Thu Cúc à, bồ thật là xuất sắc trong vai trò tỳ nữ.
Con nhỏ trề trề cái môi cười cười thiệt dễ ghét. Kim Anh đi te te vô phòng, nằm vật xuống giường. Đôi tai nghe ngóng. Chẳng thấy động tĩnh gì cả. Nó đang chạy theo một hình bóng xa lạ. Sao nó không vào đây thăm hỏi mình và rủ mình ra chơi bài cho vui. Kim Anh tức tối, định bụng sẽ không thèm nói chuyện với Thu Cúc chừng vài ba bữa. Cho tới khi nào nó theo năn nỉ mình mới thôi. Nằm hồi lâu mà vẫn không thấy Thu Cúc, Kim Anh bước ra tìm.
Thật bất ngờ khi nghe Hồng Mỹ nói cô Thu Cúc đi với chú Hùng tập lái xe. Sao nó dễ dàng đi với một người mới vừa quen?
Kim Anh có cảm giác như một người bị bỏ rơi. Trời đã sụp tối, Thu Cúc vẫn chưa về. Kim Anh nói lảm nhảm tập lái xe kiểu gì trời tối mịt như vầy. Tập làm sao được với chiếc xe xì po mắc dịch của tên tướng cướp đó.
Lúc Thu Cúc trở về, nàng hờn dỗi không thèm hỏi một câu. Con nhỏ xí xọn, anh Hùng thật có kinh nghiệm, ảnh chỉ mình từng chút thật cặn kẽ. Kim Anh tức tối, ờ ờ thằng chả quả thật có nhiều kinh nghiệm.

Từ hôm đó Hùng thường đến nhà chơi. Thu Cúc rơi vào vòng tay chàng thiệt là nhanh, thiệt là dễ dàng.
Một tối Hùng, Thu Cúc và Kim Anh đi vũ trường. Kim Anh mặc sơ mi trắng, quần sậm màu, thắt cà vạt lụa đỏ. Lối thắt cà vạt làm duyên của mấy cô gái, cột buông lơi thả trước ngực. Kim Anh thích lối ăn mặc như vậy.
Kim Anh nói nhỏ với Thu Cúc, cho tui mượn kép của bồ nhảy một bản xì lô mùi mùi  nhe. Thu Cúc cười ré, kép của tui bồ mượn lúc nào cũng được.

Buổi tối lúc đi ngủ Kim Anh nói rù rì, Thu Cúc à, hai đứa mình thân nhau mấy năm trời nay. Chia sẻ từng niềm vui nỗi buồn. Chia sẻ từng miếng cơm manh áo. Hai đứa mình chia sẻ nhau đủ thứ. Tối này mình cùng chia sẻ một người tình. Hai đứa mình có chung một người tình. Thu Cúc la lớn, đồ mắc dịch, lúc nào cũng ưa ăn nói khùng điên.

Thu Cúc và Hùng càng ngày càng quấn quít. Nàng yêu chàng say sưa, yêu đắm đuối, yêu như chưa bao giờ được yêu. Nàng đi chơi lu bù với Hùng. Lúc đầu đi đâu cũng có Kim Anh đi cùng. Dần dần nàng bỏ Kim Anh ở nhà, xé lẻ đi chơi một mình. Kim Anh cảm thấy như đang bị đẩy ra khỏi cuộc chơi một cách từ từ.
Thu Cúc càng yêu Hùng bao nhiêu,  Kim Anh ghét chàng bấy nhiêu. Một buổi trưa thứ bảy, Thu Cúc có hẹn đi chơi với Hùng, nàng ăn diện thật kỹ. Kim Anh nói châm chọc:
Cỡ này bồ đi chơi tầm bậy tầm bạ dữ lắm nhe.
Con nhỏ đỏng đảnh. Tui có đi chơi tầm bậy tầm bạ là ở đâu kìa. Tui có tầm bậy tầm bạ là với ai kìa. Còn đối với bồ tui vẫn đàng hoàng.
Kim Anh tê buốt như bị ngâm mình trong nước đá. Không còn lời nào độc ác hơn. Nàng trợn mắt, dậm chân.
-Ăn nói gì kỳ cục vậy, cho bồ nói lại đó.
Nhưng người đẹp chẳng để ý, lật đật bước ra như con gà mắc đẻ. Vừa đi vừa ngó lui xem có vật gì vướng ở chân. Kim Anh đứng tựa cửa ngó theo. Đôi giày mới, cái áo đầm mới. Xí xọn thì thôi.
Thu Cúc mở cửa xe (con nhỏ đã có xe, có bằng lái), nhẹ cúi mặt xuống rồi bất chợt hất mạnh mái tóc ra đàng sau. Cái kiểu làm điệu của mấy đứa con gái có mái  tóc che lủ phủ trước mặt.
Kim Anh vẫn còn đứng tựa cửa ngó theo, cho đến khi Thu Cúc đi khuất.  Nàng có cảm tưởng hai người đang xa dần...xa dần.

Kim Anh muốn biết Thu Cúc có gì chưa với Hùng. Sao lúc rày bả mê cái thằng đó quá xá cỡ. Bả mê bả lú đố ai cản được. Trời gầm cũng không nhả. Lúc rày hai tụi nó dính đeo như hai con chó đang mắc lẹo. Kim Anh thầm nghĩ, phải dụ nó kể mình nghe. Phải dụ ngọt nó kể mình biết.
Buổi tối Kim Anh thủ thỉ. Nhỏ ơi, tới nhà chàng hoài, coi chừng mang bầu trước khi làm đám cưới.
Thu Cúc tình thật. Mình có uống thuốc ngừa.
Kim Anh tá hỏa tam tinh. Nàng như vừa bị trời đánh. Thôi rồi! "Con ong đã tỏ đường đi lối về". Hèn gì có lần bả nói cái thằng mắc dịch đó khen bả có cái vú tuyệt đẹp. Nàng nhẹ ngồi dậy quan sát con nhỏ bạn. Nàng có cảm tưởng Thu Cúc là một người khác, không phải là Thu Cúc ngày xưa nữa.
Con nhỏ nằm ngủ thản nhiên hết sức (hay là nó đang mơ mộng gì đây). Bờ ngực phập phòng sau làn áo mỏng. Kim Anh thở dài. Con nhỏ có cặp vú đẹp làm sao!  Nó tuy ốm nhưng có ngực có đít. Thu Cúc nằm im. Nàng vẫn còn đẹp, vẫn ngoan hiền như một đứa con gái nhà lành.
Kim Anh thấy tỉnh táo hẳn. Nàng không thể nào ngủ được. Mấy con số màu đỏ của chiếc đồng hồ điện tử để trên bàn ngủ, càng nỗi bật trong bóng đêm. Thời gian nặng nề trôi qua. Kim Anh cảm thấy như khó thở. Nàng lẫm bẫm, mình thiệt ngu ngốc vậy mà hay chê nó khờ.

Kim Anh thức trắng một đêm...cho tới sáng. Thu Cúc thức dậy sửa soạn đi làm, nàng vẫn còn nằm im trên giường. Lúc bước ra Thu Cúc hỏi ủa sao Kim Anh không đi làm. Nàng rầu rĩ, không, không,  tui ở nhà. Đi làm không nỗi.
Nàng chợp mắt được một lát, lúc tỉnh giấc, đầu nhức như bưng. Kim Anh cảm thấy người mệt mỏi. Trong lòng buồn bã đến chết được. Nằm trong phòng một mình, buổi trưa trời êm vắng. Nàng cứ ngó mấy cành lá phía sau vườn nhẹ đong đưa trong gió...cho đến khi ánh nắng bên ngoài dịu dần.
Nàng ngó bức ảnh treo trên tường. Nàng và Thu Cúc nắm tay nhau ở bãi biển trại Galang. Tóc con nhỏ dài tha thước bay bay trong gió.
Nàng nhớ có lần nói với Thu Cúc, một buổi chiều khi hai đứa nắm tay dắt díu nhau lên ngôi chùa trên chót vót sườn đồi. Rồi đây tụi mình sẽ đi định cư. Không biết hai đứa còn được nắm tay trong tay cho đến bao giờ.
Kim Anh còn nhớ, tối hôm đó, nàng đã kể cho Thu Cúc nghe rất nhiều về cuộc đời của nàng. Những ngày thơ ấu trong gia đình. Những tình cảm ngày mới lớn.
Kim Anh nói tôi không có tình nhân. Tôi chưa có tình nhân. Tôi có rất nhiều bạn. Tôi thường thương bạn bè như thương tình nhân. Cuộc đời tôi trãi qua nhiều giai đoạn. Mỗi một giai đoạn tôi có một số bạn. Tụi bạn đến rồi đi. Mỗi lần chia tay, tôi như bị mất mát một cái gì đó.

Buổi chiều Thu Cúc đi làm về, hỏi Kim Anh bị bệnh hả. Có sao không. Kim Anh nói tui cảm thấy hơi mệt - và nàng cười nói dí dỏm - nhưng tui không chết đâu bồ đừng sợ.
Thu Cúc điện thoại cho Hùng. Anh đi đâu mà ở sở em gọi mấy lần không gặp. Chà, nhõng nhẽo dữ. Tội nghiệp ghê. Tiếng thằng chả bên kia đầu dây, cái quần hơi dài một tí, em đến lên lai dùm nhe.
Thu Cúc lật đật đi đến nhà Hùng không kịp ăn cơm. Kim Anh nghĩ thầm cũng may mình không mượn nó cạo gió. Rủi bả từ chối vì bận đi lên lai quần cho chàng thì mình có nước cho chết luôn.

***

Thu Cúc cho biết nàng sắp làm đám cưới với Hùng. Rồi đây mình sẽ xa nhau. Nếu có giận hờn gì xin bỏ qua. Kim Anh nói bồ hiểu tôi, tôi hiểu bồ. Mình thương nhau hơn chị em ruột thịt, làm sao có thể giận hờn gì cho được. Thu Cúc nói tôi cũng đã an phận một đời, bồ cũng kiếm một ông nào đó cho rồi.
Kim Anh chỉ im lặng.

Tiệc cưới được tổ chức tại một nhà hàng Tàu. Nhà trai có máu văn nghệ, có mướn một ban nhạc Việt Nam giúp vui. Sau phần cắt bánh cưới, đèn trong phòng chợt tối. Chú rễ dìu cô dâu một điệu paso-doble. Mọi người vỗ tay tán thưởng. Ban nhạc chơi một điệu khác, nhiều thực khách đưa nhau ra sàn nhảy, từng cặp từng cặp.
Kim Anh đứng im lặng trong bóng tối, ngó Hùng đang dìu Thu Cúc. Tụi nó cũng xứng đôi vừa lứa lắm đó chớ.
Cô ca sĩ trên bục cao cất tiếng hát:

Yêu nhau cho nhau nụ cười. Thương nhau cho nhau cuộc đời.
Mà đời không biết đợi...để tình nhân kết đôi.

Có một anh chàng đến gần Kim Anh gợi chuyện, nhưng nàng không nhận ra là ai. Chàng ta nói Thu Cúc có chồng rồi, Kim Anh cũng kiếm một người đi chứ. Cô phải làm quen, giao thiệp người này người nọ để tạo cơ hội (lời ông nói chán bỏ mẹ) .
Kim Anh nói người ta có thể sống mà không lấy chồng lấy vợ có được không. Anh chàng trả lời, được chớ được chớ có sao đâu ( nghe yếu xìu)  nói xong bỏ đi mất.

Từ ngày Thu Cúc lấy chồng dọn ra ở riêng, Kim Anh thường lủi thủi một mình trong phòng. Hồng Mỹ được dịp vô phòng hỏi cô Kim Anh cái này cái nọ. Nó hỏi lung tung. Cô ở một mình có buồn không. Cô có thường đến nhà cô Thu Cúc chơi không.
Một hôm Hồng Mỹ tình cờ thấy số điện thoại của Hùng trên vách. Con nhỏ Thu Cúc một bữa nào đó đã ghi: Hùng khùng 555-2780. Nó chê người ta khùng mà nó mê như điên. Hồng Mỹ hỏi Hùng nào vậy, có phải chồng cô Thu Cúc. Kim Anh cười ngắt ngoẻo. Nàng với lấy điện thoại, bấm chọc ghẹo. Từ bên kia đầu dây, tiếng Thu Cúc alo, alo, nhưng Kim Anh im lặng không trả lời. Nàng nói với Hồng Mỹ bả đang chiên cá, bả nói đồ quỷ ở đâu gọi điện thoại phá hoài.
Hồng Mỹ bước đến ngó bức hình Kim Anh treo trên vách. Hình chụp lúc Kim Anh còn nhỏ, nàng hớt tóc theo kiểu con trai và mặc đồ con trai. Hồng Mỹ nói từ lúc bé, cô đã thích mặc quần áo con trai rồi phải không. Kim Anh cười xoà, lúc đó cô còn bé tỉ tẹo biết gỉ đâu. Không hiểu sao má cô cho cô ăn bận như vậy.
Hồng Mỹ bước đến giường nói sao cái gối này cô Thu Cúc không đem theo.. Kim Anh lắc đầu, nó có cái gối cưới đẹp hơn. Nó bỏ cái gối này lại đây, cô lấy làm gối ôm. Mỗi tối ôm vào lòng mà ngủ.
Hồng Mỹ thấy cái áo của Thu Cúc treo phất phơ, nó tò mò. Sao cô Thu Cúc bỏ lại đây, sao cổ không đem theo. Nó mặc dơ bỏ lại, cô tịch thâu luôn.
Kim Anh bước lại lấy cái áo săm soi. Nàng cầm một sợi tóc từ trong áo kéo ra. Coi tóc của con nhỏ, dài thậm thược. Nàng đưa chiếc áo lên mũi ngửi, lúc nào bả cũng xài dầu thơm. Đã mấy tháng mà cũng còn mùi thơm thoang thoảng.
Hồng Mỹ nói nhưng áo của cô Thu Cúc cô mặc đâu có vừa. Kim Anh nói lấy treo phất phơ đi ra đi vô ngó chơi chớ không mặc.

Buổi chiều đi học về, Hồng Mỹ nghe ba nói với mẹ, cô Kim Anh dọn đi rồi. Cổ nói một tiếng là dọn đồ đi liền. Thấy cổ cũng tội nghiệp. Căn phòng sơn sửa lại cho Hồng Mỹ, thôi không cho ai thuê nữa.
Hồng Mỹ lật đật chạy vô phòng xem xét. Căn phòng trống trơn. Chú Ba đang sơn lại. Chú nhẹ đưa cọ lăn qua chỗ cô Thu Cúc viết số điện thoại chú Hùng.
Chú đưa cọ lăn qua lần thứ nhì. Không còn một dấu vết gì cả.


Thung Lũng Hoa Vàng  
1987


-----------------------------------------------------

 Biên tập lại và đổi nhan đề  truyện ngắn " Kiếp Nào Có Yêu Nhau"
 Đăng lần đầu tiên trên VĂN  số 62- tháng 8- 1987

YÊU NỮ

                                                                              NGUYỄN THẠCH GIANG



Thi rớt vào đại học, mình lấy chồng. Bởi làm thân con gái, trước sau gì cũng có chồng, mình lấy chồng cho rồi.
Nếu là một tài tử điện ảnh, tiêu chuẩn kén chồng của mình như sau. Thứ nhất, chàng phải đẹp trai (mình luôn luôn mê kép đẹp) . Thứ nhì, chàng phải có học thức và có địa vị cao trọng trong xã hội. Thứ ba, chàng phải có nhiều tiền.
Đó là trả lời cho câu hỏi, mẫu người đàn ông lý tưởng của cô như thế nào.

Nhưng thực tế, mình chỉ là một đứa con gái tầm thường, thi rớt lên rớt xuống. Nên chồng của mình chỉ là một  anh chàng thiếu uý pháo binh, chàng là dân " đề lô ". Chàng của mình  không cao, không thấp. Không mập không ốm. Không xấu không đẹp, không nghèo hèn mà cũng chẳng giàu sang. Nói tóm tắt, chàng là người trung bình về mọi phương diện.

Lấy chồng lúc vừa hai mươi, thuở đó mình  cứ nghĩ đã đủ khôn lớn... Để có chồng. Giờ đây đôi lúc ngồi tính sổ lại đoạn đường...chiến binh, mình cứ tự hỏi sao  có thể lấy chồng ở cái tuổi...con nít trân như vậy cho được chứ.

Mình quen chàng sơ sơ rồi lấy đại làm chồng. Mình  quyết định có hơi vội vàng, một phần cũng vì áp lực của ông già bà già dữ quá. Không phải ba má  muốn gã cho chàng. Không, ông bà muốn mình  lấy một người bạn của gia đình. Chú Hùng. Tuổi của chú không nhỏ hơn tuổi ba mình  bao nhiêu. Được cái chú Hùng có nhiều tiền. Chú lại là người có học thức. Nghe đâu cử nhân luật gì đó. Chú lại là người có địa vị trong xã hội. Nhưng than ôi, cái tuổi trẻ khờ dại của mình, chỉ mê mấy anh chàng trẻ tuổi, đẹp trai. Còn tiền bạc mình chẳng màng, dù đôi khi không có một xu dính túi.

Cái số của mình rất kỳ cục. Nhiều lúc tự hỏi sao nó có thể ngộ nghĩnh đến như vậy được. Mình chưa từng thấy đứa bạn gái nào giống như mình cả. Mình thường được, hoặc là, mấy đứa con nít nhỏ tuổi theo chọc ghẹo, nếu không, thì cũng mấy ông xồn xồn theo tán tỉnh. Hồi học lớp sáu, lớp bảy, chuyên bị mấy anh chàng lớp 11 , lớp 12 ghé mắt xanh. Chừng mình học lớp 12 , mấy đứa con nít lớp 9 lớp 10 gởi thư tình. Trong khi mình phải lòng một tên học cùng lớp, thì có hai ông già muốn hỏi cưới mình làm vợ. Trời đất, thật là tréo ngoe, tréo cẳng ngỗng.

Chú Hùng là bạn của gia đình. Mỗi khi chú đến nhà, mình lễ phép vòng tay chào hỏi. Đôi lúc rót nước trà, có khi mời chú một miếng bánh mình vừa học làm từ một đứa bạn. Mình nhiều chuyện kể chú nghe một bài thơ mình thích. Mình hát một bài ca nào mình yêu. Chú Hùng ăn bánh mình làm. Chú Hùng nghe mình hát. Chú mê mình hồi nào không ai hay. Tới chừng chú ngõ ý muốn cưới mình làm vợ, cả nhà bật ngữa. Vậy mà ba má mình cũng chịu. Ông già nói thời buổi này tìm đâu ra người đàng hoàng tử tế như chú Hùng.

Mình bạo gan cải số trời. Làm đám cưới với thiếu uý Trần, một người vừa quen khi đi coi phim La Fille de Ryan ở mini Rex . Chú Hùng buồn bã xin đổi về làm việc ở Cần Thơ. Sau đó không lâu chú lấy vợ. Thiệt là đúng y chang hai câu thơ chế :

Nếu biết rằng em đã lấy chồng
Anh về cưới vợ thế là xong

Đám cưới xong, mình chưa kịp hưởng tuần trăng mật trăng đường gì cả, chàng phải trở ra đơn vị bởi là lính tác chiến.
Tiểu đoàn của chàng đóng tại một địa danh nào đó bắt đầu bằng chữ Lệ ở tỉnh Pleiku. Chàng nói lúc ông Diệm nắm chánh quyền, Ngô tổng thống đưa dân tứ xứ lên cao nguyên khai hoang, lập khu dinh điền. Bà Ngô Đình Nhu đã mang chữ lót tên Lệ của bà đặt cho nhiều nơi ở ngoài ấy. Lệ Trung, Lệ Thanh, Lệ Minh, Lệ Ngọc, Lệ Kim.
Chàng nói lúc Dinh Độc Lập bị dội bom, một đứa con gái nhỏ của bà Nhu tử nạn. Bà đem chôn đứa con đó tại nơi mang tên người con vắn số của bà. Mình hỏi sao anh biết. Chàng cười hì hì, thì nghe người ta kể như vậy.

Đơn vị của ông xã mình đóng quân tại một nơi đèo heo hút gió. Chàng để mình ở lại Saigon. Thành ra mang tiếng có chồng, mình vẫn phòng không gối chiếc. Thời giờ trống trãi chẳng biết làm gì, mình đi học anh văn ở trường Nguyễn Ngọc Linh. Mình thường mặc mini jupe ngắn, mang giày bata . Khi tan trường về, ôm cặp nhún nhảy như một con chim non. Bà già hay quở, coi bộ tướng con Huệ, có chồng rồi mà cứ như còn con nít.

Khi tan trường về mình thường ghé mấy xe bán thức ăn dọc lề đường Trần Quý Cáp. Một hôm đang mút cà rem cây, bắt gặp một ánh mắt nhìn lom lom. Thằng nhỏ này chịu mình dữ. Mình đi bộ, ôm cặp nhún nhảy trên lề đường, nó dẫn xe đạp đi kè kè một bên hông. Nó làm thinh đi theo cho tới khi mình  về đến nhà. Đôi khi nó lãi nhãi một điều gì đó. Nó xưng tên Trí, học ở Trương Vĩnh Ký. Còn Huệ, lớp mấy trường nào.
 Sao nó biết mình tên Huệ. Giỏi thiệt.
Thằng Trí bắt đầu gởi thư tình. Mình chìa bàn tay có đeo nhẫn nhận thư. Ngón tay đeo nhẫn sờ sờ vậy mà nó không chịu thấy. Mà sự đời có nhiều chuyện thiệt là ngộ. Thiếu khối gì người có gia đình, họ có bao giờ đeo nhẫn cưới đâu . Trong khi hàng trăm đứa con gái chưa chồng, lại thích cái mốt đeo nhẫn  ở ngón tay áp út này.

Thư tình của thằng Trí mùi tận mạng. Mình kể cho ông xã nghe. Còn nói để gởi cho chàng đọc đỡ buồn. Mình nghĩ chàng chắc không nghi ngờ gì cái tiết trinh của mình. Nhưng chàng gởi thư bảo dẹp ba cái vụ đó đi. Tội nghiệp thằng nhỏ.

Tình hình chiến sự sôi động. Tháng ba năm 75 , cao nguyên thất thủ.
Mình mất liên lạc với chàng từ cái ngày đó . Và mãi sau này...không còn biết tin tức gì nữa.

Sau khi bị đổi đời, mình về nhà cha mẹ ăn bám. Đồ đạc trong nhà bắt đầu đội nón ra đi. Chúng không có chân có cẳng mà ra đi thiệt lẹ. Nặng như cái tủ lạnh cũng đi. Lúc nhìn người ta chở nó  Buồn năm phút.

Cuối năm 1978, ông già bà già chịu đời không thấu. Bán nhà về quê làm ruộng. Cái hôm dọn nhà mình buồn muốn chết mà khóc không nỗi. Anh em mạnh ai nấy lo. Mình bám víu ở lại thành phố.
Cuộc đời thả trôi từ đó. Chẳng khác chi cánh lục bình. Nước lớn trôi vào sông rạch, nước ròng trôi ra biển.

Mình quen chị Năm Chà khi đi cầm đồ ở nhà Dì Hai. Năm Chà vì chị đen như Chà Và. Lớn hơn mình sáu tuổi, nhưng hai đứa coi nhau như bạn bè. Sau này khi về ở chung, đôi lúc gọi mầy xưng tao nữa chứ.
Ở góc đường Phát Diệm - Nguyễn Cư Trinh, có một con hẻm lớn. Bà con bày hàng quán, buôn bán lâu ngày thành cái chợ. Chợ Xã Rác. Mình hỏi chị Năm Chà sao lại Xã Rác. Con nhỏ này ưa hỏi lôi thôi. Thắc mắc làm chi ba cái tên gọi cho mất thời giờ. Bả làm một hơi, mình nín khe.

Đi sâu vào con hẻm chợ, qua vài lần quẹo trái rồi vài lần quẹo phải thì tới nhà Dì Hai. Nhà Dì vách gạch, mái lợp tôn. Đứng bên ngoài ngó vào, có thể nghĩ chủ nhân chẳng giàu có gì. Bước vào trong, căn nhà hơi tối, bày biện đơn sơ.
Vì nhà nhỏ nên không ngăn phòng ngủ, chỉ có một tấm vách ngăn đôi phòng khách và nhà bếp. Phòng khách nhỏ vừa đủ kê một bộ salon. Phòng bếp rộng rãi có kê một bộ ván gõ cũng là giường ngủ của dì Hai. Căn gác lửng là phòng thờ phật, thờ ông bà.

Dì Hai sống bằng... viện trợ Mỹ. Đứa con gái và hai thằng con trai của dì đều ở Mỹ...thành ra dì Hai khỏe ru...lâu lâu đi lãnh quà ở Tân Sơn Nhất. Dì cũng 60 ngoài, nhưng da dẻ hồng hào, tướng người mạnh dạn. Dì làm công chuyện loay hoay cả ngày. Dì quen hoạt động, ở không cũng buồn. Sẵn có tiền dư chút đỉnh, dì cầm đồ, cho tiền góp và chơi hụi.
Dì Hai ăn trầu bỏm bẻm. Lúc dì xỉa thuốc, giống y bà Tuý Hoa đóng vai bà hội đồng trong kịch Lá Sầu Riêng. Đôi lúc dì ăn nói rổn rảng, lại có khi nói dai nhách, nhưng bụng dạ dì rất hiền rất tốt. Dì ăn chay một tháng tám ngày và thường nhờ chị Năm Chà chở dì đi chùa. Thỉnh thoảng dì cạo đầu trọc lóc, tóc ra lún phún như tân binh ở quân trường.

Hằng cũng cở tuổi mình. Là cháu gọi dì Hai bằng Dì. Có nhà có cửa đàng hoàng, ở miệt Phú Lâm Xa Cảng Miền Tây. Nhưng thích đi hoang, bỏ nhà xuống ở với dì Hai. Năm Chà thì lý lịch không ai biết, (mà ai cắc cớ hỏi bả, lớ quớ bị xì nẹc) cũng trôi sông lạc chợ như mình, tấp vào nhà dì Hai tá túc.

Mình đến nhà dì Hai hỏi tiền góp, con nhỏ Hằng và chị Năm Chà vừa gặp mình là chịu liền. Hai bà dẫn ra quán chị Thanh ở đầu đường ăn hủ tiếu và uống cà phê đá. Năm Chà hút thuốc lá như dân chơi sành điệu. Hai bà biết mình lang thang như đóa hoa lục bình, bèn rủ rê về nhà dì Hai ở...cho có bạn... cho có bè.
Từ đó ba đứa trở thành ba con yêu - thường gọi đùa là yêu nữ - quậy quọ cái xóm chợ nhỏ này.

Chị Năm Chà chuyên nghề mánh mun, lấy đồ người này đem bán người  khác ăn lời. Nhờ trời thương, bả trúng mánh đều chi. Mình mang bịnh ghiền cà phê đá từ cái năm bả hên, tiền vô như nước, dẫn mình và con Hằng đi quán lia chia. Cũng có khi chỉ gặp nhằm năm cùng tháng tận, áp phe cứ trật vuột hoài, đói meo. Tụi này phải hỏi mượn dì Hai xài đỡ. Ăn trước trả sau vốn là sự thường tình của ba con yêu nữ nhà này.

Hằng cũng gần ba mươi mà sắc đẹp vẫn còn mặn mà như gái mới lớn. Nhìn thoáng qua cứ tưởng bả là Trang Bích Liễu. Có nhiều bữa bả ngắm nghía soi gương, xoay qua trở lại, nhìn nghiêng nhìn thẳng. Phải chi sóng mũi mình cao hơn một chút, đôi môi của mình đầy hơn một chút, mình sẽ đẹp như Phương Hồng Ngọc.
Mình nói đẹp cỡ như bồ, ra đường thiếu gì đàn ông dòm ngó. Bà cười khoái chí nói em đẹp...mà sao hơi bị ế lâu quá vậy.

Nhỏ Hằng không biết mánh mun, chợ trời, chợ đen chợ đỏ gì cả. Nhưng bả có tài nịnh, nó gọi dì Hai  Má ngọt còn hơn đường phèn. Nhiệm vụ của nó là đi thâu tiền hụi tiền góp cho dì Hai. Thường thường nó ưa mượn vài chục lẻ xài đỡ. Dì Hai thì không hề nhắc. Khi nào con có thì gởi lại cho má Hai ăn trầu, còn nếu kẹt thì cứ để đó, hỏng có sao.

Dì Hai cho tiền góp, một ngàn góp thành ngàn mốt. Mỗi tháng góp một trăm, góp mười một tháng thì dứt. Lối cho vay của dì thấy cũng ham, nhưng tính kỹ ra lỗ quá trời. Một ngàn của dì lúc cho vay mua được lượng vàng, chừng thâu xong vốn lẫn lời, còn đâu bảy tám chỉ. Nhưng ai đừng có tài lanh cắt nghĩa. Tính đơn giản như dì, một ngàn bỏ ra, thâu vào ngàn mốt là được quá rồi còn gì. Giúp đỡ bà con chòm xóm mà tính quá vậy con. Trời đâu có cho. Sống như má Hai, tà tà không sức mà ăn.

Dì Hai nói cũng phải, tính toán quá làm gì. Miệng mình nói thì giỏi, nhưng có làm ra đồng ten cắc bạc nào đâu.
Mình không tài cán gì cả, nhờ có duyên chút đỉnh, thường được đàn ông bảo bọc. Hằng làm mai anh Chiến cho mình. Gặp nhau ảnh chịu liền. Mình còn hơi do dự vì nghi ông này có vợ. Nhỏ Hằng và chị Năm Chà xúi mình chịu đại, bắt địa xài đỡ. Ai có biểu bà làm hôn thú đâu mà ngại.

Anh Chiến cứ tới o bế mình hoài, thằng chả tung tiền thật nhiều cố tình mua mình cho bằng được.(sau này chả nói với dì Hai, thấy mình đỏng đãnh khó ưa, chả cua mình cho bỏ ghét.)  Nghe qua mình nổi giận đùng đùng, muốn bỏ chả cho chả thấy mình cũng có lòng tự ái như ai. Nhưng dây nhợ dính líu tùm lùm. Lỡ rồi, gỡ làm sao cho ra.

Lúc đầu mình chỉ định bắt địa anh Chiến. Lâu ngày xài tiền của ổng quen tay, mình đâm ra ghiền tiền của ổng như người ta ghiền thuốc phiện. Thành ra cứ dính líu hoài. Già nhân ngãi mà non vợ chồng.

Trên căn gác xép của dì Hai, một bên là bàn thờ Phật, một bên là bàn thờ ông ngoại bà ngoại. Phía cửa sổ kê một cái giường mình và Hằng ngủ chung. Chị Năm Chà thì nằm dưới sàn gỗ. Từ khi có sự hiện diện của anh Chiến, hai bà tự động kéo xuống nhà dưới, trãi chiếu ngủ ngoài phòng khách. Giao cái khách sạn gác trọ cho mình tự nhiên múa may quay cuồng.

Mình mua một tấm vải bông may thành một tấm ri đô, để khi ông bồ của mình tới, hai đứa kéo màn nói chuyện tâm tình... Cho nó có vẻ...một chút xíu.

Chàng đến bất thình lình, rãnh giờ nào tới giờ đó. Không có thời khoá biểu gì cả. Có hôm sáng tinh sương chả vác mặt mo đến gõ cửa. Nhỏ Hằng cằn nhằn làm ăn gì sáng hừng đông vậy cha nội.
Lúc đầu mình có hơi ngượng, nhứt là khi có sự hiện diện của dì Hai ở nhà. Cái gì mà đang lúc giữa trưa, tụi này đang ngồi chơi vui vẻ, ông từ đâu tới lôi mình lên gác kéo ri đô nổi chuyện tâm tình. Cái cảnh này diễn ra hoài, riết rồi nhàm. Mình chai đá. Coi như đây là chuyện thường tình xã hội. Đâu có gì xấu mà phải mắc cở.

Hằng, Năm Chà riết rồi coi như pha. Cả Dì Hai nữa trời ạ. Một hôm mình và chàng đang ở trong phòng, dì Hai đứng bên ngoài bảo làm dùm dì một bài toán. Đại khái tiền lời tiền lỗ con khỉ gì đó. Có lúc nhỏ Hằng cần tiền gấp, nó tỉnh bơ đứng bên ngoài chờ đợi. Mình vén màn đưa tiền cho nó.

Thiệt là hết chỗ nói...con yêu nữ xóm chợ nhỏ này.

Mình đi lại với anh Chiến khá lâu mà thật tình không yêu chàng nỗi. Anh ta không thuộc tuýp người mình thích. Mặc dầu chàng là người rộng rãi, có lòng tốt với mọi người. Chiến chưa bao giờ có ý cưới mình làm vợ. Mình cũng không mong đợi điều đó. Chàng hiền lành tử tế. Nhưng đôi lúc mình có cảm giác ...cù lần. Lúc nào cũng ăn mặc xề xoà , ngay cả lúc đi với mình ngoài phố.

Nhưng điều mà chàng làm mình nản hơn hết là cái mùi mồ hôi của ổng. Có hôm trưa nắng, chàng đến người đầy mồ hôi nhễ nhại. Sờ vào thân hình rin rít của chàng, mình có cảm giác hơi gớm. Vì vậy mình thường là người thụ động, cứ để mặc chả muốn làm gì thì làm.
Chiến thích được vuốt ve âu yếm. Mình cũng thích được vuốt ve âu yếm. Nhưng mình không thích làm chuyện đó với chàng. Chiến thích hôn môi nhưng mình cố tránh vì không chịu được mùi thuốc lá quá nặng. Răng của thằng chả cũng không được đẹp. Đôi lúc dính thịt gà thịt vịt thật khủng khiếp. Cho nên mình luôn xoay mặt tránh chỗ khác. Chàng có hơi bực với thái độ hờ hững này.

Một hôm lúc đang ăn ổi với Hằng và dì Hai thì chàng đến. Ổng lôi mình lên giường. Mình để mặc chả muốn làm gì thì làm, mình tiếp tục ăn ổi. Không biết hôm đó ổng bực tức ai chuyện gì ở đâu nhè mình mà trút xuống. Ổng cầm trái ổi mình đang ăn  vụt mạnh xuống sàn...đụng đồ đạc kêu rổn rảng. Dì Hai ở nhà dưới quở cái gì vậy tụi bây. Chàng nói bà làm thiệt là giống mấy em ở Hạnh Thông Tây
Gò Vấp. Mình nổi nóng nói ông tới thiệt là bất tử bất thình lình. Làm như tui lúc nào cũng sẵn sàng ứng chiến trăm phần trăm.

Chàng hầm hầm mặc quần áo đứng dậy bỏ đi không một tiếng với dì Hai. Mình thì cứ tiếc ...trái ổi đang ăn dở đang.

Năm Chà trúng mánh rủ đi coi " Dưới Hai Màu Áo ".  Ba nàng yêu nữ thả bộ tà tà đến rạp Hưng Đạo.  Hai bà xúm nhau cười hả họng cái cảnh Kim Cương đóng vai cô gái quê đi guốc cao gót té lên té xuống. Lúc đầu mới xem mình cũng cười, nhưng coi mãi đâm nhàm. Mình nói hai bà về nhà ngủ sướng hơn. Nhưng hai bả không chịu, đòi ở lại coi cho tới vãn.

Mình buồn tình bỏ ra đứng trước cửa rạp hát ngó ông đi qua bà đi lại. Có một thanh niên đang mua thuốc lá gần chỗ mình đứng. Chàng nhìn mình cười cầu tài và sau đó bước tới hỏi có phải Phương Huệ nhà ở gần chợ Xã Rác. Thật tình mình không biết hắn là ai, nhưng thấy hắn có vẻ dễ thương nên hai đứa đi bộ  tà tà nói chuyện trên đường trở về. Nhà hắn ở gần tiệm cơm Thanh Sơn, lúc đi ngang hắn rủ vào chơi.

Hai đứa ngồi nói chuyện ở phòng khách, đèn chong mờ mờ không để đèn sáng. Hắn bắt đầu đụng chạm tay chân táy máy. Mình cũng chịu đèn nên làm thinh. Sau đó hắn dẫn mình vào phòng tắm. Trời đất, phòng tắm. Mình ngoan ngoãn đi theo như một người bị thôi miên. Khi hai đứa đang ôm nhau mùi mẫn thì có tiếng gõ cửa giựt giọng. Anh Ba ơi mở cửa cho em đi cầu một chút, mắc quá nhịn hỏng được. Mình cài nút áo nói hắn mở cửa cho thằng nhỏ vào kẻo nó ể trong quần. Hắn kéo màn tắm bảo mình đứng yên và đừng thở mạnh. Không biết thằng nhỏ ăn cái giống gì mà mình chịu gần bể cái lỗ mũi. Chừng đã xã xong bầu tâm sự, thằng nhỏ bước lại gần hỏi anh làm gì trong này vậy anh Ba.

Mình về đến nhà thì bị Năm Chà và con Hằng xúm lại chửi rủa. Quỷ ơi, bà đi đâu mất tiêu mất dạng vậy. Mình nói ê Hằng bồ có nhớ thằng cha nhìn bà cười lúc  xếp hàng chờ vô cửa. Nhỏ Hằng mắt chớp lia lịa. Đàn ông con trai nhìn mình cười mím chi cọp thiếu gì. Bà nói cái kiểu đó ai mà nhớ cho ra. Mình nói mình bị thằng cha đó thôi miên. Mình theo hắn về nhà. Nhỏ Hằng tiên đoán, rồi hắn dẫn bà vào phòng ngủ. Mình nói không phải phòng ngủ, phòng tắm. Năm Chà trợn mắt, rồi bà đứng nằm ngồi ở chỗ nào. Mình đáp tỉnh queo. Tui ngồi tựa lên lu nước. Năm Chà dang tay lên trời, Con nhỏ này chết xuống mười tầng địa ngục.
Ba con yêu nữ cười vang vang căn gác xép.

Chiến giận mình vụ trái ổi, chàng không đến thăm cả tuần...cho tới khi mình nằm nhà thương. Một hôm người bần thần uể oải, mình vớ đại chai thuốc đau lưng nhức mỏi của dì Hai. Nhè đâu chai thuốc kỵ thai, mà mình mang bầu lúc nào chẳng biết. Uống được một buổi thì bị đau bụng dữ dội, sau đó ra huyết phải vào nhà thương. Cô y tá nói tiếc quá không giữ được. Năm Chà mặt mày buồn xo.

Chiến đến thăm, mang theo bịt cam. Chàng nói lỡ rồi phá làm chi. Mình làm thinh không giải thích. Mà có nói đâu ai hiểu. Chính Hằng và chị Năm Chà còn tưởng là mình cố tình tống khứ cái của nợ đó chứ. Chiến ra về nhét dưới gối năm trăm. Mình vẫn thường nhận tiền của chàng, nhưng lần này thấy tủi thân. Thương cho thân phận lục bình. Mình đã quá bệ rạc. Bệ rạc thể xác mà bệ rạc cả linh hồn.

Mình buồn muốn đi xem bói. Mình muốn hỏi thầy bói vì cớ gì mấy năm qua mình gặp toàn chuyện xui rủi chằng rây. Anh Chiến đưa mình đến nhà bà Tám ở đường Trần Bình Trọng. Bà Tám chuyên coi chỉ tay bói bài. Bà còn biết xem bốc dịch, coi tử vi và lên đồng.
Nhà bà Tám thầy bói thuộc loại xưa, cột bằng gỗ to tròn màu đen, mái lợp ngói âm dương. Trong nhà hơi tối lại bày thêm bàn thờ tổ...nên trông có vẻ lạnh lùng ma quái. Bà Tám dành một phòng riêng để tiếp khách. Căn phòng ngó ra sân vườn phía sau nhà. Mình thật kinh ngạc giữa chốn Saigon hoa lệ lại có một khu vườn đầy cây ăn trái như thế này.

Bà Tám khoảng năm mươi tuổi. Người trắng trẻo, bới tóc ăn vận giống như người  ở dưới quê. Theo lệ thường, các thầy hỏi người đi xem muốn xin quẻ gì. Tình duyên, gia đạo, công danh sự nghiệp. Hay một việc rất thời sự, chuyện vượt biên. Đằng này bà Tám không hỏi mình muốn xin quẻ gì.
Vừa ngồi xuống ghế bà nói liền. Chiếc mũi tốt không lo nghèo, ngặt lỗ mũi hơi trống, tiền vô nhiều mà ra cũng lẹ. Cặp môi đầy đặn, người chân thật, chơi với bạn không lừa lọc xảo trá. Gương mặt phúc hậu, không sợ yểu mạng. Cuộc đời thường gặp nhiều may mắn, có người tử tế giúp đỡ. Nghe qua mình thiệt vững lòng. Ừm, phải rồi. Đời mình có những lúc thật khổ, nhưng rồi đâu cũng qua, cũng êm xuôi.
Bà Tám bảo mình xoè bàn tay cho bà xem, đường  tình duyên có hơi lận đận. Đôi mắt và cách diễn tả của bà như thể đó là một chuyện gì ghê gớm lắm. Phải hai ba đời chồng.

Bà thầy Tám thình lình bảo mình đưa bàn chân bà xem. Bà nói mình có đường xuất ngoại, chắc chắn phải sống xa nhà. Ông bồ của mình đưa tay che mặt cười diễu cợt. Mình cũng thấy tức cười, thiệt là tiếu lâm mới nghe qua lần đầu.
Bà Tám với lấy bộ bài trên bàn thờ tổ. Bà bảo mình thầm khấn vái điều cầu nguyện. Mình vái ông thần bà thần bài cào có linh thiêng ứng vào quẻ bài cho biết chừng nào mình trúng số cá cặp.

Bà Tám bảo mình xào bài và bắt hai lá, tay mặt một lá tay trái một lá. Quẻ bài không xấu không tốt.
Mình muốn biết khi nào có tiền, có thật nhiều tiền thì quẻ bài lên toàn chuyện mình không muốn biết.
Mình có một người đàn ông trẻ tuổi si mê. Mình sẽ bị một người đàn ông khác lường gạt. (Nếu bị rồi thì thôi) . Mình nhìn Chiến, thằng chả nhăn mặt trề môi, ý nói không phải tui đâu à nhe.

Thằng con bà thầy bói bước vào nói má ơi có thím Năm qua mượn  đỡ một trăm, chừng tối chồng thím về trả lại. Bà Tám bước ra ngoài tiếp khách. Con trai bà khoảng hơn hai mươi ngoài. Mình hỏi em có biết coi bói không. Khi nãy má em nói con ách bích không chĩa thẳng ngay chị là sao, chị không hiểu. Thằng nhỏ cầm lá bài xoay ngược chiều, mũi nhọn chỉa thẳng vào con đầm cơ. Mình à à há. Em cũng biết coi bói nữa há. Nó nhún vai, bả dạ em hoài để mai sau có nghề kiếm cơm. Nhưng em ghét bói toán đồng bóng lắm. Coi làm chi, việc gì tới sẽ tới. Biết trước tương lai, hồi hộp thấy bà.
Sướng chưa, người ta đem tiền đến cho má em nuôi em. Mà nó ăn nói như vậy đó.

Bà Tám trở vào móc tủi lấy hai chục cho thằng con. Dặn nó có đi chơi nhớ chiều về ăn cơm. Bà bảo mình ra vườn hái một chiếc lá. Mình thấy có hai đóa hoa lài vừa hé nụ, ngắt đại đưa bà xem. Bà thầy Tám cầm đóa hoa đưa qua đưa lại ngắm nghía. Sướng chưa, bảo đi hái lá lại đi hái hoa. Cái này rõ ràng tại cô, số trời chạy đâu cho khỏi. Màu trắng tượng trưng cung ly, mùa hè tới cô sẽ gặp người đàng hoàng tử tế. Sẽ có đôi có cặp. Hai đóa hoa vừa chớm nở thơm ngát. Con nhà lành đó nhe.

Mình rầu rĩ ngó anh Chiến. Định hỏi bà thầy vậy chớ cái ông thần thừ này bỏ cho ai. Thằng chả mặt nhăn như khỉ vì ngồi chờ lâu quá.
Mình nói cám ơn và hỏi tiền quẻ bao nhiêu. Công coi chỉ tay chỉ chân hai chục. Bói bài hai chục. Bốc dịch hai chục. Bớt mười đồng, lấy năm chục thôi.

Mình bước ra ngoài nói bà Tám sống khỏe ru. Thời buổi này, biết một thứ là sống nhàn hạ. Đằng này bà làm đủ thứ. Bốc dịch, bói bài, xem chỉ tay rồi còn xem chỉ bàn chân nữa chứ. Gì chớ món này khỏi sợ ai cạnh tranh. Đi khắp Saigon Chợ Lớn chưa thấy ai biết xem chỉ bàn chân như bà.
Anh Chiến nói thiệt là tào lao ông địa vậy mà bà cũng tin. Hồi nãy nghe bà Tám nói mai mốt gì đó bà được con trai nhà lành đi cưới, tui nhịn cười muốn chết. Mình cười hí hí. Trong bụng nghĩ thầm ai mà biết trước việc ngày mai.

Năm Chà và con nhỏ Hằng nghe mình kể chuyện đi coi bói tụi nó cười vỡ bụng. Tưởng sao, hai bà biểu mình dẫn đi coi.(mình ngu mà có đứa ngu hơn) . Chị Năm Chà thì khoái cái vụ xem chỉ bàn chân. Bả lo tu hành còn mơ chi ba cái vụ vượt biên vượt biển. Ra xứ ngoài biết có chùa mà đi lạy Phật không đây.
Nhỏ Hằng mê cái vụ bốc dịch. Nó phân bì, sao cái số của bà hết gặp người này tới gặp người khác ( nó làm như chuyện sẽ xảy ra như thiệt ). Mình dặn nó, khi nào bà thầy bói biểu hái cái lá thì hái đóa hoa. Mà nhớ lựa hoa còn búp, không chừng sẽ gặp con trai đồng trinh.

Ba cô yêu nữ cười vang vang căn gác xép.

Mấy tuần sau tụi này trở lại nhà Bà Tám thầy bói để cho Năm Chà và Hằng thỏa mãn. Nó cứ rủ rê rù rì một bên tai. Hèn gì nhà Bà Tám lúc nào cũng đông khách thập phương.

Rủi thay hôm đó bà không có nhà. Chỉ có thằng con lớn đang đứng nấu cơm kho cá. Thằng nhỏ bặt thiệp dữ. Xưng tên Danh và mời mấy chị ngồi chơi chờ má em. Chắc cũng gần về rồi đó.
Mình không chịu ngồi một chỗ mà đi vòng quanh ngó cái này xem cái kia.

Mình bước tới xem thằng Danh làm bếp. Chà, nấu canh chua cá lóc ngon dữ. Nó biết lấy trứng cá lóc để vào chén, dầm cho nát rồi bỏ vào nồi, nổi lên mặt vàng óng thấy thèm. Mình đứng gần chắc lưỡi hít hà. Con trai mà giỏi quá vầy nè. Mai mốt đố khỏi làm mọi cho vợ. Thằng nhỏ chẳng vừa đáp lễ. Vợ mình mình làm mọi, có làm mọi vợ ai đâu mà sợ.

Thằng Danh hỏi cái anh hôm trước đâu sao không thấy. Có phải chị là vợ của ảnh. Mình nói phải. Nhưng chị chỉ là vợ thuê vợ tháng mà thôi. Thằng nhỏ có vẻ không hiểu. Mình nói nghĩa là ảnh bỏ tiền ra thuê chị làm vợ. Như người ta thuê người làm vậy đó.

Nhỏ Hằng nói vừa phải thôi chứ bà. Lên đây binh xập xám nè. Thằng Danh lật đật chạy tới, mặt mày xanh lét. Trời đất ơi. Bộ bài của má em để dành coi bói. Bả về thấy được chửi ba ngày chưa dứt.
Năm Chà lẹ tay xếp gọn để vào chỗ cũ. Mình đùa dai, làm bộ đến chấp tay xá xá. Xin ông thần bài cào tha tội cho ba con yêu nữ này.

Thằng Danh hỏi sao gọi yêu nữ. Mình nói với nó một cách rất nghiêm trang. Yêu nữ nghĩa là một người nữ rất đáng yêu.

Ngồi chờ bà Tám từ lúc thằng con trai bà nấu cơm...cho tới khi cơm chín, canh chua cá kho bay mùi thơm phức mà bà cũng chưa về. Thằng nhỏ cũng bặt thiệp, sẵn bữa mời ba chị dùng cơm nhà nghèo với tụi em. Ba chị chỉ chờ có thế. Nhào vào ăn liền một cách rất tự nhiên.
Cơm nước no nê, Năm Chà bắt đầu thèm thuốc lá. Bả ngó gói Samit để trên bàn thờ tổ lom lom, nhưng còn kiêng dè sợ phạm thánh. Mình thì ghiền cà phê đá, nói mấy bả đi về cho rồi, bữa khác trở lại.
Thằng Danh ham vui đòi đi theo. Nó nói em cũng ghiền cà phê đá nhứt nhà.

Một buổi sáng Chiến xách xe Honda rủ đi Vũng Tàu. Mình bỏ hai bộ quần áo vào cái túi xách, lật đật không kịp cho dì Hai biết tin.

Đến Cấp đã quá trưa, tụi này ghé vào quán ăn cơm và sau đó tìm mướn khách sạn. Chiến uống bia người mệt mỏi nằm ngủ say vùi. Mình bỏ mặc chàng nằm chèo queo trong phòng, xuống biển tắm một mình.
Khi trở về lại khách sạn, Chiến tỉnh giấc, chàng ôm hôn lấy hôn để và đòi làm tình. Mình nói ông đi tắm sạch sẽ tui mới cho yêu. Chàng ngoan ngoãn bước xuống giường đi vào nhà tắm.

Sau đó mình và Chiến đi ăn cơm tối. Chàng lại uống rượu. Mình nói sao hôm nay ông hứng uống dữ vậy. Chàng nói buồn quá. Tụi mình trở về khách sạn, chàng ôm ấp một hồi mà không đủ sức làm tình quay ra ngủ như chết.
Mình buồn bã lang thang về phía biển. Ngồi dưới gốc cây ở vệ đường Bãi Trước ngó về phía ngoài khơi xa thẵm. Đêm không trăng, biển Vũng Tàu tối âm u, gió từng cơn khiến mình thêm u buồn. Lần đầu tiên trong đời, thấy cuộc sống của mình thật bấp bênh. Liên hệ với anh Chiến chẳng đem lại cho mình chút an ủi nào. Đời sống của hai đứa càng ngày càng có nhiều trái ngược. Nghĩ đến cảnh chàng nằm ngủ vùi trong phòng khách sạn, thật không hợp với mình chút nào.

Đang định đứng lên ra về thì gặp Danh, con trai bà thầy bói. Nó mừng rỡ gọi chị Huệ , chị Huệ. Nó rủ mình vô quán ăn khô mực uống la de. Mình nói em mà cũng uống la de nữa hả. Nó than buồn quá.

Danh hỏi mình khi xa Vũng Tàu có buồn không. Mình nói sống ở một thành phố biển là điều mình ước mơ. Nhưng Saigon là nơi mình có nhiều kỷ niệm nhất. Khi nào xa Saigon chắc nhớ cái xóm chợ Xã Rác đến ốm o gầy mòn.
Danh uống thêm một hớp rượu và than buồn quá. Mình thấy hình như nó có điều gì muốn dấu diếm.

Trời đã khuya, bãi biển bắt đầu vắng người. Mình đứng dậy nói thôi đi về Danh ơi. Con nít uống rượu nhiều không tốt. Danh hỏi chị ở đâu. Mình chỉ về phía khách sạn ngang nhà lồng chợ. Danh nói em phải về Long Hải ngay bây giờ, chắc thằng Trí và con Liên đang trông em dữ lắm. Mình hỏi tụi em làm gì ở bên đó. Thằng nhỏ nhìn mình buồn bã, giọng nó còn buồn hơn. Chắc em không còn dịp gặp lại chị nữa đâu. Mình chợt hiểu và một nỗi buổi man mác chợt dấy lên trong lòng.

Danh dẫn mình tới chỗ nó gởi chiếc xe Honda. Thằng nhỏ nổ máy mà còn luyến tiếc chưa muốn đi. Mình nói chúc bình an. Danh bỗng dưng rủ mình đi với nó về Long Hải. Và không hiểu sao mình leo lên yên sau ôm eo ếch nó cứng ngắt.

Thằng Danh phóng xe như bay trong đêm tối. Đến Long Hải lúc nửa đêm, trời tối đen, đâu đây tiếng chó sủa làm rùng mình. Danh đưa mình tới nhà chủ ghe. Vừa bước tới cổng mình có linh cảm không ổn. Hai ba tên công an cầm súng đứng trước nhà.
Danh khôn hồn nắm tay mình vọt lẹ. Chừng một khoảng đường mấy trăm thước, nó lủi vào một căn nhà ở mé biển. Mình run sợ đứng khép nép ngoài hiên.

Một người đàn bà bước ra nói trời ơi, Danh  mầy đi đâu mất tiêu vậy. Tao tưởng mầy dính rồi chớ. Thằng Danh hỏi hai đứa em tui có sao không bác Tư. Người đàn bà nói nho nhỏ, không có sao. Không có ai bị gì cả.
Bà ta nhìn mình như có ý hỏi cô này là ai đây. Mình mĩm cười nói thiệt may quá. Bà ta đưa mình và Danh đến một ngôi chùa lánh nạn. Bà nói mầy ở đây chờ, yên ổn hơn đằng nhà tao. Hai đứa được đưa vào trốn trong hậu liêu. Đây cũng giống như nhà bếp, nhưng có đặt thêm một chiếc đi văng bằng gỗ, ở chính giữa nhà có đặt bàn Thờ Phật. Góc trái có đặt bàn thờ ông Quan Thánh Đế Quân.

Chùa không có điện. Một ngọn đèn dầu lù mù trên bàn thờ Phật. Không có ai ở dưới hậu liêu này, bốn bề im vắng thật dễ sợ.
Mình và Danh ngồi trốn ở một góc phòng hồi hộp chờ đợi. Mình nghĩ chuyến đi đã bị bể, chủ ghe bị bắt. Chẳng mấy chốc công an sẽ tới đây tóm cổ cho mà coi. Nghĩ đến anh Chiến đang nằm chèo queo ở Vũng Tàu. Bể chuyện ổng sẽ chửi mình thậm tệ. Thằng chả sẽ nói đáng kiếp cho đồ phản bội. Thật là oan ơi ông Địa. Khi không vướng vào cái vụ kỳ cục này. Người ta đi vượt biên bị bắt đã đành. Mình đi theo chơi, bị bắt thiệt là hết chỗ nói.

Mình kề tai Danh hỏi nhỏ có sao không. Sao chị hồi hộp quá. Danh nắm tay mình trấn an. Không sao đâu. Số của em may mắn lắm. Em có số vượt biên. Má em coi ngày, coi tuổi tụi em rồi mới cho đi. Chị có mệt tựa lên vai em mà ngủ.

Mình tựa sát vào người nó. Một hơi hướm đàn ông thật dễ chịu. Thằng Danh không ngồi im mà bắt đầu cựa quậy. Người nó ấm dần. Mình nghe tiếng nó thở dồn dập một bên tai. Tới chừng nó nhẹ đưa đầu lưỡi chạm vào lỗ tai thì mình chịu hết nổi. Mình đẩy nó ra bảo đừng Danh. Nó ngồi im được một chút xíu rồi lại bắt đầu cái mững cũ. Mình xô nó ra nói thôi mà làm ở trong chùa tội chết. Nhưng thằng nhỏ giờ phút này có còn biết gì nữa. Công an nó còn chưa sợ, sợ gì tội.
Danh bước đến thổi tắt ngọn đèn dầu. Trong phòng bỗng tối như mực. Danh đã cởi áo tự hồi nào, bóng đêm làm mình dạn dĩ hơn, mình ôm Danh với tất cả đam mê. Thằng nhỏ tuổi trẻ mà tài cao, nó làm tình như giông như bão.

Mình hối Danh mặc quần áo vào. Công an đến bắt tụi mình phạm hai tôi một lượt.  Nó ôm mình hôn lên gáy nói thương quá. Mình nghe tiếng chân người đi, trống ngực đánh thình thịch. Số mình xui lắm, rớ vô ông nào ông đó thân bại danh liệt. Mình chắc mẽm sẽ  bị công an tới bắt dẫn về bót cho mà coi.

Cánh cửa phòng nhẹ mở, một giọng nói nho nhỏ Danh Danh. Thằng Danh đứng dậy nắm tay mình đi theo người đàn bà ban tối. Cả ba âm thầm đi trong đêm len lỏi qua xóm nhà dân chài ven biển. Một chiếc ghe nhỏ đậu chờ sẵn. Người  đàn ông trên ghe nói với người đàn bà, ba anh em thằng này thôi phải không, còn cô kia đi cánh nào vậy.

Mình bỗng cảm thấy thừa thãi trơ trọi. Bị bỏ lại trong hoàn cảnh này hơi tủi thân, dù ba cái chuyện đi đứng mình chưa bao giờ mong tới. Thằng Danh biểu mình cứ nhảy đại xuống ghe không có sao đâu. Ở đầu mũi chiếc ghe có úp một cái thúng rất lớn, Danh xúi mình nhảy xuống ghe nằm trốn trong đó. Bỗng đâu có khoảng bảy tám người từ trên bờ chạy đến đi canh me . Người đàn ông la lối om sòm. Hắn chửi thề ỏm tỏi. Hắn dọa ra khơi sẽ thảy xuống biển cho cá mập làm thịt.

Thừa lúc lộn xộn, thằng Danh thảy mình xuống ghe, nó lấy cái thúng lớn úp lại. Mình nằm im lặng, lâu lâu hé miệng thúng...để thở chút không khí bên ngoài. Biển đêm tối đen, tiếng ghe chạy êm ru giữa vùng vắng lặng. Ghe chạy hơn một giờ thì đến điểm hẹn. Chiếc ghe lớn đậu sẵn chờ rước khách. Tại đây xảy một cảnh hỗn loạn hơn khi trước. Rất đông người đi canh me. Họ chờ chực rình rập từ đời nào. Thằng danh nhanh nhẹn bồng mình thảy qua con cá lớn. Nó lo cho mình và hai em nó chu toàn. Con tàu từ từ tiến vào biển đông trong màn đêm.

Khi mặt trời lên cao, tàu đến được hải phận quốc tế. Chiều tối hôm đó tàu đi ngang Côn Sơn, thủy thủ cố tránh lái ra xa. Danh chỉ cho mình nhìn về phía trong kia xa thẳm, nó nói Côn Sơn. Mình chỉ thấy trời mây bát ngát.

Một tuần lễ sau tàu đến được một đảo nhỏ thuộc Nam Dương. Bước lên trại Kuku người mình còn say sóng, đi đứng lạng quạng. Đầu óc cũng chưa tỉnh táo. Mấy đêm liền cứ mơ thấy về Việt Nam. Trong giấc chiêm bao thấy như đang đi trong chợ Xã Rác thân quen. Có lúc thấy như đang về thăm nhà cha mẹ  ở Cao Lãnh. Có khi thấy bị công an bắt. Tỉnh dậy vẫn còn bàng hoàng, chừng thấy thằng Danh nằm cạnh bên, mới nhớ là mình đang ở Indonesia.

Thật là tức cười. Khi không vượt biên. Nghĩ đến cảnh Chiến nằm ngủ một mình ở khách sạn, chàng sẽ nghĩ gì về mình. Mình sẽ nói như thế nào với Hằng và chị Năm Chà về cái vụ này. Rời Việt Nam mình để lại hai tháng hụi chết chưa đóng. Còn thiếu dì Hai ba trăm đồng. Ngoài ra còn tài khôn đi cầm dùm con Diễm chiếc nhẫn xoàn bốn ly. Đi Vũng Tàu với Chiến tự nhiên mất tích. Chẳng ai biết sống chết ra sao. Chắc tụi nó xúm lại làm thịt ông Chiến.

Đâu có ai ngờ mình đang ngồi rầu rĩ tại một hải đảo xa xôi này đây.

Đảo Kuku có một trại tạm trú cho phần đông người vượt biển đến được Indonesia. Nơi đây chỉ là chỗ ở tạm, nhà cửa ọp ẹp thô sơ. Tụi này chiếm một căn nhà nhỏ, gần bệnh xá. Mái nhà lợp lá đã cũ mục nát. Có nhiều đêm mưa to gió lớn, nước mưa rơi xuống mặt xuống chân lộp bộp. Tụi này xin được hai cái mùng cũ, mình ngủ một mình. Danh và hai em nó ngủ chung.

Hai cái mùng giăng kề nhau trên một chiếc chõng làm bằng những thanh cây nhỏ. Thằng Danh nằm cạnh mình. Nó thường thò chân thò tay qua chỗ mình nằm. Mình mang mặc cảm tội lỗi từ cái đêm làm bậy làm bạ ở trong chùa, nên không muốn cảnh đó tái diễn. Để ngăn ngừa, mình cho phép thằng Danh mỗi lần chỉ được xâm phạm biên giới một món mà thôi. Nếu cái đầu ló qua thì bàn tay bàn chân phải ở vị trí cũ. Thường thì nó tôn trọng cam kết lúc đầu hôm. Tới chừng giữa khuya, khi hai em nó đã ngủ mê, nó xé thỏa ước chun qua mùng mình luôn. Và thường thì tới chừng đó mình đã hết mặc cảm tội lỗi, mình phó mặc chuyện gì tới...cứ việc tới. Trời lại mưa gió ầm ĩ, thằng Danh nằm trong mùng của mình cho tới sáng bét mới chịu trở về. Vậy mà hai đứa em nó cũng chẳng hay chẳng biết.

Cái vụ này kéo dài hoài không dứt được. Càng gần gũi Danh càng mê càng ghiền. Nó đang sức lớn, khỏe như voi. Khi rời đảo Kuku, chuyển qua trại Galang, thằng Danh sắp xếp cho mình một góc kẹt của barack. Dĩ nhiên nó giăng mùng nằm kế cận.

Anh chàng đóng kịch rất tài. Ban ngày nó xưng em và gọi mình chị. Mình với nó cứ chị chị em em mà tối nào cũng ôm ấp yêu thương. Vướng vào cái vụ tình cảm này mình rầu ghê. Mình biết trước mà, cuộc đời mình luôn luôn gặp chuyện tréo ngoe. Tiếu lâm hơn nữa là Danh lại khoái làm lớn. Hằng đêm ở trong mùng, nó gọi mình cưng và xưng anh. Đối với nó, hễ làm đàn ông...là làm anh.

Mình gởi thư về cho dì Hai, Năm Chà và con Hằng. Mình chỉ nói đại khái là ra đi một cách rất tình cờ. Nhưng mình dấu, không cho biết đi với ai. Làm sao có thể thú thiệt với họ là đã đi theo thằng con bà thầy bói đây hở trời.
Mình gởi lời thăm Chiến. Mong chàng sớm quên một đóa hoa lục bình...giờ đây đã ra biển lớn...trôi về một phương trời xa thẳm.
Mình nhờ chị Năm Chà đóng dùm hai tháng tiền hụi và lo tiền chuộc chiếc cà rá cho con Diễm. Khi nào sang Mỹ sẽ gởi trả lại...có tiền lời đầy đủ.

Lúc gần đi định cư, mình nhận được thư nhỏ Hằng. Nó đại diện cả nhà viết thư chào mừng mình đã tới được...thiên đàng. Mở đầu thư nó sỉ vả trước. Nó nói bạn bè thiệt là xấu. Có gì ngon dấu ăn một mình. Nó nói tính vượt biên, sao không rủ rê bà con với. Nó bảo ông Chiến rầu rĩ tới mấy tháng trời. Ổng sợ bà nhảy xuống biển tự tử. Tới chừng được tin bà bình yên ở xứ người, ổng than không ngờ bị bà đá đít.

Nhỏ Hằng nói cở này anh Chiến trúng mánh lia chia, tiền vô như nước. Ngày nào ổng cũng xuống chở nó đi ăn nhậu. Nó còn phán một câu, số bà thiệt xui, dính vô ông nào, ông đó mạt rệp. Coi nó ăn nói như vậy đó.

Nhỏ Hằng cho biết, nó có trở lại nhà bà Tám coi bói. Nó nói cố làm theo lời mình dặn, lúc bà bảo nó ra vườn hái cái lá, nó cố tìm một đóa hoa còn búp. Nhưng rủi trong vườn chỉ còn một đóa hoa đã nở. Nó hái đại có còn hơn không. Hoa cũng còn sắc, còn mùi thơm. Mình nghĩ đến ông Chiến. Mình chưa bao giờ mong đợi điều này. Nhưng biết đâu chừng nó sẽ đến. Cái gì mà mình không mong...nó cũng đến.
Sau cùng Năm Chà có vài lời nhắn gởi. Số bà coi vậy hên lắm đó nhe. Chị bảo đừng lo ba cái vụ nợ nần. Tính xong rồi. Chỉ mong sang Mỹ đừng quên, lâu lâu gởi về một thùng quà là được.

Đọc thư thấy vui quá. Nhớ dễ sợ cái xóm chợ nhỏ. Mình đi rồi chắc hai con yêu kia sẽ lo tu tĩnh làm ăn. Mình thì kể như rồi đời. Có muốn quậy cũng không được.

Mình đã mang bầu hai tháng. Lúc này phải mặc áo rộng để tránh bà con tò mò ưa dòm ngó. Danh khoái chí sắp lên chức. Buổi tối nó chun vô mùng mình sớm hơn thường lệ. Không còn đợi nửa đêm thanh vắng như trước.

Danh tuổi còn nhỏ nhưng tư cách rất đàn ông. Nó có nhiều điều rất hợp với mình. Lâu ngày mình cảm thấy thương nó ghê. Nhất là kể từ khi mình có bầu.

Mình tựa đầu lên vai Danh âu yếm. Nữa mình đặt tên con Việt Nam hay Mỹ. Danh mĩm cười hiền hỏi em muốn thế nào. Mình hỏi có cho ba má bên nhà biết chưa. Danh nhìn mình cười. Chưa. Ai dám. Biết được ổng bả giủa chết.

Và chừng như sợ mình buồn, Danh xoay ngang ôm hôn. Danh luồn nhẹ bàn tay lên bụng mình nói thương cục cưng này lắm à nhe. Danh an ủi, mà ổng bả biết cũng chẳng có sao. Ở tuốt bên Việt Nam xa lắc làm gì được mình.


Thung Lũng Hoa Vàng một ngày mùa Thu 1987



---------------
Bản sửa chữa. Đăng lần đầu tiên trên VĂN, 1987