Saturday, August 23, 2025


NỖI BUỒN CON GÁI




Nguyễn Thạch Giang




Jenny cảm thấy buồn quá cần đi ra ngoài một chút, ở trong phòng một mình hoài chắc phát khùng. Nàng đến quán cà phê chỗ Ty Na làm đem theo sách vở ngồi học bài, sắp thi học kỳ mà phát hiện ra người tình đang hẹn hò với người khác. Đã nói lời chia tay sao vẫn cứ buồn.

Nàng lựa bàn chỗ góc khuất cạnh cửa sổ, ngồi một mình lơ đãng nhìn ra ngoài, tay cầm quyển sách mà đầu óc để đâu đâu. Ly cà phê đã tan hết đá mà vẫn còn nguyên, lâu lâu Ty Na chạy đến đưa miếng kẹo miếng bánh.


Nhứt mang đồ ăn trưa đến cho Ty Na, không quên mang thêm một phần cho bà chủ quán, lần nào cũng vậy. Nhờ nó biết điệu như vậy mà bà Thu Sương trở nên dễ dãi với Ty Na, khi nào nó tới hai đứa tự nhiên chuyện trò ăn uống thoải mái. Nó bước tới quầy tính tiền hỏi vậy chớ lễ này bà chủ không nghỉ đi chơi đâu sao. 

Bà Thu Sương chu cái miệng nói tỉnh queo: "Ai đồn lễ, ai đồn lễ ". 


Nhứt cười thầm trong bụng cái bà thích nói tục, nó nhìn quanh hỏi Hương hôm nay có đi làm không. “Có, chiều vô”. Hương cũng bằng tuổi Ty Na, là gái chưa chồng nhưng hợp với bà Thu Sương chỗ ưa nói trây, lâu lâu tỉnh bơ rủ Ty Na lên núi “bắt cọp”. Lúc đầu Ty Na không hiểu hỏi thằng Nhứt chớ bộ trên núi này có cọp. Nó ôm bụng cười cho con ghệ của mình sao mà khờ quá. Cọp ở đây có sẵn khỏi cần lên núi.


Bà Thu Sương có cái tật hay để ý đến chuyện phòng the của người khác. Bà tự nhiên hỏi Ty Na vậy chớ hai đứa, đứa nào mạnh hơn đứa nào, không chừng bà còn hỏi hàng của nó là hàng hiệu hay hàng dỏm. Lúc đầu nó tưởng bà này chắc dâm đãng dữ lắm, ông chồng ốm nhách chịu sao thấu. 

Nhưng không, thấy vậy chớ không phải vậy. Bà thích nói tục nhưng không thích mấy cái chuyện đó. “Từng tuổi này mà ổng còn sung lắm, một tuần đòi mấy lần. Nhưng tui không cho, ổng đòi hoài không được tự xử sướng một mình”.

Chuyện gì bà cũng kể cho Ty Na nghe, chuyện gì Ty Na cũng về nhà kể lại cho thằng Nhứt nghe. Chuyện bạn gái rủ rê hai đứa tay không đi bắt cọp cũng kể cho nó nghe.


Thằng Nhứt hỏi Ty Na vậy chớ ông Thu Sương có thả dê mấy cô làm trong quán không.

 

-Không, ổng sợ bả lắm không dám hó hé, mà ổng cũng khôn lắm, ra ngoài quậy chớ chỗ làm ăn phải giữ gìn. Bà Thu Sương giờ chỉ mê tiền, ngó lơ cho ổng muốn làm gì thì làm, miễn là tiền bạc có bao nhiêu đưa bà giữ. 


Ông Thu Sương là người giỏi kiếm tiền, buông cái này bắt cái kia, có hai ba căn nhà cho mướn. Bởi vậy bà Thu Sương lâu lâu phải cho ổng về Việt Nam "làm ăn". Bà hăm he “ông mà lạng quạng tui cho ông đi ra cái mình không”.


Thằng Tùng bước vô quán ngó dáo dát thấy thằng Nhứt xáp lại ngồi.

 

-Mày không có đi làm hay sao giờ này đi đâu đây. 


Thằng Tùng miệng nói mà đôi mắt nhìn lom lom đám thanh niên trẻ ngồi bàn gần bên đang chơi bài tiến lên. 


-Hãng ế không có việc, em xin về sớm đi chơi, ngang qua thấy xe anh em ghé vô.


Thằng này có tật không cần che đậy, hễ thấy trai trẻ là nhìn người ta thiếu điều rớt con mắt. 


-Ê Tùng, cái kiểu nhìn của mày về Việt Nam chắc bị ăn đòn. 


-Không có đâu, ở Việt Nam tụi nó chỉ ghét thằng có cái nhìn "đểu", em đâu có nhìn đểu, em chỉ nhìn xuyên thấu. 


-Ừ, mày nhìn xuyên thấu mà lại thích nhìn mấy chỗ nhạy cảm. 


Thằng Tùng cười hê hê.


-Mày ăn gì chưa, tao với mầy qua bên kia đường kiếm cái gì ăn. 


Thằng Tùng chợt thấy Ty Na và Jenny ngồi bàn xéo góc đang ăn gà chiên. “À há! Phần ăn trưa của chàng hôm nay phải nhường cho bạn của người tình”. Nó bước đến nói hello Jenny, hello Ty Na. 


-Ty Na cho mình mượn anh Nhứt vài tiếng đồng hồ nhe.

 

Ty Na nhoẻn miệng cười, “tự nhiên, bao lâu cũng được, sáng đêm cũng được”.


Thằng Tùng chỉ chờ có vậy nói chêm thêm, “ở đời muôn sự của chung”.


Hai đứa bước ra ngoài, thằng Nhứt gõ đầu nó, “thôi đừng có ham nhe con”.


Ăn vừa xong thì Ty Na gọi điện thoại rủ Nhứt và thằng Tùng theo Ty Na và Jenny đi "bắt ghen". Jenny muốn chỉ cho Ty Na biết "cái con nhỏ đó". 

Bốn đứa dẫn nhau vào khuôn viên trường đại học, vì là trường của Jenny nên nàng quen lối dẫn ba đứa đi thẳng đến thư viện của trường ngồi chờ ở đó.

"Con nhỏ đó" từ trong thư viện bước ra, từ đàng xa đã nhận ra là người Á Đông, nửa giống Tàu nửa giống Nhật Bản. Cô nàng chỉ được cái dáng cao chớ mặt mày tướng tá thua xa Jenny. 

Jenny bắt đầu bối rối tay chân quờ quạng. Nàng xoay qua hỏi Nhứt cho mượn Ty Na chút nhe. 

Thằng Nhứt làm thinh không nói, hồi nãy thì thằng Tùng mượn nó đi chơi chút, giờ thì Jenny mượn bồ của nó đi chơi chút. Hình như cái câu "ở đời muôn sự của chung " đang bị lạm dụng.


Jenny kéo Ty Na đến chỗ lối đi, nơi tình địch và người tình cũ đi ngang, nàng ôm Ty Na cố ý cho con nhỏ đó thấy. Khi người tình cũ đưa mắt nhìn, nàng bỗng ôm Ty Na hôn đắm đuối. Không biết nụ hôn trả thù đời đó có làm nàng vơi bớt được nỗi buồn chút nào không.

Người tình cũ của Jenny cắt tóc ngắn mặc áo sơ mi quần jean, mới nhìn cứ tưởng là đàn ông, mà là đàn ông xấu trai, vừa mập vừa lùn.

 

Thằng Nhứt lắc đầu, “xấu như vậy sao Jenny thương được”.


Thằng Tùng nói người ta xấu mà người ta có nghề. Thằng này còn trẻ mà có nhiều kinh nghiệm. Có lần nó khoe với thằng Nhứt, mười bốn tuổi nó đã biết đi chơi, mười bốn tuổi là đã...mất nết.


Thằng Nhứt đưa Jenny về nhà, suốt quãng đường nàng khóc sướt mướt. Nhìn cô nàng bước đi xiêu dẹo vào nhà, nó thấy tội nghiệp, không hiểu sao một đứa con gái xinh đẹp như thế lại khổ vì yêu.


Jenny vẫn còn buồn. Cuối tuần rủ Nhứt và Ty Na đi chơi, có thằng Tùng đi theo. Đi đâu cũng được, miễn là đi ra khỏi nhà cho qua cơn buồn. Trời còn sớm cả bọn dẫn nhau lên đỉnh đồi ngắm cảnh, nhìn xuống thung lũng xa xa phía dưới kia. 

Jenny muốn hút thuốc mặc dù cả bọn bốn đứa không đứa nào hút thuốc. Cô nàng biết trước thủ sẵn một gói Marlboro trắng. Nàng nghĩ khói thuốc sẽ mang đến cho nàng một cảm giác bình yên. Ty Na thì sẵn lòng chiều bạn, ai sao mình vậy. Làm quán cà phê hít khói thuốc lá suốt ngày, vậy mà giờ cầm điếu thuốc lại thấy lọng cọng.


Trời vừa sẫm tối, bốn đứa dẫn nhau đi ăn. Ăn xong, Jenny không muốn về nhà, rủ đi vô quán bar chơi. Thằng Nhứt rủ thằng Tùng đánh bi da, chừng trở ra thấy Ty Na và Jenny đang đứng nói chuyện với hai người đàn ông trên tay cầm ly rượu. “Rồi, khi con gái buồn, hồi nãy thì hút thuốc giờ lại uống rượu”.

Nó buồn tình trở vô đánh bi da tiếp, lần này chơi một mình, thằng Tùng lấy rượu uống rồi đi lòng vòng cua trai.


Lúc nửa đêm thằng Nhứt thấy Ty Na mặt mày đỏ chói nói cười linh tinh. Nó nói thầm trong bụng không biết uống mà bày đặt. Nó nói thôi đi về. Jenny cũng đã say rượu rồi. 

Thằng Tùng thì còn ham vui nói nó ở lại về sau.

 

-Mày gọi taxi về nhe con, đừng kêu tao đến đón.  Nhớ bảo trọng. 


-Biết mà, anh đừng lo, em biết đi chơi từ lúc mười bốn.

 

-Biết mà, mày mười bốn là đã mất nết.


Trên đường về Ty Na và Jenny ngồi làm thinh, đôi mắt lim dim. Lúc nhìn cô nàng Jenny say rượu bước đi lảo đảo vào nhà, thằng Nhứt chợt nhận ra con trai hay con gái lúc thất tình thì cũng giống như nhau.


Nguyễn Thạch Giang



Monday, August 4, 2025

Mời bạn thăm Na Uy với Lê Trường Tại

Các bạn thân,

Mùa hè tháng 7 đã qua 20 ngày và nhiệt độ lại càng tăng dần, có nơi ở Na Uy đã nóng lên 35 do C. Ngồi buồn trong căn nhà trống, viết vài hàng linh tinh gởi đến các bạn những chuyện liên quan đến mùa hè ở Na Uy  và dân việt chúng ta. ' Hy. vọng "Mua vui cũng được một vài trống canh".

Thân chúc các bạn thân tâm thường an lạc.

Thân,

LTT



Hè về rồi đây tâm hồn xuyến xao


      Thế là mùa hè lại về với Na Uy, không phải chỉ có người dân ở nơi đây mới trông đợi ngày này, mà một số người dân Việt ở Việt Nam cũng trông mong, chờ đợi hè Na Uy đến như “trông mẹ về chợ”. Tại sao lại có chuyện lạ như vậy nhỉ? 

       Như mọi người đều biết Na Uy là một trong những quốc gia thuộc khối Bắc Âu (Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Phần Lan, Iceland), đường bờ biển của Na Uy dài khoảng 2,500 km nhưng nếu tính các vịnh thì sẽ dài khoảng 25 000 km. Na Uy được biết đến với những vịnh rất đẹp, những cao nguyên hoang sơ, cánh đồng xanh mướt. 

       Lúc còn ở Việt Nam, cứ suy nghĩ theo lối “thông thường” mùa hè luôn đi kèm theo nắng ấm áp , khác với mùa đông chỉ đem đến giá lạnh và bão tuyết. Ông nhạc sĩ nổi tiếng Trần Thiện Thanh chẳng đã từng quả quyết “Không, Không bao giờ giữa mùa hè tuyết rơi” là gì. Hầu như người việt chúng ta đều nghĩ đó là chân lý.

       Bây giờ qua được xứ người mới biết được không hẳn là vậy, ở những vùng núi cao, và các vùng phía Bắc Na Uy, tuyết phủ suốt mùa hè và tuyết có thể rơi trong tháng 7 và 8 nữa. Mà đâu phải chỉ có ở Na Uy, theo tờ báo The Guardia, tiểu bang California Mỹ tuyết rơi bất thường vào sáng sớm ngày 24.8.2024 phủ kín dãy núi Sierra Nevada  khiến nhiều người ngỡ ngàng. Gần đây nhất vào tối ngày 3 tháng 7 2025 một trận bão tuyết lớn bất ngờ tấn công thảo nguyên Kỳ Liên ở Thanh Hải, Trung Quốc. Đồng cỏ phủ đầy tuyết qua đêm, đến sáng ngày 4, độ sâu của tuyết đã đạt đến một nửa chiều cao của một bánh xe. Nói nào ngay, mọi sự việc trên đời này đều chỉ có tính “tương đối” mà thôi.

 image.png

       Na Uy trong ba tháng hè, nhất là vào tháng 7 các trung tâm thương mại luôn luôn 
vắng khách, dân chúng đố xô ra biển để tận hưởng cái ấm áp của mùa hè, bù lại những tháng dài lạnh lẽo của mùa đông. Trường học đóng cửa từ tuần lễ cuối tháng 6, học trò nghĩ hè, một một vài hãng xưởng cũng đóng cửa suốt tháng 7 và cho nhân viên nghĩ hè tập thể. Những cơ quan làm việc trong những tháng hè thì nhân viên thay phiên nhau nghĩ hè, đôi khi có nhiều cơ quan thuê những sinh viên làm việc tạm thời trong ba tháng hè. 

       Vào những tháng trước hè, người dân ở Âu Châu đều xôn xao, bàn tán về chuyện sẽ đi chơi ở đâu trong kỳ nghỉ hè. Phần lớn những gia đình đông người thường đi du lịch bằng xe hơi, xe caravan, còn dân rủng rỉnh tiền bạc thi đi du lich bằng máy bay.  Mục đích của những chuyến đi chơi xa trong những ngày nghỉ hè nhằm quên đi những mệt nhọc của công việc trong suốt cả năm, và có thì giờ chung vui cùng gia đình. 

       Trong những ngày cuối tháng 6 xa lộ ở Na Uy bắt đầu đông đúc xe cộ, cảnh xe chen chúc nhau trên khắp nẻo đường, trên xa lộ lúc nào cũng đông và thường kẹt xe hơn những tháng khác trong năm. So với những tháng trước hè, dân đi du lịch phải dự trù thêm khoảng thời gian từ 1 đến 2 tiếng về chuyện kẹt xe trên xa lộ, nếu không muốn bị bỏ lại ở phi trường hoặc bến phà. Bước vào tuần lễ thứ hai của tháng 7 thì xa lộ ở Na Uy lại vắng bóng xe. Du khách đến Na Uy thường du lich ở Miền Bắc để chiêm ngưỡng cảnh vật thiên nhiên, nên trong những tháng hè thường ket xe ở miền Bắc. 

       Với những người du lich bằng xe, họ thường dùng loại xe  lớn (caravan) có  giường ngủ, bếp, cầu tiêu v.v…vừa tiết kiệm được chi phí và được ngắm nhìn cảnh vật thiên nhiên. Đi du lich bằng xe từ Na Uy ra nước ngoài hoặc ngược lại phải đi phà (ferry) qua Đan Mạch hoặc Thụy Điển. Từ cuối tháng 6 dân Na Uy thường bắt đầu đi du lich và cũng vào thời gian này dân du lich ở các nước Âu Châu, Á Châu đến Na Uy rất đông.  
 

image.png

       Mặc dù giá sinh hoạt ở Na Uy rất cao, trung bình hơn khoảng 43% so với giá sinh hoạt ở các nước khác trong Âu Châu, nhưng rất đông khách du lich từ Âu Châu, Á Châu, đặc biệt  là người Trung Quốc và Nhật Bản, thích đến Na Uy vào mỗi dịp hè. Ngoài ra, một vài nước giá cả sinh hoạt còn mắc hơn ở Na Uy, chẳng hạn như Iceland và Thụy Sĩ nhưng cũng đông khách du lịch trong dịp hè.

Na Uy và những cảnh vật thiên nhiên tuyệt đẹp 

       Có rất nhiều lý do mà những người dân nước ngoài thích đến Na Uy vào mùa hè. Na Uy, nằm ở phía Bắc châu Âu (Bắc Âu ), nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên của thiên nhiên cùng những dãy núi, vịnh biển, và những thị trấn truyền thống lâu đời của người Scandinavian. 

        Bờ biển Na Uy với những vịnh hẹp dài và đẹp nhất thế giới (chỉ có Greenland là có vịnh hẹp dài hơn), trong đó có Geirangerfjord và Nærøyfjord là hai vịnh hẹp đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.

Geirangerfjord là một vịnh hẹp ở vùng Sunnmøre, nằm ở phần cực nam Na Uy. Đây được coi là vịnh nổi tiếng nhất ở Na Uy và có lẽ đẹp nhất thế giới. Vịnh này dài khoảng 15 km, là một nhánh của vịnh Storfjord (Vịnh hẹp lớn). Cuối vịnh hẹp này là làng nhỏ Geiranger. Chỗ sâu nhất của vịnh hẹp này là 233 m ở phía tây nông trại Syltevik.
 
image.png

Nærøyfjord là một vịnh hẹp ở đô thị Aurland thuộc hạt Vestland, Na Uy. Vịnh hẹp này là một nhánh của vịnh hẹp Sognefjord lớn. Vịnh hẹp dài 18 km (11 dặm) này chỉ rộng 500 mét (1.600 ft) ở một số khu vực.

image.png

       Thời tiết mùa hè ở Na Uy tương đối mát hơn các nước ở Âu Châu, trung bình từ 16 đến 27 độ C, nhưng vào mùa hè năm nay một vài nơi nhiệt độ lên đến 35 độ C. Thường khách du lịch được giới thiệu những địa điểm du lich trên núi, trượt lướt sóng (surfing) hay lặn dưới đáy biển, câu cá, tham dự những lễ hội truyền thống dân gian v.v… 

       Nhiều du khách nước ngoài thích câu cá ở Bắc Na Uy vào mùa hè, hoạt động này rất phổ biến vì có nguồn cá phong phú và cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Câu cá giải trí trên biển bằng cần câu và dây câu không cần phải trả lệ phí ở Na Uy. Năm nào cũng xảy ra chuyện quan thuế Na Uy bắt một vài du khách thường từ Đức, Hoà Lan nộp phạt, vì họ mang ra khỏi Na Uy số lượng cá câu được nhiều hơn theo quy định.

image.png

       Ngoài ra, du khách còn được trải nghiệm những giây phút “bẫy cua” thật tuyệt vời ở Ålesund, một thị trấn ở bờ biển phía tây của Na Uy, tại lối vào vịnh Geirangerfjord. Nơi đây nổi tiếng với phong cách kiến trúc nghệ thuật mới, trong đó hầu hết thị trấn được xây dựng lại sau một trận hỏa hoạn năm 1904.

image.png
Ålesund  

       Nước uống ở Na Uy rất tinh khiết và đạt chất lượng cao, vì phần lớn nước máy ở Na Uy đến từ các nguồn nước thiên nhiên sạch sẽ. Tiêu chuẩn vệ sinh rất cao và an toàn cho sức khỏe, du khách có thể uống nước từ vòi nước mà không cần phải lọc hay đun sôi. Đặc biệt, so với những nước khác như Đức, Pháp, Ý v.v… thi nước ở Na Uy rất ngon. Có một lần nghệ sĩ La Thoại Tân qua Na Uy trình diễn văn nghệ, đã từng khen ngợi nước Na Uy rất tinh khiết, ông ấy kể lại chuyện uống cả nước dùng để tắm rửa mà vẫn thấy ngon.

       Vào mùa hè, từ tháng 6 đến tháng 8, ở khu vực phía Bắc như Tromsø, Nordkapp du khách sẽ thấy cảnh “mặt trời không bao giờ lặn”. Nếu vào mùa đông cứ vào khoảng 13 giờ trưa nhìn ra ngoài đường tưởng chừng như 10, 11 giờ khuya, thì ngược lại vào mùa hè khoảng 1, 2 giờ khuya tưởng chừng như mới 12 giờ trưa.

Ở Na Uy cái gì cũng đắt 

       Du khách từng đặt chân đến Na Uy thường than vãn ở Na Uy cái gi cũng đắt. Vào siêu thị mua thực phẩm, nước uống, hoặc đi nhà hàng tốn gần gấp đôi so với ở những nước khác, xăng thi giá trên trời, một lít xăng khoảng chừng 2 usd mặc dù Na Uy là nước xuất cảng dầu hỏa. Đâu cần phải đi đâu xa, dân Na Uy khi vừa bước qua biên giới Thụy Điển hay Đan Mạch là nhận thấy liền. 

       Báo chí Na Uy thỉnh thoảng đăng tin về du khách đến Na Uy, chẳng hạn một gia đình du khách đến từ Hoà Lan bằng xe caravan, họ mang theo lĩnh kinh trăm thứ mà họ cần, từ những gia vị nấu ăn, đến bia, rượu vang và đôi khi thịt thà nữa, lý do là ở Na Uy cái gì cũng đắt. Họ chỉ mua những thứ cần phải dùng trong ngày như bánh mì, rau tươi và sửa.

      Phần lớn du khách khi ở Na Uy chủ yếu nấu ăn bữa tối trong những bãi đậu xe dành riêng cho loại xe caravan. Mặc dù tỷ giá đồng tiền Na Uy thấp hơn so với đồng tiền khác ở Âu Châu như Euro, Pound (Bảng Anh) v.v…, nhưng đối với dân du lịch từ
 những nước này thì giá cả ở Na Uy vẫn rất đắt đỏ so với ở quê nhà của họ. 

  

bãi đậu xe dành riêng cho loại xe caravan

       Một vài du khách người Đức cho biết, nước lọc ở Đức không được ngon vì có nhiều chất vôi, nên họ thường uống bia thay nước. Khi đến Na Uy họ “than như bộng” vi giá bia ở Na Uy đắt khủng khiếp, gấp bốn lần cho cùng một ly bia ở đây so với ở quê nhà. Thỉnh thoảng có những ngoại lệ “ngộ nghĩnh”, một ông du khách người Đức kể “không phải mọi thứ ở Na Uy đều đắt hơn ở quê nhà của tôi, ông chỉ vào đôi giày thể thao Adidas mới mua ở Na Uy còn rẻ hơn ở quê nhà”.

      Những bù lại, phần lớn du khách cho rằng đi nghi hè ở Na Uy thật thú vị,  khí hậu tương đối dễ chịu ở so với cái nóng bức nơi quê hương của họ, họ có thể thanh toán bằng thẻ trong mọi giao dịch ở khắp mọi nơi trong thời gian nghĩ hè ở đây, hầu như dân Na Uy đều nói được tiếng Anh nên việc giao tiếp thật dễ dàng. Đặc biệt, vẻ đẹp đầy quyến rũ của “thiên nhiên” để lại những ấn tượng khó quên với du khách khi đến Na Uỵ

Trao đổi nhà ở trong dịp hè 

       Mặc dù rất thích thú với những vẻ đẹp thiên nhiên của Na Uy, nhưng cũng để tiết kiệm chi phí trang trải trong kỳ nghỉ hè, một số gia đình du khách đã chọn hình thức trao đổi nhà trong dịp hè.

       Trao đổi nhà là một hình thức nghỉ dưỡng phổ biến hiện nay ở Âu Châu, trong đó bạn có thể thỏa thuận trao đổi nhà của mình ở Na Uy với nhà của người khác ở một nơi nào đó mà bạn muốn đi du lịch và người ở nơi đó cũng có ý định du lịch ở Na Uy, trong một thời gian thích hợp cho cả đôi bên. Với phương cách này, thường khách du lịch tiết kiệm được một khoản chi phí so với ở khách sạn. Du khách sẽ cảm thấy thoải mái như đang sống ở nhà của mình, họ được dịp gần gũi và tiếp xúc trực tiếp với người dân địa phương, nên biết được thêm nhiều điều thú vị mà những loại du khách “cởi ngựa xem hoa” khó mà biết được. 

Người Việt ở Việt Nam du lịch Na Uy 

        Mùa hè cũng là cơ hội tốt cho công việc làm theo mùa, đặc biệt nghề hái dâu ở nông trại Na Uy rất phổ biến với người việt ở Việt Nam. Đó là lý do mà người việt ở quê nhà trông chờ mùa hè ở Na Uy đến như “trông mẹ về chợ”.

        Những người việt ở Việt Nam đi du lịch loại này “hầu như” mỗi năm. Họ khác với những tay “tài phiệt đỏ” mùa nào cũng đi du lịch được, với loại du khách này họ chỉ đi du lich đúng 3 tháng và chỉ vào dịp hè. Vì thế, ở Việt Nam cứ qua Tết ta là họ xôn xao, nôn nóng, sốt ruột chỉ mong sao mau đến hè, chả trách ông nhạc sĩ Thanh Sơn đã viết “Hè về rồi đây tâm hồn xuyến xao”.😂😂😂

        Chuyến “du lịch” thường bắt đầu vào gần cuối tháng 6, họ không đến Na Uy để hưởng thụ vẻ đẹp thiên nhiên của xứ sở này, mà để “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” suốt 3 tháng, từ tháng 7 cho đến cuối tháng 9, trong những nông trại ở Na Uy. Họ đến Na Uy để hái dâu (strawberry) hoặc làm những công việc lặt vặt trong các nông trại cách Oslo chừng vài chục, trăm cây số.

        Ở Na Uy có rất nhiều nông trại thường trồng đủ loại rau quả khác nhau chứ không chỉ trồng dâu. Một số nông trại lớn nỗi tiếng như Kjeasen Moutain Farm, Omdal Farm, Minnesund, Bogstad Gard v.v…

Không có mùa hè nào thiếu dâu Na Uy. Ảnh : Schgaguler, Roland 
(Ingen sommer uten norsk jordbær. Illustrasjonsfoto: Roland Schgaguler / SCANPIX Foto: Schgaguler, Roland)- Nguồn: Oppland Arbeidsbladet 

        Mùa hái dâu bắt đầu từ khoảng cuối tháng 6 khi dâu tại các nông trại đã bắt đầu chín, mặc dù dâu của Na Uy trông không “đẹp mắt” như dâu nhập cảng từ Tây Ban Nha, Hoà Lan v.v… nhưng lại được người dân Na Uy và khách du lich ưa thích vi hương vị ngọt ngào.

        Số người việt qua Na Uy làm việc tại các nông trại mỗi năm vào những tháng hè ước chừng khoảng 500 người trở lên. Ngoài việc hái dâu, họ còn làm những công việc khác trong nông trại. Đặc biệt, nghệ hái dâu rất cực, vì dâu mọc sát mặt đất nên công việc này rất thích hợp với người việt vi nhỏ con, thấp người, họ hái rất nhanh và nhẹ nhàng so với sắc dân khác .

        Những người việt hái dâu thường sống tập trung trong các căn nhà do chủ nông trại thuê của người dân địa phương, họ được nuôi ăn, ở trong thời gian làm việc và chỉ trả một số tiền tương đối thấp chừng 600 usd mỗi tháng. Phần lớn các chủ nông trại người Na Uy rất thích thuê mướn người việt, không phải vì “dân việt từng đánh thắng hai đế quốc Pháp và Mỹ”, mà vì người việt mình tính cần cù, chịu khó, vã lại không biết tiếng tăm nhiều, nên ít khi cải lộn. Họ chỉ mong yên ổn làm việc để kiếm tiền giúp gia đình ở Việt Nam mà thôi.

        Số tiền kiếm được tùy theo số lượng dâu hái được mỗi ngày. Trung bình mỗi người kiếm được từ 2 000 đến 3 000 usd mỗi tháng, cứ sau mỗi mùa “du lich”, trừ chi phí vé máy bay, ăn ở, mua sắm lặt vặt, họ có thể dành dụm được khoảng 3000 đến   5 000 usd, là số tiền quá lớn đối với người dân việt nghèo khổ ở Việt Nam. Một công đôi chuyện, vừa được đi du lich, vừa có tiền giúp gia đình .

         Nói thì nói vậy thôi chứ đôi khi “người tính không bằng trời tính”. Nếu nhìn lại năm 2020 lúc dịch cúm Covid-19 xảy ra, đã khiến chuyện người lao động nghèo Việt Nam từng vay mượn để “mua” xuất “du lich hái dâu” ở Na Uy, đã trở thành gánh nặng cho không biết bao gia đình, đã nghèo lại càng nghèo thêm. Họ phải trả "thật nhiều" tiền cho những chuyến bay trong chiến dịch “hỗ trợ” về quê hương do mấy ông bà quan to, mặt lớn ở quê nhà vẽ vời và tiền chi phí khi bắt buộc phải sống trong các nơi tập trung kiểm dịch ở quê nhà. Thế là 3 tháng hè làm việc cực nhọc ở Na Uy chỉ còn là công cốc.



Khoảng 250 người Việt Nam đang mắc kẹt tại Na Uy trong kỳ "du lịch hái dâu" ở nông trại Na Uy. Giờ đây, việc cách ly tại quê nhà có thể khiến họ mất phần lớn thu nhập. ẢNH: NADIR ALAM / NRK

Cuộc sống của người việt ở Na Uy

Thống kê người việt ở Na Uy

        Hiện nay, ước tính có khoảng 23 871 người Việt đang sinh sống tại Na Uy, theo số liệu thống kê từ Cơ quan Thống kê Trung ương Na Uy (Statistisk Sentralbyrå). Đây là nhóm người nhập cư đông thứ 11 và đứng thứ 5 trong nhóm người đến từ ngoài châu Âu, sau người Pakistan, Somali, Iraq và Philippines. Phần lớn người Việt đều có quốc tịch Na Uy. 

        Những người dân việt đầu tiên đến đây là những trẻ em tật nguyền với lý do nhân đạo, những thuyền nhân vượt biên được tàu Na Uy vớt ở biển Đông, một số it đi theo diện đoàn tụ gia đình.

        Có một thời gian ở Na Uy có dịch vụ kinh doanh “kết hôn giả”  giữa dân việt ở Na Uy và người việt trong nước mà chủ yếu là dân miền Bắc vì “có tiền mua tiên cũng được” huống hồ gì ba cái thứ lẻ tẻ, có đáng là bao. Nhưng chỉ sau một thời gian ngắn thì bị cảnh sát Na Uy phát hiện nên chuyện này đã kết thúc hoặc cũng có thể là dịch vụ làm ăn trở nên kín đáo hơn chăng?

        Cách đây khá lâu, trên chuyến bay từ Saigon về lại Na Uy, tôi gặp một người việt, dân Bắc, đến Na Uy để đoàn tụ với vợ theo diện kết hôn mà theo lời cậu ta kể lại thì chưa hề biết mặt “vợ” tròn méo thế nào trước khi tới Na Uy.

        Người việt thuộc thế hệ thứ hai, thứ ba rất thành công Na Uy. Phần lớn con, cháu của những người tỵ nạn đều hoc hành nên người, nhưng có lẽ dân việt quen bị “đè đầu đè cổ” lâu ngày ở quê nhà nên không có máu làm chính trị. Có một bà chính trị gia tên là Lan Marie Nguyen Berg (sinh năm 1987), có cha là người việt và mẹ là người Na Uy, một chính trị gia thuộc Đảng Môi Trường Xanh (MDG - Miljøpartiet De Grønne), là dân biểu Quốc hội Na Uy 2021–2025.

        Một số người việt rất thành công trong ngành thương mại, công ty du lich, nhà hàng và đặc biệt nghề “làm nail” ở Na Uy do người việt làm chủ bắt đầu mọc lên như nấm ở Oslo và khu vực lân cận, đặc biệt ở những trung tâm thương mại lớn của Na Uy.

- Những hội đoàn người Việt ở Na Uy

        Người việt ở Na Uy nói chung không tham gia tích cực vào chính trị, nhưng luôn luôn khẳng định họ là những người ty nạn chính trị. Mặc dù người việt không nhiều và sống rải rác khắp nơi, nhưng cũng có một vài tổ chức của cộng đồng người việt ở Na Uy chẳng hạn như Hội PGVNTN, Công Giáo VN, Hội Người Việt Tự Do mà anh Phi Ngọc Hải (DS 19) đã từng là Hội Trưởng v.v…Người việt cũng cố gắng duy trì và giữ gìn văn hóa việt qua lớp dạy tiếng việt ở Nhà Thờ và chùa Khuông Việt cho trẻ em việt sống và lớn lên ở Na Uy, tổ chức những buổi lễ Tôn giáo như ngày Phật Đản, Giáng Sinh, Vu Lan, Ngày Tết truyền thống, Quốc Hận 30/4 v.v…để người việt ở Na Uy nhớ về cội nguồn và có cơ hội gặp gỡ nhau. 

        Gần đây ở Na Uy xuất hiện những chương trình trên You Tube như mục nấu ăn của Diễm Na Uy, những thông tin, bình luận, tin tức về VN của Hương Xa mà một người bạn tôi ở Austin (Texas) thường theo dõi.

- Nước mắm Việt Nam được sản xuất ở Na Uy

       Ở Na Uy hiện có hai loại nước mắm được sản xuất bởi một kỷ sư người việt Nguyễn Trung với tên hiệu NOUMAMI và Jadarr do sự kết hợp giữa đầu bếp Kjartan Skjelde và kỹ sư Nguyễn Trung.

       NOUMAMI là loại nước chấm làm từ cá hồi và cá tuyết Na Uy lên men theo phương cách của Việt Nam, được bày bán ở thị trường Mỹ, Úc v.v…

 image.png

       Nước mắm Jadarr là chất tăng hương vị đậm đặc, giàu umami, được làm từ các thành phần tự nhiên của Na Uy, sản xuất tại Jæren. Nước mắm được làm từ cá trích Na Uy đánh bắt tự nhiên và muối biển, lên men tự nhiên trong 11 tháng, mang đến hương vị phức hợp và mùi thơm độc đáo.
 
image.png

        Mặc dù vậy, hai loại nước mắm này vẫn chưa thông dung trong cộng đồng người việt ở Na Uy . Một phần mùi vị khác so với nước mắm Việt Nam trong nước hoặc với nước mắm Thái Lan mà người việt đã quen dùng trong hơn 40 năm qua. Ngoài ra, hai loại nước mắm này thường dùng để pha chế hay dùng như một loại gia vị để ướp hơn là có thế dùng như nước chấm sống.

Nhiều người giàu Na Uy bỏ nước ra đi, con người việt ở Na Uy thì sao?

        Mặc dù Na Uy thường được xếp hạng là một trong những quốc gia đang sống nhất thế giới, nhiều lợi ích kinh tế, hệ thống an sinh tốt đẹp và mức sống cao, nhưng một số người Na Uy vẫn chọn sống ở nước ngoài với nhiều lý do khác nhau. Ngoại trừ lý do cá nhân, như theo người phối ngẫu hoặc gia đình đến một quốc gia, thi phần lớn những lý do để dân Na Uy bỏ xứ ra đi như: mức thuế cao, cơ hội đầu tư hạn chế, khí hậu, chế độ chính trị v.v…

        Khi định cư ở Na Uy được vài năm, tôi đã gặp và nói chuyện với một vài người việt bị Mỹ trục xuất trả về Na Uy vào năm 1984 họ đến định cư ở Na-Uy vào những năm 1975-1980, xin đi du lich ở Mỹ và tìm cách trốn ở lại Mỹ được vài năm thì bị trục xuất về Na Uy . Một vài người sang Mỹ với lý do đoàn tụ gia đình, trong số đó tôi biết anh Lý Đăng Khoa, là anh ruột của Lý Thế Kiệt và anh vợ của Nguyễn Phước, là hai bạn học với tôi.

        Nói chung, đa số người việt ở Na Uy hài lòng với cuộc sống hiện tại, mặc dù đất nước Na Uy lạnh lẽo, nhưng đầy ấm áp tình người. Phần lớn người việt ở đây đã gầy dựng được cơ nghiệp, có một đời sống an lành và hạnh phúc với con cháu ở một xứ sở an bình, nên rất it người việt nghĩ đến chuyện bỏ Na Uy để đến định cư ở một nước khác, đặc biệt là Mỹ. 

        Nghĩ cũng lạ, khi còn ở quê nhà chỉ cầu mong sao được sống ở một xứ sở tự do là quý. Khi vượt biên chỉ mong đến được bến bờ tự do, thoát khỏi Cộng sản thì ở đâu cũng được. Trong lúc lênh đênh trên biển, chỉ cầu mong sao cho một tàu nào vớt cũng được, để khỏi bỏ mình trên biển cả. Vậy mà, khi đến bến bờ tự do, được sống ở một đất nước an lành, thì lại bắt đầu nghĩ đến chuyện đi đâu để trốn lạnh, trốn buồn v.v.., thôi thì đủ mọi lý do. Không biết họ có nghĩ đến những người việt còn đang sống khổ đau ở VN và không có quyền được lựa chọn "ở hay đi" hay không? Đúng là "Được voi đòi tiên ".

Ông bà xưa mình có câu “ Đứng núi này trông núi nọ ", nhưng chắc gi con cháu đã lãnh hội được bài học này. Âu cũng là duyên nghiệp.


 Mùa hè Na Uy 2025

Lê Trường Tại